Geomagnetyzm

Schemat zjawisk magnetycznych w jonosferze i termosferze

Geomagnetyzm – zespół naturalnych zjawisk magnetycznych związanych z Ziemią jako planetą. Badanie tych zjawisk jest domeną geofizyki[1][2][3].

Wokół Ziemi oraz w jej wnętrzu istnieje naturalne pole magnetyczne zwane ziemskim polem magnetycznym. Odpowiada w przybliżeniu polu dipolowemu (polu wytwarzanemu przez magnes w kształcie kuli). Ulega cały czas wahaniom oraz powolnym zmianom, a nawet odwróceniu namagnesowania, co zdarza się średnio raz na kilkaset tysięcy lat; danych na ten temat dostarczają badania paleomagnetyczne.

Pole to jest wytwarzane przez prądy płynące we wnętrzu i atmosferze Ziemi oraz przez namagnesowane skały.

Paleomagnetyzm jest dziedziną geomagnetyzmu zajmującą się badaniem pola magnetycznego w przeszłości. Metoda paleomagnetyczna opiera się na fakcie, że powstające skały (zarówno wylewne, jak i osadowe) ulegają trwałemu namagnesowaniu w momencie zastygania lub sedymentacji w sposób zgodny z panującym w danym czasie polem magnetycznym; namagnesowanie to pozostaje pomimo zmian kierunku zewnętrznego pola magnetycznego. Badając skały w miejscu ich narastania, można określić kierunek pola magnetycznego w przeszłości.

Badania pola magnetycznego minerałów z różnych okresów i miejsc posłużyły do weryfikacji teorii powstawania kontynentów, w tym i do teorii wędrówki kontynentów.

Przypisy

  1. NGDC: Geomagnetism. [dostęp 2009-01-07].
  2. Instytut Geofizyki Polskiej Akademii Nauk: Dyscypliny geofizyki. [dostęp 2009-01-07].
  3. magnetyzm ziemski, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2023-01-10].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Ionosphere-Thermosphere Processes.jpg
The prominent features in the ionosphere-thermosphere system and their coupling to the different energy inputs show the complex temporal and spatial phenomena that are generated.