Giovanni Battista di Quadro

Jan Baptysta Quadro
Rzeźba, przedstawiająca G. B. di Quadro, na kamienicy, w której niegdyś mieszkał
Imię i nazwisko	Giovanni Battista di Quadro
Data i miejsce śmierci	10 kwietnia 1590 Poznań
Dziedzina sztuki	architektura
Epoka	renesans

Gmerk G. B. di Quadro na poznańskim ratuszu

Giovanni Battista di Quadro (pol. Jan Baptysta Quadro, łac. Joannes Baptista Quadro) (zm. między 10 kwietnia 1590 a 16 stycznia 1591 w Poznaniu) – włosko-polski architekt renesansowy, autor m.in. renesansowej przebudowy poznańskiego ratusza.

Życiorys

Pochodził prawdopodobnie z Ponte Tresa koło Lugano, Tessyn (Szwajcaria), na pograniczu włosko-szwajcarskim. Był jednym z najwybitniejszych tesyńskich architektów renesansu z okolic Como (komaskowie) w Europie Środkowej. Do 1550 prawdopodobnie pracował w Saksonii i na Śląsku.

W dniu 13 marca 1550 podpisał z radą miasta Poznania kontrakt na przebudowę ratusza. W 1551 za zgodą tejże rady przebywał w Płocku jako rzeczoznawca budowlany (prawdopodobnie w sprawie przebudowy katedry). W tym samym roku przed sądem w Poznaniu toczyła się sprawa z powództwa biskupa poznańskiego Benedykta Izdbieńskiego o niedotrzymanie terminów umowy o budowę zamku biskupiego w Krobi. W 1552 G. B. di Quadro objął funkcję architekta miejskiego w Poznaniu i sprawował ją do 1562, wypłaty z miejskiej kasy przeznaczone dla tego architekta odnotowano również w 1563, 1566, 1567 i 1570. Wykonywał wówczas różnorakie prace na rzecz miasta, mieszczan i szlachty oraz duchowieństwa w Poznaniu i prawdopodobnie również w innych częściach Wielkopolski. W latach 1568-1572 pracował przy przebudowie Zamku Królewskiego w Warszawie. Jego żoną była poznańska mieszczka Barbara Sztametówna (zm. 1603).

Korzystne zlecenia sprawiły, że zgromadził spory majątek. Był właścicielem kilku nieruchomości w Poznaniu: kamienic przy Rynku 84 i ul. Wrocławskiej 11, a także cegielni, łaźni i winiarni mieszczących się w rynku. W 1575 wycofał się z działalności zawodowej, a jego fortunę pochłonęły procesy o długi. Zmarł w zapomnieniu w przyznanym mu przez Poznań wykuszu przy ul. Masztalarskiej.

Zrealizowane projekty

Jego zachowane dzieła to:

• Ratusz w Poznaniu (1550 -1560)
• nagrobek bp. Adama Konarskiego w poznańskiej katedrze
• budynek wagi miejskiej w Poznaniu (renesansowa przebudowa 1563 i remont w 1573, w 1890 budynek został rozebrany, odbudowany po II wojnie światowej)
• Ratusz w Krobi.

Do naszych czasów nie zachowały się:

• kamienice w Poznaniu:
  • Stary Rynek 84 (po 1554)
  • ul. Ślusarska (1559)
  • Stary Rynek 39 (1561)
  • Stary Rynek 81 (1563)
  • Stary Rynek 52 (przed 1579)
  • pl. Kolegiacki (od 1568, jednak nieukończona. Renowacja według przypuszczalnego projektu w 1958 – 1960)

• Zamek Królewski w Warszawie (1568 – 1572)
• siedziba zgromadzenia księży św. Stanisława przy ul. Za Bramką (1571 – 1574)
• drobne prace w poznańskiej katedrze.

Przypuszczalne prace – zachowane i niezachowane (na podstawie analizy stylu bądź nieweryfikowalnych dokumentów):

• kaplica Kościeleckich w Kościelcu koło Inowrocławia (około 1559)
• kamienica przy ul Wrocławskiej 11 w Poznaniu
• brama i wieża mostu na Łacinie (obecnie Poznań) (1560)
• remont wieży nieistniejącego już kościoła św. Marii Magdaleny w Poznaniu
• postrzygalnia w Poznaniu
• sukiennice w Poznaniu
• smatruz w Poznaniu (1563)
• Kolegium jezuickie w Poznaniu (1572).

W latach 1550 – 1552 w Poznaniu pracowali również, jako muratorzy, bracia Jana Baptysty:

• Antoni di Quadro z Lugano
• Gabriel di Quadro z Lugano
• Kilian di Quadro z Lugano.

Bibliografia

• Antoni Gąsiorowski, Jerzy Topolski (red.) Wielkopolski słownik biograficzny. Warszawa-Poznań: PWN, 1983. ​ISBN 83-01-02722-3​