Genlisea

Genlisea
Ilustracja
Genlisea repens
Systematyka[1][2]
Domenaeukarionty
Królestworośliny
Podkrólestworośliny zielone
Nadgromadarośliny telomowe
Gromadarośliny naczyniowe
Podgromadarośliny nasienne
Nadklasaokrytonasienne
KlasaMagnoliopsida
Nadrządastropodobne
Rządjasnotowce
Rodzinapływaczowate
Rodzajgenlisea
Nazwa systematyczna
Genlisea A.St.-Hil.
Zasięg występowania
Mapa zasięgu

Genlisea[3] (Genlisea) – rodzaj roślin z rodziny pływaczowatych (Lentibulariaceae). Obejmuje 29[4]–30[5] gatunków. Gatunki z tego rodzaju występują w Ameryce Środkowej i Południowej, w Afryce oraz na Madagaskarze[4]. Rośliny te uprawiane są przez miłośników roślin mięsożernych oraz w ogrodach botanicznych.

Morfologia

Rośliny zielne jedno lub wieloletnie. Korzeni brak, nawet w rozwoju zarodkowym. Roślina o liściach dwojako wykształconych. Liście asymilacyjne, nadziemne są zielone i mają kształt języczkowaty. Pułapkowe liście podziemne mają skomplikowaną budowę[3]. W aparacie chwytnym tzn. pułapce wyróżnia się trzonek, brzuszasto rozdętą komorę trawienną i długą szyjkę przechodzącą w dwa spiralnie skręcone ramiona. Pierwotniaki oraz drobne bezkręgowce takie jak: wrotki, pierścienice czy drobne skorupiaki dostają się do pułapki przez niewielkie otwory znajdujące się w ramionach. Średnica komory waha się od 0,5–0,8 mm, więc roślina może złapać tylko niewielkie organizmy[6].

Systematyka

Pozycja systematyczna według Angiosperm Phylogeny Website (aktualizowany system APG IV z 2016)[2]

Jeden z trzech rodzajów rodziny pływaczowatych (Lentibulariaceae) znajdującej się w grupie o niejasnych powiązaniach filogenetycznych przedstawianej w politomii w obrębie jasnotowców.

Pozycja w systemie Reveala (1994–1999)

Gromada okrytonasienne (Magnoliopsida Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa Rosopsida Batsch, podklasa jasnotowe (Lamiidae Takht. ex Reveal), nadrząd Lamianae Takht., rząd jasnotowce (Lamiales Bromhead), rodzina pływaczowate (Lentibulariaceae Rich. in Poit. & Turpin), rodzaj Genlisea A.St.-Hil.[7].

Wykaz gatunków[5]
  • Genlisea africana Oliv.
  • Genlisea angolensis R.D.Good
  • Genlisea aurea A.St.-Hil.
  • Genlisea barthlottii Porembski, Eb.Fisch. & Gemmel
  • Genlisea exhibitionista Rivadavia & A.Fleischm.
  • Genlisea filiformis A.St.-Hil.
  • Genlisea flexuosa Rivadavia, A.Fleischm. & Gonella
  • Genlisea glabra P.Taylor
  • Genlisea glandulosissima R.E.Fr.
  • Genlisea guianensis N.E.Br.
  • Genlisea hawkingii S.R.Silva, B.J.Płachno & V.Miranda[8]
  • Genlisea hispidula Stapf
  • Genlisea lobata Fromm
  • Genlisea margaretae Hutch.
  • Genlisea metallica Rivadavia & A.Fleischm.
  • Genlisea multiflora A.Fleischm. & S.M.Costa
  • Genlisea nebulicola Rivadavia, Gonella & A.Fleischm.
  • Genlisea nigrocaulis Steyerm.
  • Genlisea oligophylla Rivadavia & A.Fleischm.
  • Genlisea oxycentron P.Taylor
  • Genlisea pallida Fromm & P.Taylor
  • Genlisea pulchella Tutin
  • Genlisea pygmaea A.St.-Hil.
  • Genlisea repens Benj.
  • Genlisea roraimensis N.E.Br.
  • Genlisea sanariapoana Steyerm.
  • Genlisea stapfii A.Chev.
  • Genlisea subglabra Stapf
  • Genlisea tuberosa Rivadavia, Gonella & A.Fleischm.
  • Genlisea uncinata P.Taylor & Fromm
  • Genlisea violacea A.St.-Hil.

Przypisy

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-11-17] (ang.).
  3. a b Alicja Szweykowska, Jerzy Szweykowski (red.): Słownik botaniczny. Wyd. wydanie II, zmienione i uzupełnione. Warszawa: Wiedza Powszechna, 2003, s. 672. ISBN 83-214-1305-6.
  4. a b David J. Mabberley: Mabberley's Plant-Book. Cambridge University Press, 2017, s. 382. ISBN 978-1-107-11502-6.
  5. a b Genlisea A.St.-Hil.. W: Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2020-01-29].
  6. Płachno B.J., Adamus K., Faber J., Kozłowski J. 2005. Feeding behaviour of carnivorous Genlisea plants in the laboratory. Acta Botanica Gallica 152 (2): 159-164.
  7. Crescent Bloom: Genlisea (ang.). The Compleat Botanica. [dostęp 2010-11-17].
  8. Saura Rodrigues Silva i inni, Genlisea hawkingii (Lentibulariaceae), a new species from Serra da Canastra, Minas Gerais, Brazil, Lorenzo Peruzzi (red.), „PLOS ONE”, 15 (1), 2020, e0226337, DOI10.1371/journal.pone.0226337, ISSN 1932-6203, PMID31940359, PMCIDPMC6961832 [dostęp 2020-02-03] (ang.).c?

Media użyte na tej stronie

Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Genlisea distribution.svg
World distribution of aldrovanda (Genlisea)
Genlisea repens.JPG
Autor: Autor nie został podany w rozpoznawalny automatycznie sposób. Założono, że to Denis Barthel (w oparciu o szablon praw autorskich)., Licencja: CC-BY-SA-3.0
Genlisea repens Author: Denis Barthel