Gatunek azotolubny

Pokrzywa zwyczajna – roślina wybitnie azotolubna

Gatunek nitrofilny, gatunek azotolubny, gatunek saletrowy, nitrofil, nitrofitgatunek, który do swojego prawidłowego rozwoju wymaga podłoża bogatego w związki azotu[1].

Rośliny azotolubne szczególnie często spotyka się w środowiskach ruderalnych, takich jak wysypiska śmieci, rowy i tereny obficie zasilane gnojowicą i ściekami komunalnymi. Dzięki wysokiej zawartości związków azotu znajdują tam optymalne warunki rozwoju[1]. Ze względu na powszechną eutrofizację siedlisk będącą wynikiem działalności człowieka, rośliny nitrofilne należą do silnie ekspansywnych, występujących coraz liczniej[2]. Gatunki roślin nitrofilnych mogą być roślinami wskaźnikowymi gleb bogatych w azot.

Typowymi przedstawicielami tej grupy roślin, przywiązanymi do siedlisk bardzo bogatych w azot są np.: gatunki z rodzaju pokrzywa (żegawka i zwyczajna), łoboda, szarłat i wiele gatunków z rodziny selerowatych[1], starzec zwyczajny, szczyr roczny, rzepicha leśna, lulek czarny, mierznica czarna i przedstawiciele rodzaju łopian[2].

Nieco tylko mniejsze wymagania w zakresie gleb zasobnych w azot mają takie gatunki jak: wiechlina roczna, chwastnica jednostronna, rdest plamisty, gwiazdnica pospolita[2].

Wyróżnia się także gatunki preferujące siedliska ubogie w związki azotu i obojętne względem zawartości azotu w glebie. Do pierwszej grupy należą m.in.: koniczyna polna, mokrzycznik baldaszkowy, lucerna sierpowata i cieciorka pstra. Do gatunków obojętnych w stosunku do azotu w glebie należą: perz właściwy, powój polny, skrzyp polny, mniszek pospolity i jaskier rozłogowy[2].

Gatunki azotolubne często występują na obszarach zaludnionych i rolniczych o dużym stopniu eutrofizacji. Tak np. za przyczynę powrotu w XX wieku porostu o nazwie złotorost ścienny (Xanthoria parietina) do lokalnej flory porostów w prowincji Ontario w południowej Kanadzie uważa się odkładanie się w glebie i roślinach azotanów wskutek rozwoju przemysłu i rolnictwa[3].

Przypisy

  1. a b c J. Tołpa, S. Radomski: Botanika dla Techników Rolniczych. Warszawa: PWRiL, 1971. ISBN 978-83-89648-71-6.
  2. a b c d Zbigniew Podbielkowski, Maria Podbielkowska: Przystosowania roślin do środowiska. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1992, s. 216. ISBN 83-02-04299-4.
  3. Brodo IM, Lewis C, Craig B. (2007). "Xanthoria parietina, a coastal lichen, rediscovered in Ontario." Northeastern Naturalist 14(2): 300–6

Media użyte na tej stronie

Urtica dioica10 ies.jpg
Autor: Frank Vincentz, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Urtica dioica