Gillian Anderson

Gillian Leigh Anderson
Ilustracja
Gillian Anderson (2017)
Data i miejsce urodzenia

9 sierpnia 1968
Chicago

Zawód

Aktorka, działaczka społeczna

Współmałżonek

Clyde Klotz (1994-97)
Julian Ozanne (2004-06)

Lata aktywności

od 1986

Odznaczenia
Order Imperium Brytyjskiego od 1936 (cywilny)
podpis
Strona internetowa
W 2013 roku z Davidem Duchovnym, przy swoich podobiznach z 1993

Gillian Leigh Anderson (ur. 9 sierpnia 1968 w Chicago) – amerykańska aktorka filmowa, telewizyjna i teatralna, także reżyserka, aktywistka i autorka powieści. Znana głównie z ról agentki FBI Dany Scully w serialu Z Archiwum X (The X-Files), nadinspektorki policji Stelli Gibson w serialu Upadek (The Fall), seksuolożki Jean Milburn w serialu Sex Education oraz premier Wielkiej Brytanii Margaret Thatcher w serialu The Crown.

Życiorys

Studiowała w Goodman Theater School w DePaul University w Chicago. Gdy przeniosła się do Nowego Jorku, występowała początkowo w teatrze, m.in. w spektaklu The Philanthropist Christophera Hamptona. Za rolę w Absent Friends Alana Ayckborne’a otrzymała Theater World Award. W 1993 roku zyskała międzynarodową popularność jako agentka FBI Dana Scully w serialu Z Archiwum X (The X-Files), Wielokrotnie nominowana do wielu prestiżowych nagród, otrzymała m.in., Złoty Glob, nagrodę Emmy i trzykrotnie Screen Actors Guild Award. W roku 2000 mówiło się o jej kandydaturze do nominacji do Oscara 2001 za rolę w Świecie zabawy (The House Of Mirth).

W październiku 2014 roku ukazała się jej debiutancka powieść Saga końca ziemi, tom 1: Nadchodzi ogień (A Vision of Fire), napisana wspólnie z Jeffem Rovinem[1][2]. W grudniu 2015 wydana została jej kontynuacja, zatytułowana A Dream of Ice[3], a we wrześniu 2016 część trzecia The Sound of Seas[4].

Życie prywatne

Dwukrotnie zamężna – w 1994 roku poślubiła Clyde’a Klotza. Kilka miesięcy po ślubie okazało się, że jest w ciąży. Twórca Z Archiwum X; Chris Carter, wymyślił historię porwania przez kosmitów, która pozwoliła Anderson nie grać podczas widocznej już ciąży, porodu i dziesięciodniowego urlopu macierzyńskiego. Córka, Piper Maru (stąd nazwa jednego z odcinków serialu – „Piper Maru”) urodziła się w 1994 roku. Carter jest jej ojcem chrzestnym. W grudniu 2004, Anderson ponownie wyszła za mąż, za Juliana Ozanne’a. Po 16 miesiącach para ogłosiła separację. W 2006 Anderson urodziła syna Oscara, będącego owocem jej nieformalnego związku z Markiem Griffithsem. Blisko dwa lata później, w 2008 przyszedł na świat ich drugi syn – Felix. Para rozstała się w 2012 roku.

Filmografia

(c) Ido Carmel, CC BY-SA 2.0
W 2008 roku, na konwencji SF; WonderCon
W 2011 roku, z Rowanem Atkinsonem, na premierze filmu „Johnny English”
W 2016 roku, z Billem Nighy’em, na urodzinowym memoriale ku czci zmarłej polityk Jo Cox
W 2017 roku, na Festiwalu Filmowym w Berlinie, podczas promocji filmu „Viceroy’s House”
W 2017 roku, na Festiwalu Filmowym w Berlinie

