Gata Kamski

Gata Kamski
Ilustracja
Gata Kamski, Drezno 2008
Państwo

 ZSRR
 Stany Zjednoczone

Data i miejsce urodzenia

2 czerwca 1974
Nowokuźnieck

Tytuł szachowy

arcymistrz (1990)

Ranking FIDE

2655 (01.07.2022)[1]

Miejsce w kraju

12[2]

FIDE Top 100

94

Gnome-go-next.svg Amerykańscy arcymistrzowie szachowi

Gata Kamski, ang. Gata Kamsky (ur. 2 czerwca 1974 w Nowokuźniecku) – amerykański szachista pochodzenia tatarskiego, arcymistrz.

Kariera szachowa

Urodził się w Związku Radzieckim, na Syberii, jest Tatarem z pochodzenia. Dwukrotnie wygrał mistrzostwa ZSRR juniorów do 20 lat. w 1989 roku wraz z ojcem Rustamem wyemigrował do Stanów Zjednoczonych. Piętnastoletni Kamski przebojem wdarł się do światowej czołówki. Serię znakomitych występów uwieńczył zwycięstwem (wraz z Wasylem Iwanczukiem) w prestiżowym turnieju w Tilburgu w 1990 roku. Na turnieju międzystrefowym w Manili pomimo posiadania czwartego rankingu (2650) był jedynym zawodnikiem bez tytułu międzynarodowego[3], jednak za wyniki w innych turniejach otrzymał w 1990 roku tytuł arcymistrza. Przez następne sześć lat był jednym z czterech najsilniejszych szachistów na świecie. Odegrał pierwszoplanową rolę w rozgrywkach o mistrzostwo świata, wygrał turnieje w Las Palmas (1994) i Dos Hermanas (1995).

W 1993 roku eliminacje do mistrzostw świata odbywały się w dwóch równoległych cyklach, pod auspicjami Międzynarodowej Federacji Szachowej FIDE i Stowarzyszenia Zawodowych Szachistów PCA. W obu tych cyklach Kamski awansował do meczów pretendentów. W 1994 roku w ćwierćfinale PCA spotkał się z Władimirem Kramnikiem, którego pokonał 4½–1½. Równie łatwo poradził sobie z Nigelem Shortem w półfinale (5½–1½). W meczu finałowym w 1995 roku uległ jednak Viswanathanowi Anandowi 4½–6½[4].

Półfinałowe mecze FIDE odbyły się w Indiach. Kamski sprawił niespodziankę, pokonując Ananda 6–4. W finale zwyciężył Walerija Sałowa 5½–1½[5] i awansował do meczu o mistrzostwo świata z Anatolijem Karpowem. Mecz odbył się w 1996 roku w Eliście na dystansie 18 partii i zakończył przegraną Kamskiego 7½–10½[6]. Po tym meczu dwudziestodwuletni Kamski ogłosił koniec swojej szachowej kariery. Postanowił poświęcić się studiom medycznym. W 1999 roku przystąpił do turnieju o mistrzostwo świata FIDE, rozgrywanego systemem pucharowym. Rozegrał tylko dwie partie z Aleksandrem Chalifmanem i został przez niego wyeliminowany[7]. W roku 2005 powrócił do czynnego uprawiania szachów, w krótkim czasie ponownie awansując do światowej czołówki, m.in. zajmując w tym roku IX miejsce w Pucharze Świata w Chanty-Mansyjsku[8] (dzięki czemu po raz kolejny awansował do grona pretendentów), zaś w 2006 II miejsce w turnieju elity M-Tel Masters w Sofii oraz dzieląc I w turnieju World Open w Filadelfii. W 2007 wystąpił w rozegranych w Eliście meczach pretendentów[9], ale w II rundzie przegrał z Borysem Gelfandem i nie wywalczył awansu do turnieju o mistrzostwo świata FIDE w Meksyku, natomiast pod koniec tego roku zwyciężył w Pucharze Świata, w finale pokonując Aleksieja Szyrowa[10]. Dzięki temu sukcesowi, w lutym 2009 spotkał się w Sofii z Weselinem Topałowem i rozegrał mecz, którego stawką był awans do meczu o mistrzostwo świata z Viswanathanem Anandem. Pojedynek ten zakończył się jego porażką w stosunku 2½–4½[11]. W 2010 podzielił I m. (wspólnie z Szachrijarem Mammedjarowem i Władimirem Kramnikiem) w turnieju President’s Cup w Baku[12].

Wielokrotnie startował w finałach indywidualnych mistrzostw Stanów Zjednoczonych, sześciokrotnie zdobywając medale: pięć złotych (1991, 2010, 2011, 2013, 2014) oraz srebrny (2012).

Wielokrotnie reprezentował Stany Zjednoczone w turniejach drużynowych, m.in.:

W lipcu 1995 Gata Kamski notowany był na 4. miejscu na świecie[15]. Najwyższy ranking w karierze osiągnął 1 lipca 2013, z wynikiem 2763 punktów zajmował wówczas 11. miejsce na światowej liście FIDE, jednocześnie zajmując 2. miejsce (za Hikaru Nakamurą) wśród amerykańskich szachistów[16].

Przypisy

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Flag of the United States.svg
The flag of Navassa Island is simply the United States flag. It does not have a "local" flag or "unofficial" flag; it is an uninhabited island. The version with a profile view was based on Flags of the World and as a fictional design has no status warranting a place on any Wiki. It was made up by a random person with no connection to the island, it has never flown on the island, and it has never received any sort of recognition or validation by any authority. The person quoted on that page has no authority to bestow a flag, "unofficial" or otherwise, on the island.
Kamski gata 20081119 olympiade dresden.jpg
Gata Kamski bei der 38. Schacholympiade in Dresden 2008