Gaua

Gaua
Ilustracja
Państwo

 Vanuatu

Archipelag

Wyspy Banksa

Powierzchnia

342 km²

Populacja (2009)
• liczba ludności
• gęstość


2491
2,2 os./km²

Położenie na mapie Vanuatu
Mapa konturowa Vanuatu, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Gaua”
Ziemia14°15′54″S 167°31′12″E/-14,265000 167,520000
Mapa wyspy
(c) Alexandre François, CC BY 3.0

Gaua (dawniej znana jako wyspa Santa Maria) – największa wyspa archipelagu Wysp Banksa. Położona jest w prowincji Torba na Vanuatu. Powierzchnia wyspy wynosi 342 km².

Geografia

Wyspę pokrywa niezurbanizowany teren aż po szczyt Mount Gharat (797 m), aktywnego i położonego w centrum wyspy wulkanu. Znajduje się w nim kraterowe jezioro zwane Jeziorem Letas. Jest ono jednocześnie największym jeziorem na Vanuatu. Na wschód od jeziora znajduje się wodospad Siri (120 m wysokości).

Ludność i języki

W roku 2009 populacja wyspy wyniosła 2491 osób[1]. Społeczność zamieszkuje różne przybrzeżne wioski na zachodniej, południowej i północnej stronie wyspy. Na wschodniej części znajduje się kilka wiosek zamieszkiwanych przez imigrantów z małych wysp Merig i Merelava leżących na południowy wschód od Gaua. Największą miejscowością na wyspie jest Jolap, która leży na zachodnim wybrzeżu wyspy[2].

Poza językiem używanym przez imigrantów (Mwerlap), na wyspie używa się pięciu języków: lakon, olrat, koro, dorig i nume.

Odkrycie

Gaua po raz pierwszy została ujrzana przez Europejczyków podczas hiszpańskiej ekspedycji pod dowództwem Pedro Fernándeza de Quirós w dniach 25-29 kwietnia 1606 roku. Wyspa została nazwana Santa Maria[3].

Gospodarka

Ludność wyspy prowadzi tradycyjną gospodarkę rolną charakterystyczną dla Melanezji, będącą połączeniem rybołówstwa i ogrodnictwa. Eksportowana jest głównie kopra i kakao. Na wyspie znajduje się lotnisko (kod ZGU).

Przypisy

  1. ↑ 2009 National Census of Population and Housing: Summary Release (PDF). spc.int:80. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-03-13)].
  2. ↑ Satellite photo of Jolap village
  3. ↑ Kelly, Celsus, O.F.M. La Austrialia del Espíritu Santo. The Journal of Fray Martín de Munilla O.F.M. and other documents relating to the Voyage of Pedro Fernández de Quirós to the South Sea (1605-1606) and the Franciscan Missionary Plan (1617-1627) Cambridge, 1966, s.39, 62

Media użyte na tej stronie

Vanuatu relief location map.jpg
Autor: Eric Gaba (Sting - fr:Sting), Licencja: CC BY-SA 3.0
Blank physical map of Vanuatu in Oceania, for geo-location purpose.
Dark Green 004040 pog.svg
Autor: One Salient Oversight, Licencja: CC0
modded File:Blue pog.svg
Map-Gaua-Vanuatu.png
(c) Alexandre François, CC BY 3.0
I have drawn this map of the island of en:Gaua (Vanuatu) based on several other maps showing sufficient precision. I paid special attention to the transcription of place names, based on personal fieldwork on Gaua, and professional knowledge of the local languages.
Eruption of Gaua Volcano 2010-04-24 lrg.jpg
In early April 2010, activity at Gaua Volcano in the Vanuatu Archipelago increased. The Vanuatu Geohazards Observatory reported that the ash column, which first appeared in October 2009, became thicker and higher, and volcanic bombs were frequently sighted from the coastal villages surrounding the volcano. According to Radio New Zealand International, Vanuatu government officials are preparing to evacuate residents of Gaua Island, who are threatened by ash, poisonous gases, and landslides. The thick, steam-rich plume from Guau Volcano blows directly northeast in this natural-color satellite image. It was acquired on April 24, 2010 by the Advanced Land Imager aboard NASA’s Earth Observing-1 (EO-1) spacecraft. The thick steam is brighter white than the surrounding lower-altitude clouds. Vegetation is green, as is Lake Letas. Vegetation to the south and west of the volcano, damaged by ash and acidic volcanic gases, is dark gray-brown.