Gdańsk Południowy

Gdańsk Południowy
	; Neogotycka nastawnia GP, położona przy ul. Sandomierskiej, pełniąca również funkcję posterunku przejazdowego
Państwo	Polska
Województwo	pomorskie
Miejscowość	Gdańsk
Lokalizacja	Orunia-Św. Wojciech-Lipce
Zarządca	PKP PLK
Data otwarcia	1905
Poprzednie nazwy	patrz tabela
Rodzaj	stacja techniczna
	Dane techniczne
Liczba peronów	0
Liczba krawędzi; peronowych	0
Kasy
	Linie kolejowe
	9 Warszawa Wschodnia – Gdańsk Gł.; 721 Gdańsk Płd. – Motława Most;
	Położenie na mapie Trójmiasta Gdańsk Południowy
	Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Gdańsk Południowy
	Położenie na mapie województwa pomorskiego Gdańsk Południowy
	54°20′22″N 18°38′30″E/54,339444 18,641667
	Portal Transport szynowy

Gdańsk Południowy – stacja kolejowa w Gdańsku, dawna stacja rozrządowa, obecnie stacja techniczna. Leży na 325 kilometrze linii kolejowej nr 9 Warszawa Wschodnia - Gdańsk Główny.

Położenie i funkcja

Stacja położona jest w południowej części Gdańska, w dzielnicy Orunia-Św. Wojciech-Lipce, przy granicy z dzielnicą Śródmieście, na pograniczu historycznych podjednostek: Stare Szkoty, Zaroślak, Oruńskie Przedmieście, Orunia nad Motławą. Leży pomiędzy ulicami: Trakt św. Wojciecha, Sandomierską i Mostową. Północny kraniec stacji przylega do Opływu Motławy.

Bierze tu swój początek linia kolejowa nr 721, będąca łącznicą z linią kolejową nr 226 Pruszcz Gdański - Gdańsk Port Północny, która umożliwia bezpośredni ruch pociągów z Portu Północnego w kierunku Gdańska Głównego, Zaspy Towarowej i Gdyni.

Na północnym krańcu stacji kończy się ślepo linia kolejowa nr 250 po której odbywa się ruch pociągów Szybkiej Kolei Miejskiej w Trójmieście. Linia ta jednak nie jest elementem stacji, nie posiada połączenia torowego. Znajduje się tam przystanek czołowy SKM Gdańsk Śródmieście. Natomiast na południe od stacji, na linii nr 9 położony jest przystanek osobowy Gdańsk Orunia.

Aktualny układ torowy stacji został ograniczony do 6 torów głównych. Istnieje rezerwa terenowa na perony^[1]. Wcześniej w tym miejscu planowany był węzeł przesiadkowy dla południowych dzielnic Gdańska Czerwony Most, integrujący kolej dalekobieżną, podmiejską, SKM, tramwaj i autobusy^[2]. Obecne Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Gdańsk nie przewiduje już realizacji tej inwestycji, a co najwyżej samego przystanku osobowego SKM lub kolei podmiejskiej, bez tramwaju, stacji dalekobieżnej i rozległego węzła^[3]. Zamiast tego, planowane jest przedłużenie linii SKM na południe miasta, przeprowadzając ją po wschodniej krawędzi stacji, a następnie wiaduktem nad stacją, do południowo-zachodnich dzielnic Gdańska^[4].

Na stacji znajduje się siedziba i baza Pomorskiego Przedsiębiorstwa Mechaniczno-Torowego, posiadająca obrotnicę kolejową. Ruch na stacji prowadzony jest z jedynej obecnie nastawni GP, która jest również posterunkiem przejazdowym dla przejazdu kolejowego kategorii A w ciągu ul. Sandomierskiej.

Historia

nazwa stacji^[5]	lata obowiązywania
Danzig Verschiebebahnhof	1905 - 1921
Danzig Rangierbahnhof	1921 - 1940
Danzig Verschiebebahnhof	1940 - 1945
Gdańsk Przetokowy	1945 - 1947
Gdańsk Południowy	1947 -

Stacja została otwarta jako stacja rozrządowa w 1905 r. na ówczesnej linii Gdańsk-Tczew, będącej odnogą Pruskiej Kolei Wschodniej Berlin-Królewiec. Miało to związek z budową Holmbahn czyli kolei na Wyspę Ostrów (niem. Holm). Była to ok. 10 kilometrowa linia towarowa prowadząca z centrum Gdańska (odgałęziająca się w miejscu stacji - obecna łącznica nr 721) na wschód, przez Orunię, Motławę, Olszynkę, Martwą Wisłę, do obsługi nabrzeży powstałego wtedy Kanału Kaszubskiego i Wyspy Ostrów przy pomocy promu kolejowego^[6].

Stacja była połączona z miastem od północy poprzez istniejącą do dziś Bramę Kolejową (linia do pierwszego w mieście dworca kolejowego Gdańsk Brama Nizinna), a także drogowo-kolejową Bramę Oruńską, rozebraną w 1927 r. W miejscu dawnej Bramy Oruńskiej do lat 60. XX wieku funkcjonował przystanek osobowy Gdańsk Biskupia Górka.

W latach 2011-13 stacja została gruntownie zmodernizowana w zakresie wymiany całości torowisk, modernizacji urządzeń SRK, przebudowie układu torowego (rozbiórka licznych, niezelektryfikowanych torów bocznych)^[1].

Galeria

Tory stacyjne, widok w kierunku Śródmieścia
Wagony towarowe na północnym krańcu stacji, widziane z Bastionu Żubr, na dole Brama Kolejowa, 1921 r.
Mapa stacji z 1927 r. Widoczne liczne tory stacyjne i bocznice

Przypisy

↑ ^a ^b Semaforek - Gdańsk Południowy
↑ Trójmiasto.pl - Czerwony Most, czyli centrum Gdańska za 20 lat
↑ Uchwały Nr LI/1506/18 Rady Miasta Gdańska z dnia 23 kwietnia 2018 r. - Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Gdańsk.
↑ Trójmiasto.pl - Znamy trasę PKM na południe Gdańska
↑ Baza Kolejowa - Gdańsk Południowy
↑ Spacer po Gdańsku: Holmbahn, czyli kolej na wyspę Ostrów. ibedeker.pl, 6 marca 2011.

Linki zewnętrzne

Gdańsk Południowy w Ogólnopolskiej Bazie Kolejowej – bazakolejowa.pl

Gdańsk Południowy
Linia 9 Warszawa Wschodnia – Gdańsk Główny (325,848 km)
Gdańsk Orunia odległość: 1,31 km		Gdańsk Biskupia Górka odległość: 0,852 km

[semaforek-1] Semaforek - Gdańsk Południowy

[2] Trójmiasto.pl - Czerwony Most, czyli centrum Gdańska za 20 lat

[3] Uchwały Nr LI/1506/18 Rady Miasta Gdańska z dnia 23 kwietnia 2018 r. - Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Gdańsk.

[4] Trójmiasto.pl - Znamy trasę PKM na południe Gdańska

[5] Baza Kolejowa - Gdańsk Południowy

[6] Spacer po Gdańsku: Holmbahn, czyli kolej na wyspę Ostrów. ibedeker.pl, 6 marca 2011.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne