Gliese 581 g
 Porównanie hipotetycznych rozmiarów Gliese 581 g z Ziemią i Neptunem | |
| Odkrywca | zespół Stevena S. Vogta i R. Paula Butlera (Teleskopy Kecka i Obserwatorium La Silla) |
|---|---|
| Data odkrycia | 29 września 2010 |
| Charakterystyka orbity (J2000) | |
| Półoś wielka | 0,14601 ± 0,00014 au |
| Mimośród | 0 |
| Okres orbitalny | 36,652 ± 0,052 |
| Charakterystyka fizyczna | |
| Masa minimalna (M·sin i) | 0,01 MJ |
Gliese 581 g – nieistniejąca planeta pozasłoneczna, której istnienie podejrzewano w układzie planetarnym gwiazdy Gliese 581. Początkowe obserwacje wykonane metodą metodą dopplerowską silnie sugerowały istnienie tej planety, ale dodatkowe obserwacje udowodniły, że planety Gliese 581 d i Gliese 581 g w rzeczywistości nie istnieją.
Nazwa
Pierwsza część nazwy, „Gliese 581”, określa, że planeta orbituję gwiazdę opisaną w katalogu Gliesego. Litera „g” oznacza, że była to szósta odkryta planeta w tym układzie planetarnym.
Odkrycie
Pierwsze obserwacje gwiazdy wykorzystujące metodę dopplerowską, do czego wykorzystano dane zebrane przez HIRES (spektroskop o wysokiej rozdzielczości) z teleskopów Kecka oraz HARPS z Obserwatorium La Silla, wykazały możliwość istnienia planety o czym poinformowano w 2010[1].
Dodatkowa analiza danych z instrumentu HARPS wykonana w 2011 przez zespół astronomów z Obserwatorium w Genewie nie potwierdziła obserwacji tej planety, chociaż nie wykluczyła jej istnienia[2]. Według obserwacji i analiz opublikowanych w 2014 planety Gliese 581 d i Gliese 581 g w rzeczywistości nie istnieją[3]. Pierwsi odkrywcy rzekomej planety Gliese 581 d źle zinterpretowali zmiany jasności gwiazdy, które nie były powodowane ruchem planety, ale były związane z jej 11-letnim cyklem słonecznym[3]. Wyliczone przez nich parametry orbitalne Gliese 581 d mogły być spowodowane jedynie istnieniem innej planety, która została zidentyfikowana jako Gliese 581 g[3]. Po wprowadzeniu poprawek wynikających z obserwacji cyklu słonecznego gwiazdy i wyliczeniu jej ruchu obrotowego wynoszącego 130±2 dni, prawdopodobieństwo istnienia planety Gliese 581 d zostaje prawie całkowicie wyeliminowane, co pociąga także za sobą wyeliminowanie istnienia Gliese 581 g[3].
Charakterystyka
Planeta w rzeczywistości nie istnieje, wszystkie dane zostały zachowane wyłącznie dla celów historycznych i opisują planetę, która mogłaby teoretycznie istnieć, zakładając również istnienie także nieistniejącej Gliese 581 d.
Rok na Gliese 581 g trwa około 37 dni ziemskich. Współczynnik ESI, opisujący podobieństwo do Ziemi, ma dla niej wartość 0,76[4], co czyni ją jedną z najbardziej podobnych do Ziemi planet pozasłonecznych.
Gliese 581 g krąży wokół swojej gwiazdy macierzystej w stosunkowo małej odległości – ok. 21 mln km. Jednak gwiazda Gliese 581 jest czerwonym karłem, przez co świeci wielokrotnie słabiej od Słońca, co powoduje z kolei, że średnia temperatura planety mieści się w przedziale od -31 °C do -12 °C (tj. 242 – 261 K). Z uwagi na bliskość swojej gwiazdy Gliese 581 g podlega jednak prawdopodobnie procesom obrotu synchronicznego oraz libracji, podobnie jak Księżyc w stosunku do Ziemi. Powoduje to, że tylko jedna strona planety jest oświetlona, druga natomiast pozostaje w ciągłym mroku.
Masa planety (3-4 masy Ziemi) wskazuje, że jest to planeta skalista i posiada dostateczną grawitację, aby utrzymać własną atmosferę. Średnica planety wynosi najprawdopodobniej 1,2-1,4 średnicy Ziemi[5]. Siła ciążenia na powierzchni jest prawdopodobnie zbliżona do ziemskiej lub większa. Dodatkowo Gliese 581 g leży w ekosferze, czyli w takiej odległości od gwiazdy, która pozwala na utrzymanie się wody w stanie ciekłym i rozwój życia w znanej nam postaci[6] lub osiedlenie się na powierzchni.
Przypisy
- ↑ Steven S. Vogt et ce: The Lick-Carnegie Exoplanet Survey: A 3.1 M_Earth Planet in the Habitable Zone of the Nearby M3V Star Gliese 581 (ang.). arXiv, 2010-09-29. [dostęp 2014-05-07].
- ↑ Rachel Courtland: First life-friendly exoplanet may not exist (ang.). New Scientist, 2010-10-13. [dostęp 2011-01-13].
- ↑ a b c d Stellar activity masquerading as planets in the habitable zone of the M dwarf Gliese 581 (ang.). sciencemag.org. [dostęp 2014-07-05].
- ↑ Planetary Habitability Laboratory (ang.). HEC: Data of Potential Habitable Worlds. [dostęp 2014-02-11].
- ↑ Is this the new Earth? Astronomers discover planet just 20 light years away with similar atmosphere and gravity which has '100% chance of life' - and may contain water (ang.). dailymail.co.uk. [dostęp 2014-02-11].
- ↑ Alien life certain to exist on Earth-like planet, scientists say. „Daily Telegraph”, 2010-09-30.
Linki zewnętrzne
- Gliese 581 g w serwisie The Extrasolar Planets Encyclopaedia (ang.)
| Gwiazda | |
|---|---|
| Planety |
|
| Wiadomości |
|
Media użyte na tej stronie
Jigsaw puzzle icon, with a keyhole. It is designed for the Wikimedia project's portals that don't have a standard graphic or image to place in portal boxes.
Autor:
- Phot-15b-09-fullres.jpg: ESO
- derivative work: Henrykus (talk)
Planetary habitable zones of the Solar System and the Gliese 581 system compared; updated with the 2010 discovery of f and g
Autor: Aldaron, a.k.a. Aldaron, Licencja: CC BY-SA 3.0
Comparison of several possible sizes for the exoplanet Gliese 581 g with the Solar System planets Earth and Neptune, using approximate models of planetary radius as a function of mass[1] for several possible compositions, based on mass reported in the Open Exoplanet Catalogue[2] as of 2014-06-27. Models include:
Gliese 581 g is not likely to be smaller than the iron planet, and will be considerably larger than the water planet if significant H or He is present. For non-transiting planets, all modeled sizes will be underestimates to the extent that the planet's actual mass is larger than the reported minimum mass.
- ↑ Seager, S.; M. Kuchner, C. A. Hier-Majumder and B. Militzer (2007). "Mass–radius relationships for solid exoplanets". The Astrophysical Journal 669: 1279–1297. DOI:10.1086/521346. Retrieved on 2015-11-14.
- ↑ Open Exoplanet Catalogue (2015-11-14). Retrieved on 2015-11-14.