Aktorka

Filmy kinowe i telewizyjne
  • 1986: Three at Once (film krótkometrażowy) jako kobieta na przyjęciu
  • 1988: A Matter of Choice (film krótkometrażowy) jako kobieta w ciąży
  • 1992: The Turning jako April Cavanaugh
  • 1997: Księżniczka Mononoke (Princess Mononoke, głos w wersji angielskiej) jako Moro
  • 1997: Diabelna taksówka (Chicago Cab) jako dziewczyna
  • 1998: Z Archiwum X: Pokonać przyszłość (The X Files Movie: Fight the Future) jako agentka Dana Scully
  • 1998: Potęga przyjaźni (The Mighty) jako Loretta Lee
  • 1998: Gra w serca (Playing by Heart) jako Meredith
  • 2000: Świat zabawy (The House of Mirth) jako Lily Bart
  • 2005: Waleczny Celt (The Mighty Celt) jako Kate
  • 2005: Tristram Shandy: Wielka bujda (A Cock and Bull Story) jako wdowa Wadman
  • 2006: Ostatni król Szkocji (The Last King of Scotland) jako Sarah Merrit
  • 2007: W odwecie (Straightheads) jako Alice
  • 2007: Robbie the Reindeer in Close Encounters of the Herd Kind (TV, krótkomerażowy, głos) jako królowa Vorkana
  • 2008: Z Archiwum X: Chcę wierzyć (The X-Files: I Want to Believe) jako dr Dana Scully
  • 2008: Jak stracić przyjaciół i zrazić do siebie ludzi (How to Lose Friends & Alienate People) jako Eleanor Johnson
  • 2009: Boogie Woogie jako Jean Maclestone
  • 2010: 10:10 No Pressure (krótkomerażowy) jako Gillian Anderson
  • 2011: Makowe wzgórze (From Up On Poppy Hill, głos w wersji angielskiej) jako Miki Hokuto
  • 2011: Johnny English Reaktywacja (Johnny English Reborn) jako agentka Pamela ‘Pegasus’ Thornton
  • 2012: Kryptonim: Shadow Dancer (Shadow Dancer) jako Kate Fletcher
  • 2012: Twoja siostra (L’enfant d’en haut) jako Kristin Jansen
  • 2012: Room on the Broom (TV, krótkomerażowy, głos) jako czarownica
  • 2013: Ostatnia miłość pana Morgana (Mr. Morgan’s Last Love) jako Karen Morgan
  • 2013: I’ll Follow You Down jako Marika
  • 2014: Imperium robotów: Bunt człowieka (Robot Overlords) jako Kate
  • 2014: National Theatre Live: A Streetcar Named Desire jako Blanche DuBois
  • 2014: The Departure (krótkometrażowy) jako Blanche DuBois
  • 2017: Pałac wicekróla (Viceroy’s House) jako lady Edwina Mountbatten
  • 2017: Dom zbrodni (Crooked House) jako Magda Leonides
  • 2018: Szpieg, który mnie rzucił (The Spy Who Dumped Me) jako Wendy
  • 2018: UFO jako profesor Hendricks
  • 2019: National Theatre Live: All About Eve jako Margo Channing
  • 2019: The Sunlit Night jako Olyana Gregoriov
Seriale i miniseriale – występy regularne
Seriale – występy gościnne
  • 1993: Class of '96 (1 odcinek) jako Rachel
  • 1995: Eek! the Cat (1 odcinek, głos) jako agentka Scully
  • 1996: ReBoot (1 odcinek, głos) jako Data Nully
  • 1997: Simpsonowie (The Simpsons, 1 odcinek, głos) jako Dana Scully
  • 1999: Frasier (1 odcinek, głos) jako Jenny
  • 1999: Ryzykowna gra (Harsh Realm,1 odcinek – nie wymieniona w czołówce, głos) jako narratorka
  • 2014: Robot Chicken (1 odcinek, głos) jako wróżka chrzestna/ Fiona/ baronowa
Inne (wybrane)
  • 1996: Hellbender (gra komputerowa, głos) jako Ship’s Computer
  • 1996: Why Planes Go Down (film TV, dokumentalny) jako gospodarz programu
  • 1996: Nasza fantastyczna przyszłość (Future Fantastic, serial TV, dokumentalny) jako gospodarz programu
  • 1996: Spies Above (film TV, dokumentalny) jako gospodarz programu
  • 1997: Extremis (teledysk, głos)
  • 1998: The X-Files Game (gra komputerowa, głos) jako agentka Scully
  • 2004: The X-Files: Resist or Serve (gra komputerowa, głos) jako agentka Scully
  • 2020: Squadron 42 (gra komputerowa, głos) jako kapitan MacLaren

Reżyser

Teatr

  • 1991: Absent Friends
  • 1992: The Philanthropist
  • 1999–2000: The Vagina Monologues
  • 2002–2003: What the Night is For
  • 2004: The Sweetest Swing in Baseball
  • 2009: A Doll’s House
  • 2014: A Streetcar Named Desire
  • 2019: All About Eve

Publikacje

  • 2014: Nadchodzi ogień (A Vision of Fire. The EarthEnd Saga #1) (wraz z Jeffem Rovinem)
  • 2015: A Dream of Ice. The EarthEnd Saga #2 (wraz z Jeffem Rovinem)
  • 2016: The Sound of Seas. The EarthEnd Saga #3 (wraz z Jeffem Rovinem)
  • 2017: WE: A Manifesto for Women Everywhere (wraz z Jennifer Nadel)

Nagrody

Przypisy

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Order BritEmp (civil) rib.PNG
Baretka Orderu Imperium Brytyjskiego (cywilnego; od 1936).
Golden Globe icon.svg
Autor: User:Bryan Derksen, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Stylized silhouette of the Golden Globe award, for use as an icon.
Gillian Anderson & David Duchovny (2).jpg
Autor: Gage Skidmore from Peoria, AZ, United States of America, Licencja: CC BY-SA 2.0

Gillian Anderson and David Duchovny speaking at the 2013 San Diego Comic Con International, for "The X-Files" 20th Anniversary panel, at the San Diego Convention Center in San Diego, California.

Please attribute to Gage Skidmore if used elsewhere.
Gillian Anderson signature.svg
Gillian Anderson signature
Jo Cox Birthday Memorial - 09 (27744535702).jpg
Autor: Garry Knight from London, England, Licencja: CC0
Photos taken at the birthday memorial for Jo Cox, MP, at London's Trafalgar Square.
Gillian Anderson and Rowan Atkinson.jpg
Autor: Eva Rinaldi , Licencja: CC BY-SA 2.0
Gillian Anderson and Rowan Atkinson at Johnny English Reborn red carpet premiere, Sydney