Gliese 581 d
| ||
 Porównanie wielkości Gliese 581 d z rozmiarami Ziemi i Neptuna | ||
| Odkrywca | zespół Stéphane'a Udry'ego | |
| Data odkrycia | 23 kwietnia 2007 | |
| Charakterystyka orbity (J2000) | ||
| Półoś wielka | 0,22 au | |
| Mimośród | 0,25 ± 0,09 | |
| Okres orbitalny | 66,64 ± 0,14 | |
| Argument perycentrum | 356 ± 19° | |
| Czas przejścia przez perycentrum | 54805,7 ± 3,4 JD 2.400.000 JD | |
| Charakterystyka fizyczna | ||
| Masa minimalna (M·sin i) | 0,019 MJ | |
Gliese 581 d – niepotwierdzona planeta pozasłoneczna typu superziemia, orbitująca wokół gwiazdy Gliese 581.
Nazwa
Pierwsza część nazwy, „Gliese 581”, określa że planeta okrąża gwiazdę opisaną w Katalogu Gliesego. Litera „d” oznacza, że była to trzecia odkryta planeta w tym układzie planetarnym.
Odkrycie
Planeta została odkryta przez zespół Stéphane’a Udry’ego z Observatoire de Genève w Szwajcarii, odkrycia dokonano za pomocą należącego do Europejskiego Obserwatorium Południowego urządzenia do pomiarów radialnych prędkości gwiazd HARPS, zainstalowanego na 3,6-metrowym teleskopie ESO w Obserwatorium La Silla w Chile.
Kontrowersje
W 2014 roku opublikowano wyniki analiz prędkości radialnej Gliese 581, dowodzące, że planety Gliese 581 d i Gliese 581 g w rzeczywistości nie istnieją[1]. Po analizie danych z instrumentów HARPS oraz HIRES, zainstalowanego w Obserwatorium Kecka na Hawajach astronomowie doszli do wniosku, że sygnał brany za dowód istnienia planet d i g w systemie Gliese 581 pochodzi w rzeczywistości od samej gwiazdy i zachodzących na jej powierzchni zjawisk podobnych do cyklu plam słonecznych. Różnica między sygnałem pochodzącym od aktywności gwiazdy a tym przypisywanym planecie d, miała być powodem pojawienia się sygnału, zinterpretowanego jako dowód istnienia planety Gliese 581 g. Według autorów, po wprowadzeniu poprawek wynikających z obserwacji cyklu słonecznego gwiazdy i wyznaczeniu jej okresu obrotu, równego 130 ± 2 dni, prawdopodobieństwo istnienia planety Gliese 581 d zostaje prawie całkowicie wyeliminowane, co pociąga także za sobą wyeliminowanie istnienia Gliese 581 g[1].
W 2015 roku ukazała się odpowiedź na tę krytykę, podająca w wątpliwość zastosowaną metodę statystyczną. Autorzy stwierdzili, że metoda ta jest nieadekwatna dla tak małych planet jak Gliese 581 d i kwestionowanie istnienia tego ciała jest nieuzasadnione, niezależnie od aktywności gwiazdy[2].
Charakterystyka
Gliese 581 d była pierwszą odkrytą superziemią znajdującą się w ekosferze teoretycznie pozwalającej na powstanie na niej życia[3].
Gliese 581 d znajduje się prawdopodobnie w synchronicznej rotacji z jej słońcem, co powoduje, że jedna strona planety zawsze jest zwrócona ku gwieździe i bardzo gorąca, a druga jest bardzo zimna i ciemna. Takie warunki, zdaniem niektórych naukowców, bardzo zmniejszają prawdopodobieństwo powstania na niej życia, jednak nie wykluczają takiej możliwości[4]. Niektóre komputerowe symulacje wskazują, że gęsta atmosfera oparta na dwutlenku węgla[5][6] może stworzyć środowisko pozwalające na powstanie życia, nawet pomimo panowania na planecie tak niesprzyjających warunków[5]
A Message From Earth
W październiku 2008 członkowie witryny sieciowej Bebo wysłali tzw. A Message From Earth („Wiadomość z Ziemi”), silny sygnał radiowy w stronę układu Gliese 581, przy użyciu radioteleskopu Eupatoria RT-70 należącego do Narodowej Agencji Kosmicznej Ukrainy. Wiadomość ma przybyć do układu Gliese 581 w 2029 roku. Najszybsza ewentualna odpowiedź może zostać odebrana w 2049 roku.
Przypisy
- ↑ a b Paul Robertson, Suvrath Mahadevan, Michael Endl, Arpita Roy. Stellar activity masquerading as planets in the habitable zone of the M dwarf Gliese 581. „Science Express”. DOI: 10.1126/science.1253253.
- ↑ ‘Habitable’ planet GJ 581d previously dismissed as noise probably does exist (ang.). Queen Mary University of London, 2015-03-06. [dostęp 2015-03-08].
- ↑ Robin Wordsworth, François Forget, Franck Selsis, Ehouarn Millour, Benjamin Charnay, Jean-Baptiste Madeleine: Gliese 581d is the first discovered terrestrial-mass exoplanet in the habitable zone (ang.). arXiv, 2011-05-05. [dostęp 2011-05-18].
- ↑ Jon Voisey: Update on Gliese 581d’s Habitability (ang.). universetoday.com, 2011-05-06. [dostęp 2011-05-18].
- ↑ a b First Habitable Exoplanet? Climate Simulation Reveals New Candidate That Could Support Earth-Like Life (ang.). Science Daily, 2011-05-16. [dostęp 2011-05-18].
- ↑ Planety Gliese 581 (niem.). [dostęp 2011-07-05].
Bibliografia
- The HARPS search for southern extra-solar planets, XI. An habitable super-Earth (5 M⊕) in a 3-planet system
- HELLO FROM EARTH (ang.). W: National Science Week [on-line]. 2009. [dostęp 2014-12-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-08-01)].
Linki zewnętrzne
- Gliese 581 d w serwisie The Extrasolar Planets Encyclopaedia (ang.)
| Gwiazda | |
|---|---|
| Planety |
|
| Wiadomości |
|
Media użyte na tej stronie
(c) Debivort at the English Wikipedia, CC-BY-SA-3.0
illustration by me (user debivort July 07)
Jigsaw puzzle icon, with a keyhole. It is designed for the Wikimedia project's portals that don't have a standard graphic or image to place in portal boxes.
Autor: Aldaron, a.k.a. Aldaron, Licencja: CC BY-SA 3.0
Comparison of several possible sizes for the exoplanet Gliese 581 d with the Solar System planets Earth and Neptune, using approximate models of planetary radius as a function of mass[1] for several possible compositions, based on mass reported in the Open Exoplanet Catalogue[2] as of 2015-11-14. Models include:
Gliese 581 d is not likely to be smaller than the iron planet, and will be considerably larger than the water planet if significant H or He is present. For non-transiting planets, all modeled sizes will be underestimates to the extent that the planet's actual mass is larger than the reported minimum mass.
- ↑ Seager, S.; M. Kuchner, C. A. Hier-Majumder and B. Militzer (2007). "Mass–radius relationships for solid exoplanets". The Astrophysical Journal 669: 1279–1297. DOI:10.1086/521346. Retrieved on 2015-11-14.
- ↑ Open Exoplanet Catalogue (2015-11-14). Retrieved on 2015-11-14.