Gemini 12
| ||
 | ||
| Dane misji | ||
| Indeks COSPAR | 1966-104A | |
| Zaangażowani |  Stany Zjednoczone | |
| Pojazd | ||
| Statek kosmiczny | Gemini | |
| Masa pojazdu | 3762,1 kg | |
| Rakieta nośna | Titan II | |
| Załoga | ||
Załoga Gemini 12 – Edwin Aldrin i Jim Lovell | ||
| Załoga | Edwin Aldrin Jim Lovell | |
| Start | ||
| Miejsce startu | Cape Canaveral Air Force Station | |
| Początek misji | 11 listopada 1966 (20:46:33.419 UTC) | |
| Wyjścia w przestrzeń kosmiczną | 1.: 02:29 2.: 02:06 3.: 00:55 razem: 05:30:00 | |
| Orbita okołoziemska | ||
| Apogeum | 270,6 km | |
| Perygeum | 160,8 km | |
| Okres orbitalny | 88,87 min | |
| Inklinacja orbity | 28,87° | |
| Lądowanie | ||
| Miejsce lądowania | 24°35′N 69°57′W/24,583333 -69,950000 | |
| Lądowanie | 15 listopada 1966 (19:21:04 UTC) | |
| Czas trwania misji | 3 dni, 22 h, 34 min, 31 s[1] | |
| Przebyta odległość | 2 574 950 km[1] | |
| Liczba okrążeń Ziemi | 59 | |
| Program Gemini | ||
Gemini 12 – dziesiąty, a zarazem ostatni, załogowy lot kosmiczny w ramach programu Gemini. Ze względu na problemy, które wystąpiły w kilku poprzednich misjach, skoncentrowano się na EVA. Była to jedyna misja, podczas której odbyły się aż trzy wyjścia w otwartą przestrzeń kosmiczną[1].
Załoga
Załoga podstawowa
- Jim Lovell (2) – dowódca
- Edwin Aldrin (1) – pilot
Załoga rezerwowa
- Gordon Cooper (3) – dowódca
- Eugene Cernan (2) – pilot
CapCom
Dokowanie
- dokowanie: 12 listopada 1966 – 01:06:00 UTC
- separacja: 13 listopada 1966 – 20:18:00 UTC
Spacery kosmiczne
NASA źle skalkulowała wysiłek potrzebny do wyjścia w przestrzeń kosmiczną. Astronauta Aldrin został poddany treningowi symulującemu spacer kosmiczny. W skafandrze został umieszczony w basenie, gdzie mógł pływać niczym w stanie nieważkości. Nauczył się ograniczać ruchy. Gemini 12 został wyposażony w zewnętrzne barierki i uchwyty, które pomogły pozostać astronaucie w żądanym miejscu[2].
- Aldrin – EVA 1 – (stand up)
- początek: 12 listopada 1966, 16:15:00 UTC
- koniec: 12 listopada 1966, 18:44:00 UTC
- czas trwania: 2 godziny 29 minut
- Aldrin – EVA 2
- początek: 13 listopada 1966, 15:34:00 UTC
- koniec: 13 listopada 1966, 17:40:00 UTC
- czas trwania: 2 godziny 6 minut
- Aldrin – EVA 3 (stand up)
- początek: 14 listopada 1966, 14:52:00 UTC
- koniec: 14 listopada 1966, 15:47:00 UTC
- czas trwania: 55 minut
Cele misji
Celem ostatniej misji programu Gemini było udowodnienie, iż astronauci mogą łatwo i efektywnie pracować poza pokładem statku. W tym celu na zewnątrz kapsuły zostały dodane nowe ulepszone zaczepy oraz wprowadzono trening w środowisku podwodnym, które miało symulować warunki nieważkości. Trening ten jest wykorzystywany do dziś. Ponad dwugodzinny spacer kosmiczny Aldrina, podczas którego fotografował gwiazdy, odebrał z zewnątrz statku pułapkę na mikrometeoryty i wykonywał inne czynności, ostatecznie udowodnił wykonalność spacerów kosmicznych. Dwa kolejne EVA poszły łatwo, jak również zbliżenie i dokowanie do pojazdu-celu Agena (które z powodu awarii radaru zbliżeniowego musiało zostać przeprowadzone częściowo ręcznie). Podniesienie orbity nie powiodło się z powodu awarii silników pojazdu-celu.
Start
Lot Gemini 12 rozpoczął się 11 listopada 1966 roku o godzinie 20:46:33 UTC. Półtorej godziny wcześniej wystartowała Agena[1].
