Glebowy bank nasion

Glebowy bank nasion – nagromadzone w glebie nasiona (diaspory) zdolne do kiełkowania w optymalnych warunkach dla danego gatunku. Między pulą nasion stanowiących glebowy bank nasion a liczbą pojawiających się siewek istnieje bariera zwana sitem środowiskowym. Wielkość banku nasion zależy m.in. od długości okresu spoczynkowego nasion i ich żywotności. Nasiona różnych gatunków różnią się okresem zachowywania zdolności kiełkowania, u wielu sięga on kilkudziesięciu lat.

Rodzaje banku nasion (Thompson, Grime 1979)

Typ I. Krótkotrwały bank nasion obecny tylko w okresie lata. Tworzą go gatunki, których nasiona kiełkują jesienią.

Typ II. Krótkotrwały bank nasion obecny tylko w zimie. Tworzą go gatunki, których nasiona kiełkują wiosną.

Typ III. Trwały bank nasion, w którym większość nasion kiełkuje wkrótce po wysianiu, zwykle późnym latem (reszta nasion pozostaje w glebie).

Typ IV. Trwały bank nasion, tworzony przez gatunki, których tylko nieliczne nasiona kiełkują zaraz po wysianiu, a większość nasion pozostaje w glebie.

Czynniki redukujące liczbę nasion w banku nasion

• orka wydobywająca nasiona na powierzchnię gleby i równocześnie przenosząca inne w jej głąb,
• bronowanie wyciągające słabo ukorzenione siewki chwastów,
• herbicydy doglebowe zastosowane w fazie kiełkowania,
• herbicydy nalistne stosowane w fazie siewki.

Bibliografia

• Thompson K., Grime J.P.(1979) Seasonal variation in the seed banks of herbaceous species in the contrasting habitats; Journal of Ecology 67, 893-921.