Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska

Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska – centralny organ administracji rządowej ds. ochrony środowiska oraz ochrony przyrody, wykonujący swoje zadania przy pomocy Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska.

Siedzibą Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska i większości jednostek Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska jest dawny gmach Dyrekcji Naczelnej Lasów Państwowych.

Organ został powołany na mocy ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko[1]. Wykonuje zadania określone w art. 127 tej ustawy, jest także organem w zakresie ochrony przyrody w rozumieniu art. 91 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody[2], organem w zakresie ochrony środowiska w rozumieniu art. 376 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska[3], a także uczestnikiem krajowego systemu ekozarządzania i audytu w rozumieniu ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o krajowym systemie ekozarządzania i audytu (EMAS)[4].

Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska podlega ministrowi właściwemu do spraw środowiska[5]. Powołuje go Prezes Rady Ministrów na wniosek ministra, po przeprowadzeniu otwartego i konkurencyjnego naboru na to stanowisko. W gestii premiera leży także odwołanie Generalnego Dyrektora. Funkcję tę może pełnić osoba spełniająca warunki ustawowe, dotyczące m.in. obywatelstwa, wykształcenia, doświadczenia zawodowego, niekaralności za przestępstwa umyślne[6].

Generalni dyrektorzy ochrony środowiska

  • Michał Kiełsznia od 23 stycznia 2008 do 26 listopada 2015[7]
  • Jakub Dziubecki od 27 listopada 2015 do 15 lutego 2016[8] (p.o.)
  • Krzysztof Lissowski od 15 lutego 2016 do 31 maja 2018[9] (p.o.)
  • Andrzej Szweda-Lewandowski od 1 czerwca 2018[10]

Zadania i ich realizacja

Do ogólnych zadań Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska należy w szczególności[11]:

  • współudział w realizacji polityki ochrony środowiska,
  • kontrola odpowiedzialności za zapobieganie szkodom w środowisku i ich naprawę,
  • zbieranie danych i opracowywanie informacji dotyczących m.in. programu Natura 2000
  • współpraca z organami ochrony środowiska innych państw, organizacjami międzynarodowymi, Komisją Europejską, Głównym Konserwatorem Przyrody, Państwową Radą Ochrony Przyrody, jednostkami samorządu terytorialnego, organizacjami ekologicznymi,
  • udział w strategicznych ocenach oddziaływania na środowisko,
  • wykonywanie zadań związanych z siecią Natura 2000 oraz z systemem ekozarządzania i audytu, zgodnie ze stosownymi przepisami.

Powierzone mu zadania organ ten wykonuje m.in. poprzez[12]:

  • opiniowanie dokumentów w ramach strategicznych ocen oddziaływania na środowisko,
  • kierowanie wystąpień w sprawach wydawanych decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, w tym wniosków o stwierdzenie ich nieważności, jak również występowanie w charakterze strony w postępowaniu administracyjnym i sądowym,
  • uczestniczenie w tzw. postępowaniu transgranicznym,
  • sporządzenie projektu krajowej strategii ochrony i zrównoważonego użytkowania różnorodności biologicznej oraz projektu programu działań,
  • prowadzenie centralnego rejestru form ochrony przyrody,
  • wydawanie określonych zezwoleń dotyczących hodowli i rozmnażania zwierząt i roślin, zezwoleń na wywóz za granicę meteorytów i kopalnych szczątków roślin i zwierząt, pozyskiwania gatunków i innych,
  • decydowanie o odstępstwach od zakazów na terenie parków narodowych oraz rezerwatów przyrody,
  • przy uwzględnieniu przepisów Unii Europejskiej opracowywanie projektu listy obszarów Natura 2000, nadzorowanie funkcjonowania tych obszarów i prowadzenie ewidencji odpowiednich danych, składanie Komisji Europejskiej raportów i notyfikacji,
  • opracowywanie programów ochrony zagrożonych wyginięciem gatunków roślin, zwierząt i grzybów,
  • wydawanie zezwoleń na utworzenie i prowadzenie ogrodu botanicznego lub zoologicznego, a także ośrodka rehabilitacji zwierząt,
  • prowadzenie rejestru krajowego organizacji zarejestrowanych w systemie EMAS oraz rejestru weryfikatorów środowiskowych.

Regionalni dyrektorzy ochrony środowiska

Regionalny dyrektor ochrony środowiska jest organem administracji rządowej niezespolonej, realizuje zadania przewidziane w ustawach na obszarze województwa. W zakresie swoich kompetencji wydaje akty prawa miejscowego w postaci zarządzeń[13]. Obsługę jego urzędu zapewnia regionalna dyrekcja ochrony środowiska, zgodnie z podziałem terytorialnym Polski powołano 16 tego typu jednostek budżetowych[14]. Regionalnego dyrektora ochrony środowiska powołuje i odwołuje Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska[15]. Zadania przypisane temu organowi na obszarze właściwości w zasadzie odpowiadają zadaniom zleconym Generalnemu Dyrektorowi Ochrony Środowiska.

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Dz.U. z 2022 r. poz. 1029
  2. ↑ Dz.U. z 2022 r. poz. 916, z późn. zm.
  3. ↑ Dz.U. z 2021 r. poz. 1973
  4. ↑ Dz.U. z 2020 r. poz. 634
  5. ↑ Art. 121 ust. 2 ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku
  6. ↑ Art. 126 ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku
  7. ↑ Michał Kiełsznia Generalnym Dyrektorem Ochrony Środowiska. mos.gov.pl. [dostęp 2018-02-12].
  8. ↑ Jakub Dziubecki Generalnym Dyrektorem Ochrony Środowiska. gdos.gov.pl. [dostęp 2016-06-29].
  9. ↑ Krzysztof Lissowski Generalnym Dyrektorem Ochrony Środowiska. gdos.gov.pl. [dostęp 2017-02-12].
  10. ↑ Andrzej Szweda-Lewandowski Generalnym Dyrektorem Ochrony Środowiska - Aktualności - Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska. www.gdos.gov.pl. [dostęp 2018-06-05].
  11. ↑ Art. 127 ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku
  12. ↑ Zob. m.in. art. 57, art. 76, art. 108 i nast. ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku, art. 15, art. 27, art. 32, art. 57, art. 67, art. 75, art. 111, art. 113 , art. 119a, art. 120, art. 121 ustawy o ochronie przyrody, art. 3 ustawy o systemie EMAS
  13. ↑ Art. 123 ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku
  14. ↑ Regionalne Dyrekcje Ochrony Środowiska – lista na stronie Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska
  15. ↑ Art. 131 ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku

Linki zewnętrzne