Gliniany (województwo świętokrzyskie)

Gliniany
	osada
	; Rynek w Glinianach
Państwo	Polska
Województwo	świętokrzyskie
Powiat	opatowski
Gmina	Ożarów
Liczba ludności (2006)	320
Strefa numeracyjna	15
Kod pocztowy	27-530
Tablice rejestracyjne	TOP
SIMC	0802410
	Położenie na mapie gminy Ożarów Gliniany
	Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Gliniany
	Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego Gliniany
	Położenie na mapie powiatu opatowskiego Gliniany
	50°55′41″N 21°37′49″E/50,928056 21,630278

Gliniany – dawne miasto, obecnie osada w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie opatowskim, w gminie Ożarów^[2]^[3]. W latach 1595–1869 miasto.

Integralne części wsi Gliniany^[2]^[3]
SIMC	Nazwa	Rodzaj
1018315	Folwarczysko	przysiółek

W latach 1975–1998 Gliniany położone były w województwie tarnobrzeskim.

Historia

Miasto Gliniany zostało lokowane przez Krzysztofa Bidzińskiego herbu Janina (z pobliskich Bidzin) przywilejem królewskim Stefana Batorego z 21 kwietnia 1585 roku, na prawie magdeburskim. Pierwszy burmistrz miasteczka wybrany został 23 czerwca 1585 r. Został nim Michał Skorupka.

W końcu XVI wieku okolica Glinian była świadkiem walk religijnych, które tu przybrały bardzo ostrą formę.

Założyciel miasteczka Krzysztof Bidziński, sprowadził do Glinian pastora luterańskiego, kościół katolicki zamienił na zbór, pola plebańskie zagarnął dla siebie, oddawszy ich część do użytku pastora luterańskiego. Plebana katolickiego wygnał.

Stan taki trwał przez 20 lat, po czym Bidziński uciekł do Węgier, w obawie przed represjami. Pastor luterański nie mogąc się tu utrzymać bez protekcji możnego pana, uciekł także.

Przez Gliniany przechodziły w roku 1704 wojska Karola XII króla Szwecji, który z wojskiem szedł na Sandomierz (do Błonia pod Warszawą na Mszczonów, Bidą, Nowe Miasto, Ulów, Przytyk, Radom, Kobylany, Czerwoną, Sienno, Borję, Gliniany, Ożarów i Wyszmontów do Sandomierza).

W wieku XIX miasto wymieniane jest jako: Gliniany^[4], osiedle włościańskie powiat opatowski w gminie Julianów, parafii Gliniany. Posiada kościół parafialny drewniany z XVII w.

W 1827 r. było tu 48 domów, 270 mieszkańców.

W roku 1860 liczyło 47 domów, 379 mieszkańców i 1838 mórg ziemi włościańskiej, tudzież 93 mórg po probostwie w parafii Gliniany.

Około 1862 r. Gliniany należały do Teofila Nowakowskiego jako prywatne miasteczko^[5].

Dobra Gliniany składały się z folwarku Stróże, attynencji Gliniany i osady miejskiej Gliniany. Podług opisu z roku 1869 rozległość dóbr dworskich wynosiła mórg 939, grunta orne i ogrody mórg 359, nieużytki i place mórg 376. Osada miejska Gliniany liczyła 87 domów.

Na skutek reformy administracyjnej przeprowadzonej w zaborze rosyjskim, w 1869 roku, Gliniany utraciły prawa miejskie i stały się osadą.

W rejestrze miejscowości w Polsce (TERYT) w 2008 roku umieszczono miejscowość o nazwie Gliniany Poduchowne (SIMC 1018321). Była to nazwa części wsi Gliniany^[6], jednak w praktyce nazwa ta nie była używana^[7]. Na wniosek gminy z 1 stycznia 2015 roku nazwa została zniesiona^[8].

Zabytki

Drewniany kościół parafialny pod wezwaniem Świętego Wojciecha z 1573 roku, początkowo renesansowy, przebudowany na przełomie XVII/XVIII wieku w stylu barokowym. Ołtarze renesansowe, na ołtarzu głównym obraz św. Wojciecha.

Wpisany do rejestru zabytków nieruchomych (nr rej.: A.545 z 22.01.1957, 23.06.1967 i 20.05.1977)^[9].

Cmentarz parafialny (nr rej.: A.546 z 13.06.1988)^[9].
Drewniana studnia z 1880 roku na rynku.

