Gerd Müller
Gerd Müller (1973) | |||||||||||||||||||||||||
Pełne imię i nazwisko | Gerhard Müller | ||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Data i miejsce urodzenia | 3 listopada 1945 | ||||||||||||||||||||||||
Data i miejsce śmierci | 15 sierpnia 2021 | ||||||||||||||||||||||||
Wzrost | 176 cm[1] | ||||||||||||||||||||||||
Pozycja | |||||||||||||||||||||||||
Kariera juniorska | |||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||
Kariera seniorska | |||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||
Kariera reprezentacyjna | |||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||
Kariera trenerska | |||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||
Dorobek medalowy | |||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||
Odznaczenia | |||||||||||||||||||||||||
Gerhard „Gerd” Müller (ur. 3 listopada 1945 w Nördlingen, zm. 15 sierpnia 2021 w Wolfratshausen[2]) – niemiecki piłkarz, występował na pozycji środkowego napastnika. W latach 1966–1974 reprezentant Niemiec, złoty medalista Mistrzostw Świata 1974 i Mistrzostw Europy 1972, brązowy medalista Mistrzostw Świata 1970. Król strzelców Mistrzostw Świata 1970 i Mistrzostw Europy 1972.
Przez większą część kariery był związany z Bayernem Monachium, z którym kilkukrotnie sięgał po mistrzostwo Niemiec, Puchar Niemiec i Puchar Europy Mistrzów Klubowych. Grając w barwach tego klubu w Bundeslidze i Pucharze Niemiec ustanowił liczne, w większości do dziś niepobite rekordy, jak np. najskuteczniejszego zawodnika w historii Bundesligi (365 goli) i w historii Pucharu Niemiec (78 goli). Wielokrotnie też, w rozgrywkach ligowych, w Pucharze Niemiec i w Pucharze Europy Mistrzów Klubowych, zostawał królem strzelców.
Müller został laureatem wielu prestiżowych wyróżnień, m.in. Złotej Piłki w 1970 roku, Europejskiego Złotego Buta w 1970 i w 1972 oraz Orderu zasługi FIFA w 1998 roku. Znalazł się także na sporządzonej w 2004 liście FIFA 100. Z powodu nieprzeciętnych osiągnięć nadano mu przydomek Bomber der Nation (pol. „Bombowiec narodu”)[3][4]. Uważany jest za jednego z najlepszych napastników w historii piłki nożnej[5][6][7].
Życie prywatne
Gerd Müller urodził się 3 listopada 1945 w Nördlingen, ówcześnie leżącym w amerykańskiej strefie okupacyjnej Niemiec[8][4]. Był najmłodszym z pięciorga dzieci Johanna Heinricha Müllera (zm. 1963) i Christiny Karoline z domu Jung (zm. 1983)[9][4].
W październiku 1965 poznał w Monachium młodszą o cztery lata Ursulę „Uschi” Ebenböck. Kilka lat później Uschi została zarówno jego żoną, jak i menedżerką[4]. Miał z nią urodzoną w 1971 córkę Nicole[10][11].
Kariera piłkarska
Kariera klubowa
Gerd Müller karierę seniorską rozpoczął w lipcu 1963 w klubie TSV 1861 Nördlingen, w którym przez poprzednie trzy lata grał na poziomie juniorskim[1][12]. W lipcu następnego roku został piłkarzem Bayernu Monachium[1]. W barwach tego klubu Müller czterokrotnie został mistrzem Niemiec (lata 1969, 1972, 1973 i 1974), czterokrotnie zdobywał Puchar Niemiec (lata 1966, 1967, 1969 i 1971), trzykrotnie Puchar Europy Mistrzów Klubowych (lata 1974, 1975 i 1976), a także jednokrotnie Puchar Interkontynentalny (w 1976 roku) i Puchar Zdobywców Pucharów (w 1967 roku).
