Gedeon Barcza

Gedeon Barcza
Ilustracja
Gedeon Barcza, Oberhausen 1961
Państwo

 Węgry

Data i miejsce urodzenia

21 sierpnia 1911
Kisújszállás

Data i miejsce śmierci

27 lutego 1986
Budapeszt

Tytuł szachowy

arcymistrz (1954)

Gnome-go-next.svg Węgierscy arcymistrzowie szachowi
abcdefgh
8
Chessboard480.svg
a8 – Czarna wieża
b8 – Czarny skoczek
c8 – Czarny goniec
d8 – Czarny hetman
e8 – Czarny król
f8 – Czarny goniec
h8 – Czarna wieża
a7 – Czarny pionek
b7 – Czarny pionek
c7 – Czarny pionek
d7 – Czarny pionek
e7 – Czarny pionek
f7 – Czarny pionek
g7 – Czarny pionek
h7 – Czarny pionek
f6 – Czarny skoczek
f3 – Biały skoczek
g3 – Biały pionek
a2 – Biały pionek
b2 – Biały pionek
c2 – Biały pionek
d2 – Biały pionek
e2 – Biały pionek
f2 – Biały pionek
h2 – Biały pionek
a1 – Biała wieża
b1 – Biały skoczek
c1 – Biały goniec
d1 – Biały hetman
e1 – Biały król
f1 – Biały goniec
h1 – Biała wieża
8
77
66
55
44
33
22
11
abcdefgh
System Barczy
Lehmann – Barcza (Amsterdam, 1964)

Gedeon Barcza (ur. 21 sierpnia 1911 w Kisújszállás, zm. 27 lutego 1986 w Budapeszcie) – węgierski szachista i dziennikarz, arcymistrz od 1954 roku.

Kariera szachowa

Od początku lat 40. do końca 60. należał do ścisłej czołówki węgierskich szachistów. W tym okresie ośmiokrotnie (1942, 1943, 1947, 1950, 1951, 1955, 1957 i 1958) zdobył tytuł indywidualnego mistrza kraju oraz siedmiokrotnie (pomiędzy 1952 a 1968 rokiem) reprezentował narodowe barwy na szachowych olimpiadach, na których zdobył trzy medale: indywidualnie złoty (1954, na III szachownicy) i srebrny (1956, na II szachownicy) oraz brązowy wraz z drużyną (1956)[1]. Był również czterokrotnym medalistą drużynowych mistrzostw Europy: srebrnym (1970) i dwukrotnie brązowym (1961, 1965) wraz z drużyną oraz indywidualnie złotym (1965, na V szachownicy)[2]. Czterokrotnie startował w turniejach strefowych (eliminacji mistrzostw świata), dwukrotnie zdobywając awans do turniejów międzystrefowych, w których zajął XV (Sztokholm, 1952)[3] i XIV miejsce (Sztokholm, 1962)[4].

Wielokrotnie startował w turniejach międzynarodowych, sukcesy odnosząc m.in. w:

Według retrospektywnego systemu Chessmetrics, najwyższy ranking osiągnął w grudniu 1951 r., z wynikiem 2683 punktów zajmował wówczas 16. miejsce na świecie[6].

Sukcesy odnosił również jako gracz korespondencyjny, m.in. w roku 1942 zwyciężył w mistrzostwach Węgier w tej odmianie szachów. W roku 1966 otrzymał tytuł korespondencyjnego mistrza międzynarodowego.

Poza grą turniejową zajmował się także szachowym dziennikarstwem, począwszy od roku 1951 był przez wiele lat redaktorem naczelnym miesięcznika Magyar Sakkélet. Napisał również kilka książek poświęconych tematyce szachowej, m.in. A sakk (Kecskemet, 1943), Lasker-Tarrasch 1908. Parosmerközes a vilagbajnoksagert (Keckemet, 1950) i Sakkvilagbajnok-jelöltek versenye Budapest 1950 (Budapeszt, 1951).

System Barczy

Uznanie zdobył również jako szachowy teoretyk. Jego nazwisko nosi charakterystyczny system debiutowy, wielokrotnie przez Barczę stosowany w praktyce. Na jego temat wydał on również kilka analiz teoretycznych. System ten powstaje po posunięciach:

1.Sf3 Sf6 2.g3 d5 (bądź 1.Sf3 d5 2.g3 Sf6)

Ten sposób rozpoczynania partii jest pełnowartościowy (współcześnie gra tak m.in. polski arcymistrz Tomasz Markowski) lecz nie ma zwykle samodzielnego znaczenia, bowiem gra przechodzi na tory innych debiutów. Stosunkowo największa odrębność debiutu ma miejsce wtedy, gdy białe, powstrzymując się przed posunięciami d2-d4 i c2-c4, fianchettują także hetmańskiego gońca i w odpowiednim momencie, przy skoczku na polu d2 i pionie na d3, przeprowadzają przełom e2-e4.

Przypisy

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Chess rdt45.svg
Autor: Cburnett, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Dark rook on transparent square, default size 45x45
Chess ndt45.svg
Autor: Cburnett, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Dark knight on transparent square, default size 45x45
Barcza 1961 Oberhausen.jpg
Autor: GFHund, Licencja: CC BY 3.0
Gedeon Barcza, European Team Championship Oberhausen 1961, Photographer Gerhard Hund.
Chessboard480.svg
Autor: החבלן, Licencja: CC0
Chessboard 480x480
Chess qlt45.svg
Autor: Cburnett, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Light queen on transparent square, default size 45x45
Chess pdt45.svg
Autor: Cburnett, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Dark pawn on transparent square, default size 45x45
Chess kdt45.svg
Autor: Cburnett, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Dark king on transparent square, default size 64x64
Chess klt45.svg
Autor: Cburnett, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Light king on transparent square, default size 64x64
Chess bdt45.svg
Autor: Cburnett, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Dark bishop on transparent square, default size 45x45
LehmannBarcza.jpg
Autor: Joop van Bilsen (ANEFO), Licencja: CC0
IBM chess tournament Amsterdam, 1964. Heinz Lehmann & Gedeon Barcza.
Chess blt45.svg
Autor: Cburnett, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Light bishop on transparent square, default size 45x45
Chess nlt45.svg
Autor: Cburnett, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Light knight on transparent square, default size 45x45
Chess qdt45.svg
Autor: Cburnett, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Dark queen on transparent square, default size 45x45
Chess plt45.svg
Autor: Cburnett, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Light pawn on transparent square, default size 45x45
Chess rlt45.svg
Autor: Cburnett, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Light rook on transparent square, default size 45x45