Gatunek zbiorowy

Gatunek zbiorowy, gatunek Linneusza, linneon^[1] (ang. coenospecies) – termin wprowadzony w 1922 roku przez szwedzkiego ekologa i genetyka, Göta Turessona w jego klasyfikacji taksonów opartej na kryterium możliwości ich krzyżowania. Osobniki w obrębie gatunku zbiorowego zdolne są do krzyżowania się ze sobą, nie są natomiast zdolne do krzyżowania z taksonami spoza tej grupy lub co najwyżej dają potomstwo niepłodne.

Pojęcie gatunku zbiorowego nie odpowiada rangom formalnej hierarchii taksonomicznej i w różnych systemach klasyfikacyjnych grupowane tu taksony są różnie ujmowane. W zależności od stosowanej systematyki gatunki drobne (ang. segregates) (synonimy: gatunek Jordana, jordanion, mikrogatunek^[2]) mogą być traktowane jako podgatunki. Można mówić o gatunku zbiorowym (np. kieliszniku zaroślowym) lub o drobnych gatunkach (w tym przykładzie o kieliszniku zaroślowym i leśnym). Dla odróżnienia tych znaczeń stosuje się zapis przy nazwie naukowej (łacińskiej) odpowiednio: Calystegia sepium sensu lato (czyli kielisznik zaroślowy w szerokim znaczeniu, gatunek zbiorowy) oraz C. sepium sensu stricto i C. sylvatica sensu stricto (gatunki drobne, w wąskim znaczeniu).

W publikacjach specjalistycznych gatunek zbiorowy oznaczany jest określeniem: collectiva, collectivus, collectivum, aggregatum, agregat, najczęściej w zapisie skróconym: coll., aggr. (lub agg.) Przykładami gatunków zbiorowych poza ww. są: kozłek lekarski, przywrotnik pospolity, gnidosz sudecki, jeżyna krzewiasta, mniszek pospolity.

Przypisy

Bibliografia

• Clive Stace: Taksonomia roślin i biosystematyka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1993. ISBN 83-01-11251-4.