Jako zawodnik Bayernu Müller strzelił łącznie 398 bramek w 453 meczach. W największym stopniu osiągnięcie to wypracował podczas występów w Bundeslidze, w której w 427 spotkaniach zdobył 365 goli. W rozgrywkach ligowych siedmiokrotnie zostawał królem strzelców (lata 1967, 1969, 1970, 1972, 1973, 1974 i 1978), ponadto cztery razy uzyskiwał ten tytuł w Pucharze Europy Mistrzów Klubowych (lata 1973, 1974, 1975 i 1977) i trzy razy w Pucharze Niemiec (lata 1967, 1969 i 1971)[1]. Podczas gry w Bundeslidze i Pucharze Niemiec Gerd Müller ustanowił liczne rekordy, z których większość przetrwała do dziś, m.in. najskuteczniejszego zawodnika w historii (365 goli), najskuteczniejszego zawodnika w historii w meczach wyjazdowych przeciwko jednej drużynie (11 goli w meczu przeciwko FC Schalke 04), najskuteczniejszego zawodnika w historii z dwoma i więcej golami w jednym meczu (87 meczów) oraz najskuteczniejszego zawodnika w historii Pucharu Niemiec (78 goli).
W 1979 odszedł z Bayernu Monachium i wyjechał do Stanów Zjednoczonych, gdzie najpierw – w okresie od lipca 1979 do grudnia 1980 – grał w klubie Fort Lauderdale Strikers występującym w North American Soccer League (NASL), a następnie – od stycznia 1981 do czerwca 1982 – był piłkarzem drużyny Smiths Brothers Lounge[9][1].
Kariera reprezentacyjna
12 października 1966 Gerd Müller zadebiutował w reprezentacji Niemiec meczem z Turcją w Ankarze[3]. Karierę reprezentacyjną zakończył po meczu finałowym Mistrzostw Świata 1974, w którym zdobył zwycięską bramkę. Müller dla drużyny narodowej strzelił ogółem 68 goli w 62 meczach, co czyni go drugim najskuteczniejszym strzelcem w historii niemieckiej reprezentacji, po Miroslavie Klose[13].
Z niemiecką drużyną narodową Müller został brązowym medalistą Mistrzostw Świata 1970 oraz zwycięzcą Mistrzostw Europy 1972 i Mistrzostw Świata 1974. Na dwóch z tych imprez zdobył ponadto tytuł króla strzelców: na Mundialu w 1970 roku (10 goli w turnieju finałowym; łącznie na swoich dwóch mundialach, w 1970 i w 1974 roku, strzelił 14 bramek, dzięki czemu przez 32 lata był na szczycie listy najlepszych strzelców mistrzostw świata[4]) i na Euro w 1972 (4 gole w turnieju finałowym; w całym turnieju, łącznie z rundą kwalifikacyjną, strzelił 16 bramek w 12 meczach[4]).
Po zakończeniu kariery
Gerd Müller zakończył karierę w 1982[10]. Jeszcze jako czynny piłkarz, w listopadzie 1981 razem z przyjacielem Hansim Huberem kupił restaurację „The Ambry” w Fort Lauderdale, gdzie wówczas mieszkał wraz z rodziną[10][14]. Restauracja została przemianowana przez nowych właścicieli na „Gerd Müller’s Ambry”[14]. Müller współprowadził ją do 1984 roku, kiedy to z powodu tęsknoty żony za ojczyzną zdecydował o powrocie do Niemiec, do Monachium[10][14]. Restauracja pod pierwotną nazwą istnieje do dziś (stan na 2019 rok)[14].
