Gerhard Marcks
.jpg) (c) Bundesarchiv, B 145 Bild-F049825-0016 / Gräfingholt, Detlef / CC-BY-SA 3.0 | |
| Data i miejsce urodzenia | 18 lutego 1889 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 13 listopada 1981 |
| Narodowość | |
| Dziedzina sztuki | |
| Muzeum artysty | Muzeum Gerharda Marcksa w Bremie |
| Odznaczenia | |
  | |
Gerhard Marcks (ur. 18 lutego 1889 w Berlinie, zm. 13 listopada 1981 w Burgbrohl) – niemiecki rzeźbiarz, ceramik i grafik.
Życiorys
W latach 1907–1912 studiował u Richarda Scheibego w Berlinie[1][2], korzystał też z merytorycznego wsparcia Augusta Gaula i George’a Kolbego[1][3]. W 1918 był wykładowcą w klasie rzeźby w Kunstgewerbeschule w Berlinie[1]. W latach 1919–1925 prowadził klasę ceramiki w Bauhausie[1][4]. Następnie odbył istotne dla swojej twórczości podróże artystyczne do Włoch (1925–1927) i Grecji (1928)[1]. Od 1925 wykładał w Kunsthochschule w Halle, gdzie w latał 1930–1933 był dyrektorem[1][4].
W 1933 naziści ocenili jego twórczość jako niewystarczająco zaangażowaną ideologicznie i zakazali mu wystawiania, zaś on sam uznany został za artystę zdegenerowanego; zarzucano mu nonkonformistyczną postawę, wspieranie żydowskich kolegów i przyjaźń z innymi zdegenerowanymi artystami, m.in. z Ernstem Barlachem i Käthe Kollwitz[1][2][4]. W 1935 wyjechał na dwa lata do Włoch, gdzie mieszkał i pracował we Florencji i Rzymie[2]. Od 1946 był wykładowcą w Hochschule für bildende Künste Hamburg w Hamburgu[1][4]. W 1950 zamieszkał w Kolonii, gdzie spędził resztę życia[1][2][4]
W 1971 w Bremie powstało Muzeum Gerharda Marcksa, w miejscu, gdzie 20 lat wcześniej ustawiono przed ratuszem jego słynną, dwumetrową rzeźbę Muzykanci z Bremy (1951). W muzeum znajduje się około 350 jego rzeźb, 900 grafik i 12 000 szkiców[2].
W 1952 Marcks został odznaczony cywilnym orderem Pour le Mérite za Naukę i Sztukę, a w 1979 Krzyżem Wielkim II Klasy Orderu Zasługi Republiki Federalnej Niemiec. Od 1955 był członkiem berlińskiej Akademie der Künste, od 1979 Amerykańskiej Akademii Sztuki i Literatury. Na jego cześć nazwano planetoidę 10778 Marcks.
Twórczość
Początkowo tworzył rzeźby animalistyczne, w tym użytkowe modele porcelanowe. Później zainteresował się ekspresjonistyczną rzeźbą figuralną, zwłaszcza aktem[1][2]. Po II wojnie światowej realizował liczne zamówienia na rzeźby monumentalne i pomniki, m.in. w Kolonii, Hamburgu i Mannheim[1]. Wykonał też sześć figur ustawionych na fasadzie kościoła św. Katarzyny w Lubece (1947), stanowiących uzupełnienie niedokończonej przez Barlacha serii rzeźb[1][4].
Znaczną część jego powojennej twórczości stanowiła ekspresyjna w formie i pełna symbolicznych treści grafika (zwłaszcza drzeworyt), jak np. cykle: Orfeusz (1947), Promoteusz w okowach (1948), Hiob (1957)[2]. Zajmował się także grafiką użytkową – m.in. zaprojektował wzory medali Letnich Igrzysk Olimpijskich w Monachium (1972). W ostatnich latach życia tworzył pastele[2].
Przypisy
- ↑ a b c d e f g h i j k l Andrzej Dulewicz, Encyklopedia Sztuki. Austria, Niemcy, Szwajcaria, Warszawa: Warszawski Dom Wydawniczy, 1993, s. 258 (pol.).
- ↑ a b c d e f g h Martina Rudloff, Marcks, Gerhard, Oxford Art Online. Grove Art Online, 2003, DOI: 10.1093/gao/9781884446054.article.T054245 [dostęp 2022-08-13] (ang.).
- ↑ Marcks, Gerhard, Benezit Dictionary of Artists, 31 października 2011, DOI: 10.1093/benz/9780199773787.article.B00116389 [dostęp 2022-08-13] (ang.).
- ↑ a b c d e f Ian Chilvers, John Glaves-Smith, Dictionary of Modern and Contemporary Art, wyd. 2, Oxford University Press, 2009, s. 1208–1209, ISBN 978-0-19-923965-8 (ang.).
Bibliografia
- Martina Rudloff, Marcks, Gerhard, Deutsche Biographie, 1990 [dostęp 2022-08-13] (niem.).
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
Autor: Wuzur, Licencja: CC BY 3.0
Die Bremer Stadtmusikanten geschaffen von de:Gerhard Marcks am Bremer Rathaus.
Baretka pruskiego i niemieckiego Orderu Pour le Mérite za zasługi w dziedzinie nauki i sztuki.
Baretka: Order Zasługi RFN – Wielki Krzyż Zasługi z Gwiazdą i Wstęgą.
(c) Bundesarchiv, B 145 Bild-F049825-0016 / Gräfingholt, Detlef / CC-BY-SA 3.0
