Gelimer

Gelimer
Awers i rewers srebrnego denara króla Gelimera
król Wandalów i Alanów
Okres	od 530 do 534
Dane biograficzne
Data urodzenia	ok. 480
Data śmierci	po 533

Gelimer (również Geilamir; ur. ok. 480, zm. po 533) – król Wandalów i Alanów w latach 530–534, ostatni władca północnoafrykańskiego Królestwa Wandalów.

Królestwo objął w 530 w wyniku rewolty przeciw swemu kuzynowi, sprzyjającemu katolicyzmowi Hilderykowi, którego zdetronizował i uwięził. Gelimer przywrócił w państwie tradycyjnie uprzywilejowaną pozycję arianizmu, którego wyznawcami byli w swej większości Wandalowie. Wywołało to reakcję cesarza Bizancjum Justyniana, który pod pretekstem pomocy Hilderykowi i katolickiej ludności romańskiej wysłał przeciw uzurpatorowi armię pod wodzą Belizariusza (533). Na wieść o zbliżającym się najeździe Gelimer zamordował swego kuzyna i jego stronników. Wraz z bratem Tzazonem usiłował powstrzymać najazd bizantyński. Wandalowie zostali jednak rozbici w dwóch bitwach: pod Ad Decimum i pod Trikamarum. Po drugiej porażce Gelimer uciekł w górzyste tereny Numidii, został wkrótce schwytany i wydany armii cesarskiej przez Berberów. Sprowadzony do Konstantynopola został tam jednak ułaskawiony, a zwycięski Justynian nadał mu majątek ziemski w Galacji.

Zobacz też

• wojna Cesarstwa Bizantyńskiego z Wandalami

Bibliografia

• Jerzy Rajman: Encyklopedia Średniowiecza. Kraków: Wydawnictwo Zielona Sowa, 2006, s. 317, hasło: Geilamir. ISBN 83-7435-263-9.
• Jerzy Strzelczyk: Wandalowie i ich afrykańskie państwo. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 2005, s. 167-183. ISBN 83-06-02964-X.