Glacier Blanc

Górne piętro lodowca, w głębi masyw Barre des Écrins

Czoło lodowca w 2004 roku

Glacier Blanc – najdłuższy (blisko 6 km) i drugi co do wielkości (powierzchnia ok. 560 ha) lodowiec w grupie górskiej Écrins w Alpach Delfinackich we Francji. Znajduje się na terenie Parku Narodowego Écrins (fr.: Parc national des Écrins).

Glacier Blanc otoczony jest wysokimi szczytami Alp Delfinackich: Barre des Écrins, Roche Faurio i Pic de Neige Cordier. Tworzy się głównie na północnych stokach Barre des Écrins i jej bocznego wierzchołka Dôme de neige des Écrins. Spływa szerokim łukiem, początkowo ku północnemu wschodowi, po czym zakręca ku południowemu wschodowi i wreszcie ku południu, w kierunku Pré de Mme Carle. Wypływające spod niego wody zasilają potok St. Pierre, należący do zlewiska rzeki Durance.

Nazwa lodowca powstała na zasadzie kontrastu jego czysto białej powierzchni z ciemną powierzchnią sąsiedniego Glacier Noir.

Obecnie Glacier Blanc, podobnie jak inne lodowce alpejskie, jest w odwrocie. Jest on znacznie obficiej zasilany śniegiem niż np. sąsiedni Glacier Noir, lecz jego jęzor schodzący obecnie do wysokości 2350 m n.p.m. ze względu na południową wystawę jest znacznie bardziej narażony na letnią ablację.

W przeszłości (jeszcze w I połowie XIX w.) jęzor lodowcowy Glacier Blanc w dolnej części łączył się z jęzorem położonego bardziej na południe i oddzielonego masywem Barre des Écrins lodowca Glacier Noir. W 1815 r. koniec jęzora znajdował się na płaskim terenie Pré de Madame Carle, na wysokości ok. 1880 m n.p.m. i zaledwie o kilkadziesiąt metrów od obecnego schroniska Cézanne. Pomiędzy rokiem 1815 a 1986 czoło Białego Lodowca cofało się ze średnią szybkością ok. 9 m na rok, co daje łącznie ponad 1,5 km. Od roku 1986 do 2012 czoło lodowca cofnęło się jednak o 726 m, co daje już 28 m na rok, przy czym dla dekady 2003-2012 było to już średnio 41 m na rok. Jeszcze gorsze pod tym względem były ostatnie lata. W 2011 r. czoło lodowca cofnęło się o 76 m, natomiast w 2012 - aż o 101 m. W tymże 2012 r. czoło lodowca nie było już widoczne z punktu pomiarowego wytyczonego w 2007 r. Trzeba było wyznaczyć nowy punkt, usytuowany 10 m od aktualnego położenia czoła lodowca. W tym nowym punkcie, jeszcze rok wcześniej schowanym pod jęzorem, w 1986 r. grubość lodu wynosiła 86 m^[1].

Na podstawie prowadzonych obserwacji stwierdzono, że w latach 1981-2002 poziom lodowca obniżył się średnio o 12 m (od 0 m w strefie przyległej do stoku Barre des Écrins przez ok. 30 m w części środkowej po 65 m na końcu jęzora), co oznacza ubytek kubatury lodu o 45-50 milionów metrów sześciennych^[2]. Ilość śniegu, jaka spadła na lodowiec zimą 2011-2012 (w przeliczeniu na równoważnik wody) wyniosła 1,26 m. Jednak letnia ablacja w 2012 r. uszczupliła lodowiec o 2,58 m, co daje łącznie ubytek w wysokości 1,32 m. Oznacza to, że w ciągu tego jednego roku poziom lodowca obniżył się o 1,45 m, co daje ubytek objętości lodowca w wysokości ok. 5 milionów metrów sześciennych. Rekordowym pod tym względem był jednak rok 2003, kiedy ubytek (w przeliczeniu na równoważnik wody) wyniósł 2,1 m, co daje stratę grubości lodowca równą 2,31 m^[1].

Glacier Blanc jest przedmiotem badań ruchu lodowców, prowadzonych przez Park Narodowy Écrins wspólnie z laboratorium glacjologii i geofizyki Państwowego Ośrodka Badań Naukowych (fr.: Centre National de la Recherche Scientifique – CNRS).

Na lewym (orograficznie) brzegu lodowca, na wysokości 2542 m n.p.m., wznosi się murowane schronisko turystyczne sekcji Briançon Francuskiego Klubu Alpejskiego (CAF), zwane Refuge du Glacier Blanc. Znacznie wyżej, bo na wysokości 3170 m n.p.m., na skalnej ostrodze na tym samym brzegu lodowca, stoi (również murowane) schronisko tej samej sekcji CAF, zwane Refuge des Écrins.

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Zdjęcie lodowca. virtualmontana.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-11-21)].