Giełczyn (powiat łomżyński)

Artykuł

53°07′25″N 22°04′22″E

- błąd

38 m

WD

53°7'N, 22°4'E

- błąd

2284 m

Odległość

923 m

Giełczyn
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 podlaskie

Powiat

łomżyński

Gmina

Łomża

Liczba ludności (2011)

460[1][2]

Strefa numeracyjna

86

Kod pocztowy

18-400[3]

Tablice rejestracyjne

BLM

SIMC

0400662[4]

Położenie na mapie gminy wiejskiej Łomża
Mapa konturowa gminy wiejskiej Łomża, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Giełczyn”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa podlaskiego
Mapa konturowa województwa podlaskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Giełczyn”
Położenie na mapie powiatu łomżyńskiego
Mapa konturowa powiatu łomżyńskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Giełczyn”
Ziemia53°07′25″N 22°04′22″E/53,123611 22,072778

Giełczynwieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie łomżyńskim, w gminie Łomża[5][4].

Wieś położona jest na północno-wschodnim krańcu Międzyrzecza Łomżyńskiego.

Integralne części wsi Giełczyn[5][4]
SIMCNazwaRodzaj
0400679Białkaczęść wsi
0400685Wysochaczęść wsi

Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Bożego Ciała w Łomży[6].

Historia

W latach 1921–1939 wieś leżała w województwie białostockim, w powiecie łomżyńskim, w gminie Kupiski.

Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku wieś zamieszkiwało 481 osób, 445 było wyznania rzymskokatolickiego, 2 prawosławnego a 34 mojżeszowego. Jednocześnie 445 mieszkańców zadeklarowało polską przynależność narodową, 2 rosyjską, 34 żydowską. Było tu 61 budynków mieszkalnych[7]. Miejscowość należała do parafii rzymskokatolickiej w Łomży. Podlegała pod Sąd Grodzki i Okręgowy w Łomży; właściwy urząd pocztowy mieścił się w Łomży[8].

W wyniku napaści ZSRR na Polskę we wrześniu 1939 miejscowość znalazła się pod okupacją sowiecką, a od czerwca 1941 roku pod okupacją niemiecką. Od 22 lipca 1941 do 1945 włączona została w skład powiatu Landkreis Lomscha w Bezirk Bialystok III Rzeszy[9].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa łomżyńskiego.

Zbrodnia w Lesie Giełczyńskim

Pobliski las jest częścią wielkiego kompleksu leśnego, zwanego Czerwonym Borem. Na skraju tego lasu, w pobliżu wsi Giełczyn, Niemcy w okresie 1941-1944 przeprowadzali masowe egzekucje Polaków oraz Żydów z łomżyńskiego getta[10], których ofiarą padło łącznie około 12 000 osób (z czego 7000 Żydów)[11].

Na miejscu egzekucji znajdują się trzy pamiątkowe pomniki (w głównych miejscach mordów) i głaz pamiątkowy wystawiony przez Żydów z Izraela (byłych mieszkańców Łomży)[12].

Przypisy

  1. Wieś Giełczyn w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2021-02-05] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  2. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 295 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. a b c GUS. Rejestr TERYT.
  5. a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
  6. Opis parafii na stronie diecezji
  7. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych., t. T. 5, województwo białostockie, 1924, s. 52.
  8. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej z oznaczeniem terytorjalnie im właściwych władz i urzędów oraz urządzeń komunikacyjnych, Przemyśl, Warszawa 1933, s. 435.
  9. Karte: Landkreis Lomscha 1. 8. 1944 – Städte und Amtsbezirke, www.territorial.de [dostęp 2020-04-19].
  10. Marta Kurkowska-Budzan, „The Second World War In Past And Present Polish Landscape Of Memory.” Jagiellonian University, Institute of History.
  11. Przemysław Burchard: Pamiątki i zabytki kultury żydowskiej w Polsce. Warszawa: 1990, s. 66.
  12. Giełczyn koło Łomży. Pro Patria Poland Team 2018-04-03. [dostęp 2018-04-03].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Podlaskie Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Podlaskie Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 54.50 N
  • S: 52.17 N
  • W: 21.45 E
  • E: 24.10 E
Powiat łomżyński location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu łomżyńskiego, Polska
Łomża (gmina wiejska) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Łomża, Polska