Geoffrey Malaterra

Geoffrey Malaterra (znany także jako Gaufredo i Goffredo) – benedyktyński mnich i dziejopisarz żyjący w XI wieku. Prawdopodobnie był Normanem z pochodzenia[1]. Miejsce jego narodzin nie jest znane. Wiadomo, że przed przybyciem do Katanii na Sycylii spędził pewien czas w Apulii, gdzie służył możnej o imieniu Marta[2].

Niewiele wiadomo o życiu Goeffreya przed jego pojawieniem się na Sycylii. W dedykacji znajdującej się na początku swego dzieła napisał, że przez dłuższy czas nie był duchownym, chociaż od zawsze związany był z ludźmi Kościoła. Wspomniał także, iż pochodzi z kraju leżącego „po drugiej stronie gór”, prawdopodobnie mając na myśli Alpy. Wielu historyków uważa, że te zapisy dowodzą normańskiego pochodzenia Geoffreya. Ernesto Pontieri i Marjorie Chibnall sądzą, że Malaterra przed przybyciem do Italii żył w klasztorze Świętego Ebrulfa w Normandii. Kenneth Baxter Wolf uważa jednak te teorie za nadinterpretację[3]. Prawdopodobnie przybycie Malaterry do południowych Włoch było efektem reform księcia Rogera. Reformy te miały na celu zreorganizowanie Kościoła na terenach rządzonych przez tego władcę. Geoffrey początkowo osiadł w klasztorze Świętej Agaty, na czele którego stał opat Angerius[4].

Kronika

Malaterra napisał łacińską kronikę De Rebus Gestis Rogerii Calabriae et Siciliae Comitis et Roberti Guiscardi Ducis fratris eius (pol. O czynach Rogera, hrabiego Kalabrii i Sycylii, oraz jego brata, księcia Roberta Guiscarda). Opisuje ona historię Normanów we Włoszech, przede wszystkim życie i podboje braci Roberta Guiscarda i Rogera I. Kronika kończy się na 1098 roku[5], ostatnie informacje zanotowanie przez Malaterrę to bulla Urbana II, czyniąca z Rogera i jego dziedziców legatów Kościoła, oraz fakt dołączenia przez Boemunda do I krucjaty. Geoffrey nie pisze jednak o zdobyciu Antiochii czy Jerozolimy. Dzieło Malaterry, obok prac Amatusa z Monte Cassino i Wilhelma z Apulii, jest jednym z trzech najważniejszych źródeł dotyczących normańskiego podboju południowych Włoch. Jest ono tym ważniejsze, że jako jedyne dokładnie opisuje podbój Sycylii. Prawdopodobnie powstało na zamówienie Rogera I, który chciał w ten sposób potwierdzić historyczne prawa swoich następców do władania Sycylią. W przeciwieństwie do wielu innych średniowiecznych dziejopisarzy (takich jak na przykład Dudon z Saint-Quentin), Malaterra nie podawał autorów dzieł, z których korzystał, a o swoich informatorach pisał bardzo zdawkowo.

Przypisy

  1. ↑ E. Johnson, Normandy and Norman Identity in Southern Italian Chronicles, Anglo Norman Studies, 2005, ss.85-100, ss.95-6.
  2. ↑ Gauffredo Malaterra, De rebus gestis rogerii siciliae et calabriae comitis et roberti guiscardi ducis fratris eius, edycja: Ernesto Pontieri, Rzym, 1927-8, s.3.
  3. ↑ Wolf Kenneth Baxter, Making History: The Normans and their Historians in Eleventh-Century Italy, Filadelfia: University of Pennsylvania Press, 1995, ss. 143–4.
  4. ↑ Wolf Kenneth Baxter, Making History: The Normans and their Historians in Eleventh-Century Italy, Filadelfia: University of Pennsylvania Press, 1995, ss. 144–5.
  5. ↑ Wolf Kenneth Baxter, Making History: The Normans and their Historians in Eleventh-Century Italy, Filadelfia: University of Pennsylvania Press, 1995, ss. 146–7.