Gazeta Bydgoska

Gazeta Bydgoska
Ilustracja
Strona tytułowa pierwszego numeru „Gazety Bydgoskiej” z 2 lipca 1922 r.
Częstotliwośćdziennik
Państwo II Rzeczpospolita
AdresBydgoszcz
Pierwszy numer1922
Ostatni numer1933
OCLC1036601348

Gazeta Bydgoska – polski dziennik ukazujący się w Bydgoszczy w latach 1922–1933, zastąpiony następnie przez Kurier Bydgoski; druga pod względem popularności gazeta codzienna w Bydgoszczy w dwudziestoleciu międzywojennym.

Historia

Pierwsze pismo codzienne nazywane „Gazetą Bydgoską” było wydawane w okresie Księstwa Warszawskiego. Czasopismo to istniało od początku 1810 r. do kwietnia 1811 r. i stanowiło etap rozwoju pierwszej gazety bydgoskiej – Dziennika Doniesień Rządowych i Prywatnych Departamentu Bydgoskiego[1].

Pierwotnie sądzono, że kolejne pismo pod nazwą „Gazeta Bydgoska” zaczął wydawać w styczniu 1898 polski działacz narodowy Stanisław Tomaszewski. Jednak represje wytoczone wydawcy przez władze pruskie, w tym kilkaset rozpraw sądowych i grzywna 6 tys. marek przesądziły, iż „Gazeta Bydgoska” w 1901 przestała się ukazywać[2]. Tymczasem ostatnie ustalenia Marka K. Jeleniewskiego dowodzą, że Tomaszewski wydawał „Gazetę Bydgoską” w latach 1895–1902[3].

Kolejny raz założono „Gazetę Bydgoską” w lipcu 1922 r. jako organ prasowy Narodowej Demokracji. Pismo to konkurowało z „Dziennikiem Bydgoskim” (organem Chrześcijańskiej Demokracji) rozchodząc się w skromniejszej liczbie egzemplarzy na terenie województw: poznańskiego i pomorskiego. W 1929 r. dzienny nakład gazety liczył 1,4 tys. i pochodził z Drukarni Polskiej w Bydgoszczy[4].

Obowiązki redaktorów pisma sprawowali: Włodzimierz Kozłowski, Aleksander Błażejowski, Ferdynand Śliwiński, Andrzej Polak, Stanisław Lubicz-Lewandowski, Kazimierz Marycha, Stanisław Kapkowski. „Gazeta” należała do koncernu prasowego „Kurier Poznański”, była drugim co do wielkości dziennikiem bydgoskim, a redakcja manifestowała program solidarności z linią Stronnictwa Narodowego. Opozycyjna postawa redaktorów wobec sanacji, a także Józefa Piłsudskiego, była powodem konfliktów z władzą, co prowadziło do konfiskat pisma i wyroków sądowych. Gazeta dysponowała stałą szpaltą literacką prezentującą nowości z zakresu powieści, drukowała klasyków polskich i obcych. Problematyce artystycznej poświęcono stałą rubrykę kulturalną, informującą o wydarzeniach w mieście, regionie i kraju. Przez łamy „Gazety” przewinęło się wielu głośnych publicystów, prozaików i poetów, m.in. Adam Grzymała-Siedlecki, Gabriel Henner, Henryk Kuminek, Witold Bełza. W 1922 r. redakcja pisma rozpoczęła druk ballad Hennera Stara Bydgoszcz w pieśni, a w 1931 r. ukazywały się na jego łamach Sonety bydgoskie Stanisława Helsztyńskiego. Redakcja często angażowała się w spory i polemiki na tle poglądów polityczno-społecznych, szczególnie z „Dziennikiem Bydgoskim[4].

W 1930 r. pismo zmieniło nazwę na „Gazeta Bydgoska – Kurier Bydgoski”, a w czerwcu 1933 r. zmieniło właściciela, linię polityczną i nazwę na „Kurier Bydgoski[4].

Zobacz też

Przypisy

  1. Kallas Marian: Gazeta Bydgoska z roku 1810: Prace Komisji Historii t.VII.: Bydgoskie Towarzystwo Naukowe. Prace Wydziału Nauk Humanistycznych. Seria C: 1970.
  2. Rykowski Marcin: Szaniec ze słów [w.] Kalendarz Bydgoski 2008.
  3. Marek K. Jeleniewski: Życie społeczno-polityczne XX-lecia międzywojennego w świetle polskiej prasy w Bydgoszczy. Bydgoszcz: Wydawnictwo UKW w Bydgoszczy, 2012, s. 24–25.
  4. a b c Polska kultura i sztuka w Bydgoszczy w latach 1920–1939. [w.] Historia Bydgoszczy. Tom II. Część pierwsza 1920-1939: red. Marian Biskup: Bydgoszcz: Bydgoskie Towarzystwo Naukowe 1999. ​ISBN 83-901329-0-7​, s. 719–675.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Gazeta Bydgoska 2-07-1922.jpg
Pierwszy numer Gazety Bydgoskiej, 2 lipca 1922 r.