Giełczyn (powiat łomżyński)
Artykuł | 53°07′25″N 22°04′22″E |
---|---|
- błąd | 38 m |
WD | 53°7'N, 22°4'E |
- błąd | 2284 m |
Odległość | 923 m |
wieś | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2011) | |
Strefa numeracyjna | 86 |
Kod pocztowy | 18-400[3] |
Tablice rejestracyjne | BLM |
SIMC | 0400662[4] |
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
![]() |
Giełczyn – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie łomżyńskim, w gminie Łomża[5][4].
Wieś położona jest na północno-wschodnim krańcu Międzyrzecza Łomżyńskiego.
SIMC | Nazwa | Rodzaj |
---|---|---|
0400679 | Białka | część wsi |
0400685 | Wysocha | część wsi |
Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Bożego Ciała w Łomży[6].
Historia
W latach 1921–1939 wieś leżała w województwie białostockim, w powiecie łomżyńskim, w gminie Kupiski.
Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku wieś zamieszkiwało 481 osób, 445 było wyznania rzymskokatolickiego, 2 prawosławnego a 34 mojżeszowego. Jednocześnie 445 mieszkańców zadeklarowało polską przynależność narodową, 2 rosyjską, 34 żydowską. Było tu 61 budynków mieszkalnych[7]. Miejscowość należała do parafii rzymskokatolickiej w Łomży. Podlegała pod Sąd Grodzki i Okręgowy w Łomży; właściwy urząd pocztowy mieścił się w Łomży[8].
W wyniku napaści ZSRR na Polskę we wrześniu 1939 miejscowość znalazła się pod okupacją sowiecką, a od czerwca 1941 roku pod okupacją niemiecką. Od 22 lipca 1941 do 1945 włączona została w skład powiatu Landkreis Lomscha w Bezirk Bialystok III Rzeszy[9].
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa łomżyńskiego.
Zbrodnia w Lesie Giełczyńskim
Pobliski las jest częścią wielkiego kompleksu leśnego, zwanego Czerwonym Borem. Na skraju tego lasu, w pobliżu wsi Giełczyn, Niemcy w okresie 1941-1944 przeprowadzali masowe egzekucje Polaków oraz Żydów z łomżyńskiego getta[10], których ofiarą padło łącznie około 12 000 osób (z czego 7000 Żydów)[11].
Na miejscu egzekucji znajdują się trzy pamiątkowe pomniki (w głównych miejscach mordów) i głaz pamiątkowy wystawiony przez Żydów z Izraela (byłych mieszkańców Łomży)[12].
Przypisy
- ↑ Wieś Giełczyn w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2021-02-05] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 295 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
- ↑ a b c GUS. Rejestr TERYT.
- ↑ a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
- ↑ Opis parafii na stronie diecezji
- ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych., t. T. 5, województwo białostockie, 1924, s. 52 .
- ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej z oznaczeniem terytorjalnie im właściwych władz i urzędów oraz urządzeń komunikacyjnych, Przemyśl, Warszawa 1933, s. 435 .
- ↑ Karte: Landkreis Lomscha 1. 8. 1944 – Städte und Amtsbezirke, www.territorial.de [dostęp 2020-04-19] .
- ↑ Marta Kurkowska-Budzan, „The Second World War In Past And Present Polish Landscape Of Memory.” Jagiellonian University, Institute of History.
- ↑ Przemysław Burchard: Pamiątki i zabytki kultury żydowskiej w Polsce. Warszawa: 1990, s. 66.
- ↑ Giełczyn koło Łomży. Pro Patria Poland Team 2018-04-03. [dostęp 2018-04-03].
Linki zewnętrzne
- Giełczyn 1(2), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 554 .
- Historia Żydów w Giełczynie na portalu Wirtualny Sztetl
Media użyte na tej stronie
Autor:
Mapa gminy Łomża, Polska
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Podlaskie Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 54.50 N
- S: 52.17 N
- W: 21.45 E
- E: 24.10 E
Autor:
Mapa powiatu łomżyńskiego, Polska