Po przyjeździe ze Stanów Zjednoczonych Müller grał w tenisa, a także uczestniczył w sesjach autografowych i imprezach organizowanych od czasu do czasu przez Bayern Monachium[15]. Zmagał się ponadto z problemami natury zawodowej oraz osobistej i popadł w alkoholizm[16][15][9]. Pomogli mu wówczas dawni koledzy z Bayernu, m.in. Uli Hoeneß i Franz Beckenbauer, przekonując do podjęcia leczenia odwykowego, które przeszedł na przełomie 1991 i 1992 roku. W styczniu 1992 zatrudnił się jako asystent trenera napastników i bramkarzy drugiej drużyny Bayernu Monachium, prowadzonej przez Hermanna Gerlanda i Mehmeta Scholla[9].
Po 2010 pojawiły się u niego oznaki choroby Alzheimera, a informacja o tym, że Müller cierpi na to schorzenie trafiła do publicznej wiadomości jesienią 2015[9][17]. W związku z chorobą pod koniec 2014 zrezygnował z pracy w Bayernie, zaś na początku 2015 roku zamieszkał w domu opieki w Wolfratshausen[9]. W 2020 roku stan jego zdrowia znacznie się pogorszył[18]. Zmarł 15 sierpnia 2021 w wieku 75 lat[19]. Urna z jego prochami została złożona w kolumbarium cmentarza w Straßlach-Dingharting[9].
Sukcesy
Bayern Monachium
- Mistrzostwo Fußball-Regionalliga, gr. Południe: 1964/1965
- Mistrzostwo Niemiec: 1968/1969, 1971/1972, 1972/1973, 1973/1974
- Puchar Niemiec: 1965/1966, 1966/1967, 1968/1969, 1970/1971
- Puchar Zdobywców Pucharów: 1966/1967
- Puchar Europy Mistrzów Klubowych: 1973/1974, 1974/1975, 1975/1976
- Puchar Interkontynentalny: 1976
Niemcy
- Mistrzostwo: 1972
Indywidualne
- Król strzelców Bundesligi: 1966/1967 (28 goli)[a], 1968/1969 (30 goli), 1969/1970 (38 goli), 1971/1972 (40 goli), 1972/1973 (36 goli), 1973/1974 (30 goli)[b], 1977/1978 (24 gole)[c]
- Król strzelców Pucharu Niemiec: 1966/1967 (7 goli), 1968/1969 (7 goli), 1970/1971 (10 goli)
- Król strzelców Pucharu Europy Mistrzów Klubowych: 1972/1973 (11 goli), 1973/1974 (8 goli), 1974/1975 (5 goli)[d], 1976/1977 (5 goli)[e]
- Król strzelców Mistrzostw świata: 1970 (10 goli)
- Król strzelców Mistrzostw Europy: 1972 (4 gole)
Wyróżnienia
- Piłkarz Roku w Niemczech: 1967, 1969[1]
- Piłkarz Roku UEFA: 1970[1]
- Złota Piłka: 1970[20]
- Europejski Złoty But: 1970, 1972
- Jedenastka gwiazd Mistrzostw świata: 1970
- Jedenastka gwiazd Mistrzostw Europy: 1972
- Order zasługi FIFA: 1998[21]
- FIFA 100: 2004
- Nagroda Sport Bild-Award w kategorii „Praca życiowa”: 2013[22][23]
- Wprowadzenie do Galerii Sław niemieckiego Futbolu(niem.) (Hall of Fame des deutschen Fußballs): 2018[24][25]
Rekordy
- Najskuteczniejszy zawodnik w historii Bundesligi: 365 goli[26]
- Najskuteczniejszy zawodnik w historii Bundesligi w meczach wyjazdowych przeciwko jednej drużynie: 11 goli (przeciwko FC Schalke 04)[f]
- Najskuteczniejszy zawodnik w historii Bundesligi z dwoma i więcej golami w jednym meczu: 87 meczów[28]
- Najskuteczniejszy zawodnik w historii Pucharu Niemiec: 78 goli
- Najskuteczniejszy zawodnik w historii Bayernu Monachium: 523 gole[29]
