Gatunek wymarły

Kategoria zagrożenia (CKGZ)
EXEWCRENVUNTLC
Horizontal rule line (black-blue).gif
Kategoria: wymarły
Gatunek wymarły (alka olbrzymia)
Gatunek wymarły (wilkowór tasmański)

Gatunek wymarły (ang. extinctEX) – gatunek, który wyginął wskutek procesów naturalnych lub wywołanych przez człowieka. Jest to jedna z kategorii klasyfikacji gatunków zagrożonych w Czerwonej księdze gatunków zagrożonych, publikowanej przez Międzynarodową Unię Ochrony Przyrody (IUCN).

Gatunek uznaje się za wymarły, gdy nie ma wątpliwości, że ostatni osobnik reprezentujący ten takson zginął. Gatunek klasyfikowany jest jako wymarły, gdy bezowocne okażą się jego poszukiwania prowadzone w całym historycznym zasięgu, we wszystkich znanych siedliskach danego gatunku, prowadzone przez odpowiedni czas ze względu na długość cyklu życiowego i wszystkich form życiowych[1]. Jeżeli gatunek wymarł w stanie dzikim, ale żyją jego przedstawiciele w niewoli, hodowli lub uprawie uznaje się taki gatunek za wymarły na wolności EW (ang. extinct in the wild).

Jeżeli gatunek wymarł na określonym obszarze (państwa, regionu) wówczas zgodnie z kryteriami IUCN, gatunek taki ma na danym obszarze status regionalnie wymarłego RE (ang. regionally extinct). Jeżeli gatunek wymarły był zawleczony lub wprowadzony na dany obszar wówczas zgodnie z kryteriami IUCN nie jest on umieszczany w Czerwonej Księdze (ang. not applicable – NA)[2]. W praktyce, wbrew kryteriom IUCN, kategoria EX stosowana jest nierzadko także w odniesieniu do gatunków wymarłych tylko w części ich zasięgu, w danym kraju lub regionie. Tak jest w przypadku Polskiej Czerwonej Księgi Roślin (PCKR) oraz Polskiej Czerwonej Księgi Zwierząt (PCKZ), w której gatunki wymarłe na terenie kraju oznaczono skrótem EXP (extinct in Poland).

Przypisy

  1. IUCN Species Survival Commission: IUCN red list categories and criteria. Version 3.1 Second edition. IUCN (International Union for Conservation of Nature), 2012. s. 14. [dostęp 2015-07-05].
  2. Guidelines for application of IUCN Red List criteria at regional and national levels. Invasive Species Specialist Group (ISSG) of the IUCN Species Survival Commission. s. 13. [dostęp 2015-07-05].

Media użyte na tej stronie

Horizontal rule line (black-blue).gif
horizontal rule line (black-blue)
Tasmanian wolf.jpg
Image of a juvenile male thylacine at Hobart Zoo taken by B Sheppard in 1928. The animal died the day after it was photographed.
Grote alk -KBIN-.jpg
Autor: MADe z niderlandzkiej Wikipedii, Licencja: CC BY 1.0

English: Great Auk (Alca impennis) specimen in Royal Belgian Institute of Natural Sciences. This specimen (bird no. 3, the Brussels Auk) is one of the two last great auks that were killed in Iceland on July 3, 1844. (Fuller, 1999, confirmed in 2017)

Nederlands: De grote alk (Alca impennis). Deze soort stierf in 1844 uit. Zij leefde dichtbij IJsland.