Georgi Wazow

Georgi Wazow

Георги Вазов

generał porucznik
Data i miejsce urodzenia	17 stycznia 1860 Sopot, Imperium Osmańskie
Data i miejsce śmierci	13 sierpnia 1934 Sofia, Bułgaria
Przebieg służby
Lata służby	1880–1913
Siły zbrojne	Armia Księstwa Bułgarii
Główne wojny i bitwy	wojna serbsko-bułgarska, I wojna bałkańska, II wojna bałkańska
Odznaczenia

Georgi Minczow Wazow (bułg. Георги Минчов Вазов, ur. 17 stycznia 1860 w Sopocie, zm. 13 sierpnia 1934 w Sofii^[1]) – bułgarski wojskowy i polityk, generał porucznik, minister wojny Carstwa Bułgarii (1913).

Życiorys

Był synem kupca Minczo Wazowa i Saby z d. Hadżinikołowej i bratem pisarza Iwana Wazowa^[2]. W 1873 ukończył szkołę w rodzinnym mieście, ale musiał przerwać dalszą edukację i pracować w sklepie, należącym do jego ojca. W 1874 rozpoczął naukę w gimnazjum w Gabrowie, ale po dwóch latach został wydalony ze szkoły i powrócił do rodzinnego Sopotu^[1]. W tym samym roku wyjechał do Rumunii, gdzie uczył się w bułgarskiej szkole w Oltenicy. W latach 1877-1878 pracował jako urzędnik w Swisztowie. Wiosną 1878 znalazł się w gronie dziesięciu młodych Bułgarów, którzy wybrano, aby kształcili się w Rosji. W latach 1878-1880 przebywał w Odessie, gdzie uczył się w szkole wojskowej i służył w 55 pułku piechoty^[1]. Po powrocie do Warny awansowany do stopnia porucznika, od 1880 służył w garnizonie sofijskim. W listopadzie 1881, dzięki wsparciu brata Iwana został przeniesiony do Płowdiwu i rozpoczął służbę w milicji Rumelii Wschodniej. Od grudnia 1881 służył w otoczeniu gubernatora Rumelii Wschodniej, Aleko Bogoridiego i wziął udział w audiencji Bogorodiego u sułtana^[1].

W latach 1882-1884 kształcił się w szkole wojskowej w Petersburgu, powrócił do kraju we wrześniu 1885 by wziąć udział w wojnie serbsko-bułgarskiej. 12 listopada 1885 walczył w bitwie pod Caribrodem jako oficer zwiadu. Został wtedy odznaczony Orderem Waleczności IV klasy^[1]. Po zakończeniu wojny odbył kurs z zakresu fortyfikacji w szkole wojskowej w Sofii. W 1886 należał do grona organizatorów zamachu stanu, skierowanego przeciwko Aleksandrowi Battenbergowi, a następnie wyemigrował do Rosji, gdzie ukończył Akademię Inżynierii Wojskowej i służył w armii rosyjskiej. Po złagodzeniu sporów rosyjsko-bułgarskich w 1898 Wazow powrócił do kraju i podjął pracę w Inspektoracie Inżynierii Wojskowej^[2]. Pełnił kolejno funkcje: dowódcy kompanii pionierów, szefa korpusu inżynierów armii bułgarskiej, a w 1908 objął stanowisko inspektora korpusu inżynieryjnego. Wobec oskarżeń o korupcję, związaną z dostawami materiałów wybuchowych został zwolniony z wojska w maju 1908^[1].

Wojny bałkańskie (1912-1913)

Zmobilizowany do armii jesienią 1912 gen. Georgi Wazow objął stanowisko szefa łączności i transportu, a 22 listopada objął stanowisko gubernatora Kırklareli^[1]. W lutym 1913 dowodził wschodnim sektorem oblężenia Adrianopola. Podległe mu oddziały odegrały kluczową rolę w opanowaniu miasta, biorąc do niewoli komendanta obrony Shukri Paszę. Wazow został za tę operację odznaczony Orderem Świętego Aleksandra II stopnia. Po wybuchu II wojny bałkańskiej objął stanowisko ministra wojny w gabinecie Stojana Danewa, a następnie w gabinecie Wasiła Radosławowa^[1]. Zrezygnował z tego stanowiska z powodu sporów politycznych w rządzie.

Dalsze losy

W czasie I wojny światowej Wazow był przeciwnikiem zaangażowania Bułgarii w działania wojenne, w marcu 1915 podpisał memorandum 115 polityków skierowane do rządu bułgarskiego w sprawie neutralności Bułgarii. W latach 1915-1919 zasiadał w radzie miejskiej Sofii. W 1920 jego stan zdrowia gwałtownie się pogorszył. Generał wyjechał do Wiednia, gdzie przeszedł operację i przez dwa lata przechodził rehabilitację w Szwajcarii, Niemczech i we Włoszech^[1]. W czasie pobytu w Genewie zaczął spisywać wspomnienia z wojen bałkańskich^[2].

Powrócił do kraju w 1924 i zajął się spisywaniem wspomnień, był także autorem kilkudziesięciu artykułów poświęconych tematyce wojskowej. Zmarł 13 sierpnia 1934 w Sofii i został pochowany na stołecznym Cmentarzu Centralnym^[1].

Był żonaty (żona Maria), miał czworo dzieci (dwie córki i dwóch synów).

Awanse

• podporucznik (Подпоручик) (1880)
• porucznik (Поручик) (1883)
• kapitan (Kапитан) (1885)
• podpułkownik (Подполковник) (1896)
• pułkownik (Полковник) (1901)
• generał major (Генерал-майор) (1906)
• generał porucznik (Генерал-лейтенант) (1913)

Odznaczenia

• Order Waleczności 2. i 4. st. II klasy
• Order Świętego Aleksandra II i V stopnia
• Order Zasługi Wojskowej III stopnia
• Order Świętej Anny II stopnia (Rosja)
• Order Świętego Stanisława III stopnia (Rosja)
• Order Świętego Włodzimierza IV stopnia (Rosja)

Przypisy

Bibliografia

• Taszo Taszew: Министрите на България 1879-1999. Sofia: АИ „Проф. Марин Дринов”/Изд. на МО, 1999, s. 73–74.
• Rumen Rumenin: Офицерският корпус в България 1878-1944 г. vol.1. Sofia: Свети Георги Победоносец, 1996, s. 116.