Zobacz też

parafia św. Wojciecha w Glinianach

Przypisy

↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 300 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
↑ ^a ^b ^c GUS. Wyszukiwarka TERYT
↑ ^a ^b Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
↑ Gliniany, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 583 .
↑ Monografia historyczna parafii Ruda kościelna nad Kamienną ks. Aleksandra Bastrzykowskiego – zasób Świętokrzyskiej Biblioteki cyfrowej, s. 55.
↑ Miniprzewodnik Turystyczny po Ożarowie i Gminie Ożarów. Zespół Szkół Ogólnokształcących imienia Edwarda Szylki w Ożarowie, 2006. s. 27. [dostęp 2018-12-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-09-10)].
↑ Nietypowa sytuacja w gminie Ożarów. Miejscowość Gliniany Poduchowne jest, czy jej nie ma?. [dostęp 2018-12-05].
↑ MAiC: Rozporządzenie ministra administracji i cyfryzacji z dnia 4 grudnia 2014 r w sprawie ustalenia zmiany i zniesienia urzędowych nazw niektórych miejscowości oraz ustalenia nazw obiektów fizjograficznych. 2014-12-04. [dostęp 2015-01-01].
↑ ^a ^b Rejestr zabytków nieruchomych – województwo świętokrzyskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 24 listopada 2022, s. 38 [dostęp 2015-12-09] .

[1] Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 300 [zarchiwizowane 2022-10-26] .

[teryt-2] GUS. Wyszukiwarka TERYT

[roz-3] Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)

[4] Gliniany, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 583 .

[5] Monografia historyczna parafii Ruda kościelna nad Kamienną ks. Aleksandra Bastrzykowskiego – zasób Świętokrzyskiej Biblioteki cyfrowej, s. 55.

[6] Miniprzewodnik Turystyczny po Ożarowie i Gminie Ożarów. Zespół Szkół Ogólnokształcących imienia Edwarda Szylki w Ożarowie, 2006. s. 27. [dostęp 2018-12-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-09-10)].

[7] Nietypowa sytuacja w gminie Ożarów. Miejscowość Gliniany Poduchowne jest, czy jej nie ma?. [dostęp 2018-12-05].

[8] MAiC: Rozporządzenie ministra administracji i cyfryzacji z dnia 4 grudnia 2014 r w sprawie ustalenia zmiany i zniesienia urzędowych nazw niektórych miejscowości oraz ustalenia nazw obiektów fizjograficznych. 2014-12-04. [dostęp 2015-01-01].

[zabytek-9] Rejestr zabytków nieruchomych – województwo świętokrzyskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 24 listopada 2022, s. 38 [dostęp 2015-12-09] .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

Miasta	Ożarów
Wsie	Biedrzychów Binkowice Czachów Dębno Grochocice Jakubowice Janików Jankowice Janopol Janowice Janów Julianów Karsy Lasocin Maruszów Nowe Pisary Polesie Mikułowskie Potok Potok-Kolonia Prusy Przybysławice Sobótka Sobów Stróża Suchodółka Szymanówka Śródborze Tominy Wlonice Wojciechówka Wólka Chrapanowska Wyszmontów Zawada
Kolonie	Maruszów-Kolonia Pod Dąbrówką Zielonka Jasicka
Osady	Gliniany Kazub Ogrody Podgaje
Osady leśne	Dąbrówka Skałecznica Stróża
Integralne części wsi	Bałtówka Błonie Bolesławów Dębno-Kolonia Folwarczysko Gorzelnia Grochocice-Kolonia Jakubowice-Kolonia Jankowice-Kolonie Klin Mierzanowski Koło Szosy Korycizna Kruków Łęg Rachowski Na Folwarku Na Krzu Niemcówka Nowy Janopol Piotrów Pod Bidzianami Podjanowie Podlesie Poręba Wojciechowska Prusy-Kolonie Sachalin Sobów-Folwark Sobów-Kolonia Stanisławów Szczury Śmiłów Śródborze Miłkowskie Tominy-Kolonie Turzników Za Górą Za Torem Zawada-Kolonia