Przebieg misji
Astronauci wykonali 59 okrążeń Ziemi w ciągu ponad 94 godzin. Perygeum orbity znajdowało się na wysokości 161 km (po zmianie orbity 296 km), apogeum 281 km (po zmianie orbity 296 km)[3]. Po czterech godzinach od startu Lovell i Aldrin połączyli się z Ageną. Po kilku godzinach uruchomili jej silnik, przenosząc się na wyższą orbitę. Pierwszy dzień misji zakończyła EVA, podczas której Aldrin przez 2 godziny i 29 minut stał w otwartym włazie kapsuły. W czasie gdy statki znajdowały się na oświetlonej części orbity, astronauta zainstalował poręcz łączącą Gemini i Agenę, która miała mu ułatwić późniejsze prace w przestrzeni kosmicznej. Pozostawał połączony ze statkiem nylonową liną oraz łączami systemu podtrzymywania życia, komunikacyjnego i elektrycznego[1]. Drugiego dnia, posługując się silnikiem Ageny, astronauci obniżyli orbitę. Aldrin wykonał kolejny spacer kosmiczny, trwający 2 godziny i 6 minut. Tym razem wyszedł na zewnątrz kapsuły, ale cały czas pozostawał podłączony do systemów statku. Jednym z jego zadań było (podobnie jak podczas misji Gemini 11) połączenie statków Gemini i Agena liną, tak by mogły wirować wokół wspólnego środka masy. Następnie astronauta testował metody poruszania się w stanie nieważkości, sprawdzając, w jakim stopniu zainstalowana wcześniej poręcz oraz zaczepy na nogi ułatwiają mu ruch. Kolejny spacer kosmiczny Aldrina nastąpił trzeciego dnia misji, jednak tym razem astronauta przez cały czas (55 minut) pozostawał w otwartym włazie kapsuły. Jego głównym zadaniem było robienie zdjęć oraz pozbycie się zbędnego wyposażenia, używanego podczas poprzednich wyjść w otwartą przestrzeń kosmiczną. W ciągu trzech spacerów Aldrin spędził poza statkiem w sumie 5,5 godziny, co oznaczało znaczny postęp w stosunku do wszystkich wcześniejszych misji[1].
Wodowanie
Misja zakończyła się kontrolowanym przez komputer pokładowy, idealnym wejściem w atmosferę Ziemi, co stanowiło bardzo udane zakończenie programu. Gemini 12 wodował na Atlantyku 15 listopada 1966 roku o godzinie 19:21:04 UTC w odległości 4,8 km od zaplanowanego miejsca[1].
Podsumowanie
Doświadczenia zebrane w czasie dotychczasowych lotów pozwoliły na przygotowanie misji w sposób wyjątkowo staranny. Działalność astronauty na zewnątrz pojazdu zakończyła się pełnym sukcesem. Aldrin dysponował dużymi ułatwieniami. Korzystał z licznych zaczepów, uchwytów i stopni zamontowanych na zewnątrz pojazdu. Niezależnie od tego wykonywał wszystko czynności bardzo wolno. Dzięki temu nie odczuwał zmęczenia. Połączenie pojazdów wykonał bez żadnych trudności[4].
Insygnia misji
Kolory loga misji są nawiązaniem do daty misji, która odbyła się w okresie Halloween. Rzymskie cyfry XII są umieszczone w miejscu, w którym znajdowałyby się na tarczy zegara – to symbol tego, iż misja Gemini 12 była ostatnią misją w programie. Żółty łuk po lewej symbolizuje Księżyc – cel programu Apollo, następcy Gemini[5].
Lokalizacja statku
Po siedmiu latach spędzonych w muzeum transportu i technologii w Auckland w Nowej Zelandii, kapsuła powróciła do Stanów Zjednoczonych. Aktualnie jest na wystawie w Adler Planetarium w Chicago.
Przypisy
- ↑ a b c d e f g Steve Whitfield: Gemini. Historia podboju Kosmosu. Warszawa: Prószyński Media Sp. z o.o., 2012, s. 39-41. ISBN 978-83-7648-761-8.
- ↑ T. A. Heppenheimwr: P. Warszawa: Wydawnictwo Amber Sp. z o.o., 1997, s. 263. ISBN 83-7169-852-6.
- ↑ Edmund Staniewski, R Pawlikowski: 15 lat podboju kosmosu 1957– 1972. Warszawa: Wydawnictwo MON, 1974, s. 175-182.
- ↑ Olgierd Wołczek. Po Merkurym były Bliźnięta. „Astronautyka”. 1 (34), s. 3-12. Polskie Towarzystwo Astronautyczne (pol.).
- ↑ Eugene Dorr: Gemini 12 (ang.). Spaceflight Mission Patches. [dostęp 2012-12-12].
Bibliografia
- On The Shoulders of Titans: A History of Project Gemini (ang.). NASA.
- Gemini 12 (ang.). NASA.
Linki zewnętrzne
| ||||
Media użyte na tej stronie
The flag of Navassa Island is simply the United States flag. It does not have a "local" flag or "unofficial" flag; it is an uninhabited island. The version with a profile view was based on Flags of the World and as a fictional design has no status warranting a place on any Wiki. It was made up by a random person with no connection to the island, it has never flown on the island, and it has never received any sort of recognition or validation by any authority. The person quoted on that page has no authority to bestow a flag, "unofficial" or otherwise, on the island.
.jpg)
Gemini 12 prime crew: Astronauts James A. Lovell Jr. (right), command pilot, and Edwin E. Aldrin Jr., pilot.
Statek Gemini zadokowany do członu Agena D