- Najskuteczniejszy zawodnik w historii po 13. kolejkach Bundesligi: 17 goli[g]
- Najskuteczniejszy niemiecki zawodnik w historii występów klubowych i reprezentacyjnych w jednym roku kalendarzowym, a także drugi w historii: 85 goli[h]
- Najwięcej zdobytych tytułów króla strzelców w historii Bundesligi: 7[i][30]
- Pierwszy zawodnik w historii Bundesligi, który zdobył co najmniej jednego gola w 16 meczach z rzędu
- Pierwszy zawodnik w historii Bundesligi, który zdobył siedem tytułów króla strzelców tych rozgrywek
- Nieaktualne
- Najskuteczniejszy zawodnik w historii Bundesligi w jednym sezonie: 40 goli (sezon 1971/1972)[j][31]
- Najskuteczniejszy zawodnik w historii Bundesligi w jednym roku kalendarzowym: 42 gole w 34 meczach (rok 1972)[k][32]
- Najskuteczniejszy zawodnik w historii Bundesligi z dwoma golami w jednym meczu: 55 meczów[l][33]
- Najskuteczniejszy zawodnik w historii europejskich pucharów w barwach Bayernu Monachium: 66 goli[m][34]
Odznaczenia
- Krzyż Zasługi na Wstędze Orderu Zasługi Republiki Federalnej Niemiec (1977)
Upamiętnienie
Na cześć Gerda Müllera w 2008 roku zmieniono nazwę stadionu klubu TSV 1861 Nördlingen: z Rieser Sportpark na Gerd-Müller-Stadion[35][11].
Multimedia
Na początku października 2009 roku została wprowadzona na rynek przeglądarkowa gra komputerowa Gerd Müller’s PerfectGoal, która powstała we współpracy z Gerdem Müllerem.
Działalność pozasportowa w trakcie kariery
- W 1967 zagrał wraz z ówczesnym trenerem Bayernu Monachium Zlatko Čajkovskim i bramkarzem tego klubu Seppem Maierem w filmie komediowym Wenn Ludwig ins Manöver zieht[36][37].
- W 1969 nagrał singla z utrzymanymi w szlagierowej stylistyce utworami „Dann macht es bumm” i „Wenn das runde Leder rollt”[38].
- W latach 70. XX wieku występował w telewizyjnej reklamie maślanki firmy Müller[39].
Uwagi
- ↑ Ex aequo – Lothar Emmerich.
- ↑ Ex aequo – Jupp Heynckes.
- ↑ Ex aequo – Dieter Müller.
- ↑ Ex aequo – Eduard Markarow.
- ↑ Ex aequo – Franco Cucinotta.
- ↑ Wyrównany rekord przez Roberta Lewandowskiego – 11 goli (przeciwko FC Augsburg)[27].
- ↑ Ex aequo – Robert Lewandowski.
- ↑ Jest drugim w historii zawodnikiem po Lionelu Messim (91).
- ↑ Wyrównany rekord przez Roberta Lewandowskiego – 7 tytułów.
- ↑ Pobity rekord przez Roberta Lewandowskiego – 41 goli (sezon 2020/2021).
- ↑ Pobity rekord przez Roberta Lewandowskiego – 43 gole w 34 meczach (rok 2021).
- ↑ Pobity rekord przez Roberta Lewandowskiego – 64 mecze.
- ↑ Pobity rekord przez Roberta Lewandowskiego – 69 goli.
Przypisy
- ↑ a b c d e f g Profil w serwisie Weltfussball.de.
- ↑ Gerd Müller ist tot: Der Bomber der Nation starb mit 75 Jahren, focus.de [dostęp 2021-08-15] (niem.).
- ↑ a b Gerd Müller - Der Nationalspieler. bundesliga.com, 2015. [dostęp 2022-04-22]. (niem.).
- ↑ a b c d e f Robert Milde: Lust und Frust mit der Heimatstadt. fupa.net, 2015-11-03. [dostęp 2022-04-22]. (ang.).
