Gatunek wskaźnikowy
Gatunek wskaźnikowy, bioindykator (rzadziej biowskaźnik) – gatunek o wąskim zakresie tolerancji (stenobiont) względem niewielkiej liczby czynników ograniczających (bioindykatorem może być też inny takson niż gatunek). Wykorzystuje się je np. do oznaczania stopnia zanieczyszczenia powietrza (głównie porosty – skala porostowa), stopnia zanieczyszczenia wody (wybrane gatunki ryb, i larwy niektórych owadów), zawartości różnych substancji w glebie (gatunki roślin) i innych. Większość z nich znajduje się pod ochroną prawną ze względu na znaczną degradację środowiska. Metoda oceny zanieczyszczenia na podstawie występowania bioindykatorów to bioindykacja.
Cechy dobrego bioindykatora
- Ściśle określone występowanie
Dobre bioindykatory powinny charakteryzować stosunkowo wąskim zakresami tolerancji ekologicznej (walencja ekologiczna), najlepsze są gatunki stenotopowe, wyspecjalizowane.
- Długi cykl życiowy
Lepszymi bioindykatorami są gatunki długo przebywające w badanym środowisku w stanie aktywnym. Gorszymi bioindykatorami np. stanu rzek są amfibiotyczne owady, które w środowisku wodnym przebywają zaledwie kilka tygodni, a resztę czasu spędzają poza zbiornikiem wodnym.
- Szerokie zasięgi geograficzne
Gatunki o dużych areałach rozmieszczenia geograficznego mogą być wykorzystywane w wielu krajach, dlatego gatunek może być wykorzystany w miarę uniwersalnie.
- Duża liczebność występowania
Duża liczebność umożliwia łatwe odnalezienie gatunku w środowisku - gatunki rzadkie wymagają pobrania dużej liczby prób, co jest pracochłonne i kosztowne.
- Łatwość oznaczania
Tylko gatunki, które łatwo można oznaczyć (rozpoznać, zidentyfikować), nadają się na wskaźniki.
Zobacz też
- Rośliny wskaźnikowe