Gliniany (Ukraina)
Gliniany, kościół Św. Ducha | |||||
| |||||
Państwo | |||||
---|---|---|---|---|---|
Obwód | |||||
Rejon | |||||
Prawa miejskie | 1523 | ||||
Burmistrz | Ihor Szulha | ||||
Powierzchnia | 5,45 km² | ||||
Populacja (2019) • liczba ludności |
| ||||
Kod pocztowy | 80600 | ||||
Tablice rejestracyjne | BC | ||||
Położenie na mapie Ukrainy (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |||||
49°49′N 24°31′E/49,816667 24,516667 | |||||
Strona internetowa | |||||
Portal Ukraina |
Gliniany (ukr. Глиняни) – miasto w rejonie złoczowskim obwodu lwowskiego Ukrainy.
Historia
Miasto królewskie lokowane w 1397 roku położone było w XVI wieku w województwie ruskim[2]. 1474 rok to pierwsza znana data pojawienia się Żydów w Glinianach[3].
Miejsce popisów szlachty ziemi lwowskiej I Rzeczypospolitej[4]. Także miejsce koncentracji wojsk koronnych podczas wypraw przeciwko Tatarom.
W 1748 Jakub Błędowski herbu Półkozic, starosta zubczyński w 1747, wykupił starostwo gliniańskie wspólnie ze żoną Urszulą z Dzieduszyckich[5].
Przynależność terytorialna
- 1340-1772 w ziemi lwowskiej, województwa ruskiego.
- 1772-1918 miasto w powiecie przemyślańskim Królestwa Galicji i Lodomerii w Cesarstwie Austriackim. Parafia rzymskokatolicka i greckokatolicka loco. Właścicielem tabularnym miasta był hrabia Aleksander Badeni.
- 1918-1939 w powiecie przemyślańskim, województwa tarnopolskiego.
Demografia
- 3155 mieszkańców według spisu ludności z 1857);
- 3965 mieszkańców w 1880 roku, w tym 1794 grekokatolików, 463 rzymskich katolików, 3 ewangelików, pozostali - wyznawcy judaizmu;
- 4255 mieszkańców w 1921 roku, w tym 1965 Ukraińców, 1679 Żydów, 719 Polaków[6];
- 4391 mieszkańców w 1931 roku[6];
- 3242 mieszkańców w 2011 roku[7].
Historia
- W czasach epoki kamiennej w regionie dzisiejszych Glinian znajdowały się liczne osady paleolityczne. W Glinianach odkryto kości mamutów oraz narzędzia krzemienne (noże i rylce).
- 1379 - pierwsza wzmianka miasta w dokumentach historycznych.
- 1397 - Jan z Tarnowa wojewoda sandomierski i starosta ziemi ruskiej zezwala Piotrowi Sidel na założenie miasta. Władysław Jagiełło w r. 1425 potwierdza to nadanie (Wittyg, Pieczęcie miast s.70).
- 1537 - na terenie miasta zawiązano rokosz znany jako tzw. wojna kokosza.
- 1578 - miasto uzyskało prawo urządzania trzech jarmarków w roku.
- Od roku 1866 miasto słynęło z przemysłu tkackiego oraz szkoły tkactwa. Wyrabiano m.in. kobierce (tzw. kilimy gliniańskie).
- 1888 – pożar dwa razy strawił miasto[8]
- Pod koniec listopada 1942 roku miejscowi Żydzi zostali przesiedleni przez Niemców do getta w Przemyślanach (miesiąc później zginęli w obozie zagłady w Bełżcu). Spośród 80 osób, które natychmiast po deportacji wróciły z Przemyślan do Glinian, około 60 zostało złapanych i rozstrzelanych na cmentarzu[9].
- W nocy z 26 na 27 kwietnia 1944 roku oddział UPA zabił w Glinianach ponad 40 osób[6][10].
- 4 stycznia 1945 roku UPA ponownie zaatakowała Gliniany[11].
Od 1940 do 1961 centrum rejonu gliniańskiego. Podczas okupacji niemieckiej pozbawione praw miejskich i włączone do wiejskiej gminy Gliniany[12].
Zabytki
Dzielnice Glinian
- Zamoście
Pobliskie miejscowości
Związani z miastem
- Honorowi obywatele Glinian
- Karol Battaglia – sędzia powiatowy w Glinianach[13]
- Alfred Madurowicz – starosta powiatowy w Tarnopolu w 1889[14]
Przypisy
- ↑ Чисельність наявного населення України на 1 січня 2019 року. Державна служба статистики України. Київ, 2019. стор.50
- ↑ Zenon Guldon, Jacek Wijaczka. Skupiska i gminy żydowskie w Polsce do końca XVI wieku. Czasy Nowożytne, 21, 2008, s. 167.
- ↑ Maurycy Horn, Najstarszy rejestr osiedli żydowskich w Polsce w 1507 r., w: Biuletyn Żydowskiego Instytutu Historycznego 1974, nr 3 (91), s. 14.
- ↑ Antoni Sozański: Wykład politycznej geografii, rządu i administracyi dawnej Polski przy końcu istnienia całego państwa (1648-1772). Kraków, 1889, s. 5.
- ↑ Adam Boniecki: Herbarz polski: wiadomości historyczno-genealogiczne o rodach szlacheckich. Cz. 1. T. 1. Warszawa : Warszawskie Towarzystwo Akcyjne S. Orgelbranda S[yn]ów), 1899, s. 288.
- ↑ a b c Henryk Komański , Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w województwie tarnopolskim 1939-1946, Szczepan Siekierka, wyd. Wyd. 2., popr, Wrocław: Nortom, 2006, s. 286, ISBN 83-89684-61-6, OCLC 156875487 .
- ↑ Державний комітет статистики України. Чисельність наявного населення України на 1 січня 2011 року, Київ-2011 (doc). [dostęp 2012-10-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-10-10)].
- ↑ Kronika.
- ↑ Холокост на территории СССР: Энциклопедия, Red. I.A. Altman, Moskwa 2009, ISBN 978-5-8243-1296-6 s. 219-220
- ↑ Władysław Kubów, „Terroryzm na Podolu”, Warszawa 2003, s. 74
- ↑ Grzegorz Motyka , Ukraińska partyzantka 1942-1960, Warszawa: Instytut Studiów Politycznych PAN, 2006, s. 457, ISBN 83-88490-58-3, OCLC 838973434 .
- ↑ Gemeinde- und Dorfverzeichnis fuer das GG
- ↑ Nekrolog. „Czas”. Nr 39, s. 4, 18 lutego 1875.
- ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem na rok 1889. Lwów: drukarnia Władysława Łozińskiego, 1889, s. 35.
Linki zewnętrzne
- Historia Żydów w Glinianach na portalu Wirtualny Sztetl
- Gliniany, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 583 .
Media użyte na tej stronie
Autor: RosssW, Licencja: CC BY-SA 4.0
Районы Львовской области с 17 июля 2020 года.
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Ukraine
Logo społeczności Wikimedia. Proszę zauważyć, że w przeciwieństwie do większości logotypów związanych z ruchem Wikimedia, to logo nie jest zarejestrowane jako znak towarowy.
Flag of Lviv Oblast (Ukraine).
Flag of Hlyniany (Gliniany) (Lviv Oblast Ukraine)
Modern Coat of Arms of Hlyniany (Lviv region) Ukraine
Autor: Seleonov, Licencja: GFDL
Глиняни. Костел Святого Духа XVIIст.