Georgia Południowa
 Zdjęcie satelitarne wyspy | |
| Kontynent | |
|---|---|
| Państwo | |
| Terytorium zamorskie | |
| Akwen | |
| Powierzchnia | 3756 km² |
Położenie na mapie Georgii Południowej i Sandwichu Południowego  | |
Położenie na mapie Antarktyki  | |
 54°19′S 36°39′W/-54,316667 -36,650000 | |
 | |
Georgia Południowa (ang. South Georgia) – brytyjska wyspa na południowym Atlantyku, poprzednio należąca do dependencji Falklandów. Obecnie stanowi część zamorskiego terytorium: Georgia Południowa i Sandwich Południowy.
Powierzchnia wyspy wynosi ok. 3,6 tys. km², a zamieszkuje ją kilkadziesiąt osób (sezonowo więcej), zajmujących się głównie rybołówstwem. Główna osada to King Edward Point. W jego pobliżu jest położona opuszczona osada i stacja wielorybnicza Grytviken, w której znajduje się muzeum Georgii Południowej i grób polarnika Ernesta Shackletona.
Flora
Świat roślinny Georgii Południowej jest ograniczony przez izolację wyspy oraz klimat charakteryzujący się chłodnymi latami. Występujące tu gatunki rodzimej flory są ściśle powiązane z rosnącymi na Falklandach, Ziemi Ognistej i południowej Patagonii[1]. Tereny zielone występują w miejscach nie pokrytych lodowcem co sprowadza się do odsłoniętych stoków i równin w pobliżu fiordów. Niektóre gatunki roślin, na Georgii Południowej występują tylko na półkuli południowej. Inne rosną na obu półkulach, jak tymotka alpejska (Phleum alpinum). Niektóre można znaleźć na całym świecie, jak zdrojek błyszczący (Montia fontana) i paprotnica krucha (Cystopteris fragilis). Występuje kilka endemicznych gatunków mszaków (mchów i wątrobowców) i porostów[1].
Dominującym gatunkiem jest trawa Tussock[2]. Podobnie jak w innych rejonach podbiegunowych zupełnie brak drzew i krzewów.
Fauna
Georgia Południowa jest jednym z najważniejszych obszarów lęgowych pingwinów królewskich. Szacuje się, że żyje tam około 400 tysięcy osobników tego gatunku. Populacja pingwina złotoczubego związanego z wyspą szacowana jest na około pięć milionów ptaków. Wyspa stanowi ważne siedlisko kilku gatunków fokowatych. Występują tam południowe słonie morskie, a ponadto cztery inne gatunki fok: lampart morski, krabojad, weddelka arktyczna. Przedstawicielem rodziny uchatkowatych jest kotik subantarktyczny. W listopadzie 1911 norweski kapitan żeglugi morskiej Carl Anton Larsen, który założył tam bazę floty wielorybniczej przywiózł i wypuścił pierwsze renifery mające urozmaicać dietę pracujących tam wielorybników. W 1912 i 1925 dwie kolejne partie reniferów zostały wypuszczone[3].
Ponadto wraz z człowiekiem przybyły szczury i myszy, które zaburzyły równowagę systemu ekologicznego wyspy i doprowadziły do zniknięcia około 95% ptaków. W 2015 roku został zakończony największy dotąd program deratyzacji, kosztujący 7,5 mln funtów brytyjskich. Dzięki temu na wyspie ponownie zaczęły zakładać gniazda ptaki takie jak świergotek antarktyczny i oceannik żółtopłetwy[4].
Na małej wysepce Bird Island przy północno-zachodnim krańcu Georgii Południowej znajduje się stacja obserwacji ptaków morskich i płetwonogich[5].
Poniższa tabela obrazuje przybliżoną liczbę dziesięciu największych populacji ptaków gniazdujących na wyspie[6].
| Polska nazwa | Nazwa naukowa | Liczba |
|---|---|---|
| petrelek antarktyczny | Pachyptila desolata | 22 000 000 |
| nurzec czarnoskrzydły | Pelecanoides urinatrix | 3 000 000 |
| pingwin złotoczuby | Eudyptes chrysolophus | 2 700 000 |
| burzyk białobrody | Procellaria aequinoctialis | 2 000 000 |
| oceannik żółtopłetwy | Oceanites oceanicus | 600 000 |
| pingwin królewski | Aptenodytes patagonicus | 400 000 |
| pingwin białobrewy | Pygoscelis papua | 105 000 |
| albatros czarnobrewy | Thalassarche melanophris | 100 000 |
| albatros szarogłowy | Thalassarche chrysostoma | 80 000 |
| petrel niebieski | Halobaena caerulea | 70 000 |
Zobacz też
Przypisy
- ↑ a b South Georgia Heritage Trust (ang.).
- ↑ J Shenklin: The flora of King Edward Point & Grytviken (ang.).
- ↑ Robert K. Headland: The Island of South Georgia. Cambridge 1984 ISBN 0-521-25274-1 (ang.).
- ↑ Steve Connor. Rare birds return to remote South Georgia island after successful rat eradication programme. „The Independent”, 2015-06-25. (ang.).
- ↑ Bird Island Research Station. antarctica.ac.uk. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-06-09)]. (ang.).
- ↑ Terrestrial Wildlife South Georgia. sght.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-02-24)]. (ang.).
Linki zewnętrzne
- Government of South Georgia and the South Sandwich Islands: Welcome to South Georgia
- South Georgia Museum. sgmuseum.gs. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-05-22)].
Media użyte na tej stronie
Autor: historicair, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Map of South Georgia Island
Autor: Alexrk2, Licencja: CC BY-SA 3.0
Physical Location map Antarctica, Azimuthal equidistant projection
Autor: NordNordWest, Licencja: CC BY-SA 3.0 de
Ta mapa została stworzona lub ulepszona w niemieckiej Kartenwerkstatt (Pracowni Kartograficznej). I Ty możesz zaproponować inne mapy do ulepszenia.
Autor: European Space Agency, Licencja: CC BY-SA 3.0 igo
The island of South Georgia as seen from The Copernicus Sentinel-2 mission. This southern Atlantic island is linked with the South Sandwich Islands to form a British Overseas Territory.
Autor: Sascha Grabow www.saschagrabow.com, Licencja: CC BY-SA 3.0
South Georgia in Antarctic waters with its myriads of penguins.
Autor: Andy king50, Licencja: CC BY-SA 3.0
"Tussock Grass" in New Zealand, species unknown