- ↑ Los 10 mejores centro delanteros de la historia, sololistas.net [dostęp 2019-06-09] (hiszp.).
- ↑ Bundesliga, Gerd Muller miglior giocatore della storia, corrieredellosport.it [dostęp 2019-06-09] (wł.).
- ↑ Gerd Müller is Germany’s greatest World Cup hero, fcbayern.com [dostęp 2019-06-09] (ang.).
- ↑ Gerd Müller - Die Anfänge und der Wechsel zum FC Bayern. bundesliga.com, 2015. [dostęp 2022-04-22]. (niem.).
- ↑ a b c d e f g Sportler XXII. [w:] Gerhard “Gerd” Müller [on-line]. knerger.de. [dostęp 2022-04-21]. (niem.).
- ↑ a b c d Ansgar Graw: In Gerd Müllers Restaurant kennt ihn kaum jemand. [w:] Fußball [on-line]. welt.de, 2013-05-28. [dostęp 2022-04-26]. (niem.).
- ↑ a b „Ein schönes Stadion hast du, Gerd“. [w:] Sport [on-line]. abendzeitung-muenchen.de, 2008-07-20. [dostęp 2022-04-22]. (niem.).
- ↑ Event 2008 - Gastspiel FC Bayern München. tsv1861-fussball.de. [dostęp 2022-04-22]. (niem.).
- ↑ Statistik. dfb.de, 2022-04-21. [dostęp 2022-04-22]. (niem.).
- ↑ a b c d Patrick Strasser: Steakhaus in den USA: Auf Gerd Müllers Spuren in Florida. [w:] Sport [on-line]. abendzeitung-muenchen.de, 2019-04-28. [dostęp 2022-04-26]. (niem.).
- ↑ a b Gerd Müller: „Allein hätte ich das nicht geschafft“. [w:] Sport [on-line]. abendzeitung-muenchen.de, 2009-11-13. [dostęp 2022-04-26]. (niem.).
- ↑ Abendzeitung – Gerd Müller: „Allein hätte ich das nicht geschafft“ (niem.) [dostęp 2012-03-27].
- ↑ Legendarny napastnik Bayernu cierpi na chorobę Alzheimera.
- ↑ BR: "Bild": Legendarny Gerd Mueller powoli umiera. [w:] Piłka nożna [on-line]. sport.pl, 2020-11-02. [dostęp 2022-04-25]. (pol.).
- ↑ Nie żyje legendarny niemiecki piłkarz Gerd Mueller, tvp.info, 15 sierpnia 2021 [dostęp 2021-08-31] (pol.).
- ↑ Palmarès Ballon d'Or; 1970 - Gerd Müller. francefootball.fr. [dostęp 2022-04-22]. (fr.).
- ↑ FIFA Order of Merit holders (in alphabetical order). resources.fifa.com. [dostęp 2022-04-22]. (ang.). Plik w formacie PDF.
- ↑ VIDEO: „Bomber“ Gerd Müller erhält Preis für sein Lebenswerk. [w:] SPORT BILD-Award [on-line]. sportbild.bild.de, 2013-08-12. [dostęp 2022-04-22]. (niem.).
- ↑ Sport Bild ehrt Bayern, Matthäus und Gerd Müller. [w:] Sport [on-line]. welt.de, 2013-08-12. [dostęp 2022-04-22]. (niem.).
- ↑ Die 27 Legenden in der Hall of Fame; Gerd Müller (Angriff) In der Hall of Fame seit 2018. [w:] Fussball [on-line]. kicker.de. [dostęp 2022-04-22]. (niem.).
- ↑ Gerd Müller. [w:] HALL OF FAME [on-line]. fussballmuseum.de. [dostęp 2022-04-22]. (niem.).
- ↑ Germany » Bundesliga » All-time Topscorers ». worldfootball.net. [dostęp 2020-06-07]. (ang.).
