Gleiwitz III

Gleiwitz III
Arbeitslager Gleiwitz III
Podobóz Auschwitz-Birkenau
Odpowiedzialny III Rzesza
Rozpoczęcie działalnościlipiec 1944
Zakończenie działalnościstyczeń 1945
MiejsceGliwice
Liczba więźniówokoło 600 więźniów (stan na październik 1944[1])
Narodowość więźniówgłównie Żydzi[2]
Liczebność personeluokoło 50 SS-manów[3]
KomendanciSS-Hauptscharführer Karl Spiker
Położenie na mapie Gliwic
Mapa konturowa Gliwic, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Gleiwitz III”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Gleiwitz III”
50,294500°N 18,671400°E/50,294500 18,671400

Gleiwitz III – niemiecki nazistowski podobóz Auschwitz-Birkenau, zlokalizowany w Gliwicach.

Obóz został założony na terenie nieczynnej huty, która należała do koncernu Vereinigte Oberschlesische Hüttenwerke A.G., której część oddano w dzierżawę ewakuowanej z Krakowa, znajdującej się pod niemieckim zarządem[1], dawnej polskiej firmie Zieleniewski Maschinen und Waggonbau GmbH. W końcu lipca 1944 do obozu przywieziono pierwszy transport więźniów. Zostali ulokowani w jednym z murowanych budynków fabrycznych[1]. Stan obozowy więźniów w październiku 1944 wynosił około 600 osób[1], głównie mężczyzn[4].

Praca więźniów polegała początkowo na porządkowaniu terenu, wznoszeniu ogrodzenia z drutu kolczastego, wyładunku oraz montażu maszyn w halach fabrycznych[1]. Produkcję zdołano uruchomić pod koniec roku. Więźniowie zostali wtedy zatrudnieni przy wytwarzaniu kół do wagonów kolejowych, lawet do armat przeciwlotniczych, części min morskich oraz do pocisków artyleryjskich[1][3]. Czas pracy w zakładach wynosił około 10–12 godzin[4].

W styczniu 1945 nastąpiła ewakuacja więźniów, lecz prędko zawrócono ich do opróżnionego obozu Blechhammer. Z Blechhammer część więźniów wymaszerowała do obozu Gross-Rosen. Część więźniów zdołała się ukryć lub zbiec. Ci więźniowie, którym nie udało się uciec, zostali krótko przed wyzwoleniem zastrzeleni przez SS-manów[1].

W miejscu obozu zachowały się wieże strażnicze oraz części ogrodzenia. Przy odlewni, w miejscu byłego baraku obozowego, wystawiono pomnik ku czci więźniów. Znajduje się on na terenie Gliwickich Zakładów Urządzeń Technicznych[5].

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f g Gleiwitz III (pol.). auschwitz.org. [dostęp 2021-03-17].
  2. ↑ Sebastian Rosenbaum: „W Gliwicach byliśmy traktowani o wiele gorzej niż w Oświęcimiu”. (pol.). przystanekhistoria.pl. [dostęp 2021-03-17].
  3. ↑ a b Arbeitslager Gleiwitz III (ang.). subcamps-auschwitz.org. [dostęp 2021-03-17].
  4. ↑ a b Obóz pracy AL Gleiwitz III przy ulicy Robotniczej (pol.). polskaniezwykla.pl. [dostęp 2021-03-17].
  5. ↑ Pomnik – Arbeitslager Gleiwitz III (ul. Robotnicza 4) (pol.). sztelt.org.pl. [dostęp 2021-03-17].
Podobozy Auschwitz
Podobozy przy gospodarstwach rolno-hodowlanych
Podobozy przy zakładach przemysłowych
Podobozy o innych funkcjach

Media użyte na tej stronie

Silesian Voivodeship location map2.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of en:Silesian Voivodeship with counties (powiats) and municipalities (gminas). Geographic limits of the map:
  • N: 51.1617 N
  • S: 49.2956 N
  • W: 17.8872 E
  • E: 20.0559 E
Flag of Germany (1935–1945).svg
National flag and merchant ensign of Germany from 1935 to 1945.
Black pog.svg
Shiny black button/marker widget.
Gliwice mapa.png
Autor: derivative work: Patgliwice, derivative work: Megaemce, Therud, Licencja: CC BY 3.0
Gliwice map