Glissando

Glissando – oznaczenie „płynnego” przejścia od jednego dźwięku do drugiego po kolei poprzez wszystkie możliwe do zagrania na danym instrumencie dźwięki leżące między nimi[1].

Na instrumentach strunowych z gryfem efekt ten uzyskuje się poprzez przesunięcie palcem po strunie na gryfie podczas wydobywania dźwięku, na instrumentach klawiszowych szybko przesuwa się palcem po białych lub czarnych klawiszach, na harfie – po strunach, na idiofonach sztabkowych lub rurowych – pałeczką po sztabkach (rurach). Na harfie, przyciskając lub zwalniając jej system pedałowy, wyjątkowo da się wykonać glissando, które składa się z kilku zdublowanych dźwięków lub też z przemieszanych dźwięków wyższych i niższych. Na puzonie lub flecie glissandowym glissando wykonuje się poprzez płynny ruch suwaka. Glissando możliwe jest również na kotle – poprzez przyciśniecie lub zwolnienie pedału służącego do przestrajania instrumentu podczas lub po uderzeniu pałką w membranę. Glissando można także wykonać w ograniczonym zakresie na niektórych instrumentach dętych drewnianych – np. na flecie poprzecznym przez zmianę kąta zadęcia, na klarnecie przez specyficzne operowanie klapami (efekt ten wykorzystał m.in. George Gershwin w Błękitnej rapsodii).

Na instrumentach smyczkowych, łącząc technikę glissando z wydobyciem flażoletów naturalnych, uzyskuje się efekt wydobycia kolejnych tonów składowych pustej struny.

Sposób zapisu glissanda

Glissando w zapisie nutowym

Glissando oznacza się słowem glissando (lub gliss.) umieszczonym ponad linią prostą lub falistą od nuty, którą rozpoczynamy glissando do nuty, na której je kończymy.

Zobacz też

Przypisy

  1. glissando, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2022-05-07].

Media użyte na tej stronie

Biber mysterien.jpg
Autor: unknown, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Music-glissando.png
Autor: unknown, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Glissando performed on midi piano.mid
Autor: Tomasz Gajdek, Licencja: CC BY-SA 4.0
Common glissando way down played on midi piano.

Metronome Mark: 80 BPM

Created in MuseScore
Gnome-mime-sound-openclipart.svg
An audio speaker emitting sound waves, in the Gnome style