- ↑ Lewandowski wyrównał kolejny rekord Gerda Muellera. sport.pl, 2021-11-19. [dostęp 2021-11-21]. (pol.).
- ↑ Robert Lewandowski na tropie kolejnego rekordu Gerda Muellera. sport.interia.pl, 2021-12-15. [dostęp 2021-12-18]. (pol.).
- ↑ Bayern Munich – All-time top scorers. transfermarkt.com. [dostęp 2020-06-07]. (pol.).
- ↑ Przemysław Augustyn: Lewandowski znów w koronie. Wyrównał rekord Muellera. sport.pl. [dostęp 2022-05-14]. (pol.).
- ↑ Robert Lewandowski pobił rekord Gerda Müllera. 41. bramka w sezonie Bundesligi. [w:] Świat [on-line]. polsatnews.pl, 2021-05-22. [dostęp 2022-04-22]. (pol.).
- ↑ Piotr Bernaciak: Lewandowski przebił wyczyn Gerda Muellera. Polak z rekordową liczbą goli w roku w Bundeslidze. bundesliga.onet.pl, 2021-12-17. [dostęp 2021-12-18]. (pol.).
- ↑ Łukasz Witczyk: Bundesliga. Robert Lewandowski z kolejnym rekordem. Pobił osiągnięcie Gerda Muellera. sportowefakty.wp.pl. [dostęp 2021-01-04]. (pol.).
- ↑ Robert Czykiel: Po raz kolejny to zrobił. Lewandowski znów lepszy od Gerda Muellera. sportowefakty.wp.pl, 2022-03-09. [dostęp 2022-03-25]. (pol.).
- ↑ Fußball. tsv1861noerdlingen.de. [dostęp 2022-04-22]. (niem.).
- ↑ Patrick Strasser, Udo Muras: Gerd Müller - Der Bomber der Nation: Mit einem Vorwort von Thomas Müller. Komplett überarbeitete Ausgabe. Ein Geschenk für Fans der Torjäger-Legende des FC Bayerns und des DFB. books.google.pl, 2015. [dostęp 2022-04-25]. (niem.).
- ↑ Wenn Ludwig ins Manöver zieht. filmportal.de. [dostęp 2022-04-25]. (niem.).
- ↑ Gerd Müller – Dann Macht Es Bumm. discogs.com. [dostęp 2022-04-25]. (ang.).
- ↑ Gerd Müller: alter Müllermilch-Spot. youtube.com. [dostęp 2022-04-25]. (ang.).
Bibliografia
- Gerd Müller w bazie Fussballdaten.de (niem.)
- Gerd Müller w bazie Weltfussball.de (niem.)
Media użyte na tej stronie
Pictograms of Olympic sports - Football. This is unofficial sample picture. Images of official Olympic pictograms for 1948 Summer Olympics and all Summer Olympics since 1964 can be found in corresponding Official Reports.
Złoty puchar
(c) Promifotos.de, CC-BY-SA-3.0
Der ehemalige Fußballnationalspieler Gerd Müller bei einem öffentlichen Auftritt in Berlin (Juni 2006).
Autor:
Nationaal Archief Fotocollectie Anefo
NL-HaNA, ANEFO / neg. stroken, 1945-1989, 2.24.01.05, item number 927-3080, Licencja: CC BY-SA 3.0Gerd Müller levantando la Copa del Mundo de la FIFA tras ganar la final del Mundial de 1974 frente a Países Bajos.
Autor: Nationaal Archief, Den Haag, Rijksfotoarchief: Fotocollectie Algemeen Nederlands Fotopersbureau (ANEFO), 1945-1989 - negatiefstroken zwart/wit, nummer toegang 2.24.01.05, bestanddeelnummer 926-2606, Licencja: CC0
Franz Beckenbauer, Gerd Müller en Udo Lattek bij aankomst op Schiphol voor de wedstrijd Ajax - Bayern München
Baretka: Order Zasługi RFN – Krzyż Zasługi na Wstędze.