Przynależność wojewódzka	gubernia radomska (1867–1915) woj. kieleckie (II RP) (1919–39) woj. kieleckie (1945–75)
Miasta	Ćmielów (do 1870 i od 1962) Denków (do 1870) Gliniany (do 1870) Iwaniska (do 1870) Kunów (do 1870) Lasocin (do 1870) Łagów (do 1870) Opatów Ostrowiec (Świętokrzyski) (do 1951 →) Ożarów (do 1870) Raków (do 1870) Słupia Nowa (do 1870) Waśniów (do 1870)
Osiedla (1954–72)	Ćmielów (do 1962)
Gminy wiejskie (1867–1954 i 1973–75)	Baćkowice Baszowice (do 1870) Bodzechów Boksyce (do 1954) Częstocice (do 1954) Czyżów (Szlachecki) (do 1954) Ćmielów (od 1870) Dębno (do 1870) Gęsice (do 1954) Grzegorzowice (do 1954) Iwaniska Jakubowice (do 1870) Julianów (do 1954) Krzczonowice (do 1870) Kunów (od 1870) Lasocin (1870–1954) Łagów Malkowice (do 1954) Modliborzyce (do 1954) Nietulisko (do 1870) Nos(k)ów (do 1870) Opatów Ożarów (od 1870) Piórków (do 1954) Rembów (do 1954) Ruda Kościelna (do 1954) Sadowie Słupia Nowa (1870–87 →) Szewna (od 1973) Waśniów (od 1870) Wojciechowice
Gromady (1954–72)	Baćkowice (1954–72) Bardo (1954–68) Bidziny (1954–72) Biskupice (1954–72) Bodzechów (1954–72) Bogusławice (1961–72) Boleszyn (1954–61) Boria (1954–72) Brzezie (1954–58) Brzozowa (1954–59) Brzóstowa (1954–61) Bukowie (1954–61) Chmielów (1954–72) Chocimów (1961–68) Cząstków (1954–61 (→)) Czyżów Szlachecki (1954–61 →) Ćmielów (1954) Ćmielów (1961–72) Dębno (1954–59) Dębowa Wola (1961–72) Garbowiec (1954–61) Gęsice (1954–59) Gierczyce (1954–72) Gliniany (1954–61) Grocholice (1954–61) Iwaniska (1954–72) Jakubowice (1954–61 →) Janik (1954–58) Janików (1954–72) Janowice (1954–61) Jędrzejowice (1954–72) Julianów (1954–59) Jurkowice (1954–68) Karwów (1954–56) Kobylany (1954–72) Kornacice (1954–61) Kunów (1954–72) Lasocin (1954–72) Linów (1954–61 →) Łagów (1954–72) Marianów (1954–68) Miłkowska Karczma (1954–61) Miłków (1954–59) Miłoszowice (1954 →) Modliborzyce (1954–72) Momina (1954–72) Niedźwiedź (1954–55 →) Nieskurzów (1954–58) Nietulisko (1954–68) Oficjałów (1956–61) Opatów (1961–72) Ożarów (1954–72) Piórków (1954–72) Płucki (1954–58) Podszkodzie (1954–59) Przepaść (1954–59) Przepiórów (1961–72) Przeuszyn (1954–72) Raków (1954–72 (→)) Rembów (1954–59) Ruda Kościelna (1954–61) Sadowie (1954–72) Sarnia Zwola (1954–72) Sarnówek (1954–61) Słupia Nadbrzeżna (1954–72) Słupia Stara (1954–68) Sobótka (1954–61 (→)) Staw Kunowski (1954–59 (→)) Stobiec (1954–59) Stodoły (1954–59) Sudół (1954–59) Szewna (1954–72) Szumsko (1954–72) Ujazd (1954–59) Waśniów (1954–72) Wojciechowice (1954–72) Wola Malkowska (1954 →) Wólka Lipowa (1954–72) Wszachów (1954–58) Zbelutka / Nowa Zbelutka (1954–72) Złota Woda (1954–59) Zwola (1954–58)

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne

Gliniany (województwo świętokrzyskie)

Spis treści

Historia

Zabytki

Zobacz też

Przypisy

Media użyte na tej stronie

osada
Rynek w Glinianach
Państwo	Polska
Województwo	świętokrzyskie
Powiat	opatowski
Gmina	Ożarów
Liczba ludności (2006)	320
Strefa numeracyjna	15
Kod pocztowy	27-530^[1]
Tablice rejestracyjne	TOP
SIMC	0802410^[2]
Położenie na mapie gminy Ożarów
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego
Położenie na mapie powiatu opatowskiego
50°55′41″N 21°37′49″E/50,928056 21,630278