Glistnica

Glistnica [askarioza]
Ascariosis
ilustracja
ICD-10

B77

B77.0

Glistnica z powikłaniami jelitowymi

B77.8

Glistnica bez innych powikłań

B77.9

Glistnica, nieokreślona

DiseasesDB

934

MedlinePlus

000628

MeSH

D001196

Ascaris lumbricoides

Glistnica (askarioza, łac. ascariosis, ang. ascariasis) – choroba pasożytnicza powodowana przez glisty.

Etiologia

Cykl życiowy glisty ludzkiej.

Chorobę wywołuje glista ludzka (Ascaris lumbricoides), pasożyt jelita cienkiego człowieka. Podobne gatunki pospolite u innych ssaków mogą przypadkowo zarazić człowieka np. glista świńska (Ascaris suum), glista psia (Toxocara canis) i glista kocia (Toxocara cati). Drogi zakażenia:

  • niedomyte warzywa, nawożone ludzkimi fekaliami
  • zanieczyszczona woda (np. z jeziora, rzadziej z basenu)

Epidemiologia

Jest najczęstszą na świecie robaczycą przewodu pokarmowego (około 1 mld ludzi zarażonych[1]). Intensywne inwazje i powikłania glistnicy są przyczyną około 20 tysięcy zgonów rocznie na świecie. Najczęściej inwazje występują w krajach z nierozwiniętym problemem kanalizacji (w południowo-wschodniej Azji ponad 80%, w Afryce 34% populacji – głównie dzieci). W Europie glistnicę stwierdza się sporadycznie, w Polsce także znikomo.

Objawy i przebieg

Glistnica najczęściej jest bezobjawowa[2], choć może objawiać się:

Przemieszczające się w kierunku płuc larwy mogą spowodować glistnicę płucną, inaczej zwaną zespołem Löefflera, która jest łagodną, samoograniczającą się chorobą objawiającą się gorączką, świstami, eozynofilią i kaszlem, leczącą się samoistnie w ciągu 2-3 tygodni[3][4]. Przy jego wystąpieniu nie należy stosować leków zabijających glisty, ponieważ martwe mogą spowodować większe szkody niż żywe[4].

Możliwe powikłania[3]:

U pacjentów poddanym znieczuleniu glisty mogą dostać się do jamy ustnej, a co za tym idzie doprowadzić do zatkania dróg oddechowych[11], skurczu oskrzeli lub nawet zatrzymania oddechu[3][12].

Leczenie

W leczeniu glistnicy stosuje się pyrantel, albendazol albo mebendazol. Przy masowej infestacji skuteczny jest cytrynian piperazyny. Glisty żyją dwa lata i nie rozmnażają się w ciele chorego, dlatego gdy nie doszło do ponownego zakażenia pacjent może samoistnie wyzdrowieć[1].

Przypisy

  1. ↑ a b Daniela de Lima Corvino, Steve Bhimji, Ascariasis, „{{{czasopismo}}}”, StatPearls Publishing, 2017, PMID: 28613547 [dostęp 2017-08-17].
  2. ↑ Maryam Hassan Esfehani i inni, Management of Accidental Finding of Ascaris Lumbricoides During Emergent Abdominal Surgery: A Case Report and Review of the Literature, „Chirurgia (Bucharest, Romania: 1990)”, 111 (4), 2016, s. 350–352, ISSN 1221-9118, PMID: 27604675 [dostęp 2017-08-17].
  3. ↑ a b c Ravindra Gehlot i inni, Post Extubation Bronchospasm in an Undiagnosed Case of Ascariasis: Anaesthetic Challenges, „Journal of Clinical and Diagnostic Research : JCDR”, 11 (2), 2017, UD01–UD02, DOI: 10.7860/JCDR/2017/22744.9415, ISSN 2249-782X, PMID: 28384964, PMCID: PMC5376854 [dostęp 2017-08-17].
  4. ↑ a b Karthik Ganesh Ramamoorthy, Anaesthesia and Ascaris pneumonia (Loeffler's syndrome), „Indian Journal of Anaesthesia”, 59 (2), 2015, s. 125–126, DOI: 10.4103/0019-5049.151379, ISSN 0019-5049, PMID: 25788748, PMCID: PMC4357880 [dostęp 2017-08-17].
  5. ↑ Donboklang Lynser i inni, Acute pancreatitis due to ascariasis: a sonographic pictorial essay on four cases, „Emergency Radiology”, 23 (3), 2016, s. 303–307, DOI: 10.1007/s10140-016-1394-1, ISSN 1438-1435, PMID: 27059341 [dostęp 2017-08-17].
  6. ↑ Mohammad S Khuroo i inni, Hepatobiliary and pancreatic ascariasis, „World Journal of Gastroenterology”, 22 (33), 2016, s. 7507–7517, DOI: 10.3748/wjg.v22.i33.7507, ISSN 1007-9327, PMID: 27672273, PMCID: PMC5011666 [dostęp 2017-08-17].
  7. ↑ Ramazan Aydin i inni, Sonographic diagnosis of ascariasis causing small bowel obstruction, „Journal of clinical ultrasound: JCU”, 42 (4), 2014, s. 227–229, DOI: 10.1002/jcu.22100, ISSN 1097-0096, PMID: 24132881 [dostęp 2017-08-17].
  8. ↑ Alfredo Chiappe i inni, Intestinal obstruction due to Ascaris lumbricoides infection in a geriatric patient, „Revista Chilena De Infectologia: Organo Oficial De La Sociedad Chilena De Infectologia”, 33 (5), 2016, s. 572–575, DOI: 10.4067/S0716-10182016000500014, ISSN 0717-6341, PMID: 28112343 [dostęp 2017-08-17].
  9. ↑ Marcos Sforza i inni, An unusual case of ascariasis of the appendix, „Srpski Arhiv Za Celokupno Lekarstvo”, 139 (11-12), 2011, s. 809–811, ISSN 0370-8179, PMID: 22338481 [dostęp 2017-08-17].
  10. ↑ Cheikh Diouf i inni, [Volvulus of the small bowel due to ascaris lumbricoides package: about a case], „The Pan African Medical Journal”, 24, 2016, s. 208, DOI: 10.11604/pamj.2016.24.208.8963, ISSN 1937-8688, PMID: 27795803, PMCID: PMC5072876 [dostęp 2017-08-17].
  11. ↑ Sachidanand Jee Bharati i inni, Airway obstruction by round worm in mechanically ventilated patient: An unusual cause, „Indian Journal of Anaesthesia”, 55 (6), 2011, s. 637–638, DOI: 10.4103/0019-5049.90639, ISSN 0019-5049, PMID: 22223922, PMCID: PMC3249885 [dostęp 2017-08-17].
  12. ↑ J. Kevin Bailey, Petra Warner, Respiratory arrest from Ascaris lumbricoides, „Pediatrics”, 126 (3), 2010, e712–715, DOI: 10.1542/peds.2010-0163, ISSN 1098-4275, PMID: 20679304 [dostęp 2017-08-17].

Bibliografia

  • Inwazje i choroby pasożytnicze. W: Zbigniew Pawłowski: Choroby zakaźne i pasożytnicze. Zdzisław Dziubek (red.). Wyd. wydanie III uaktualnione. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2003, s. 470-472. ISBN 83-200-2748-9.
  • Choroby wewnętrzne. Andrzej Szczeklik (red.), Małgorzata Bała, Kraków: Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, 2006, ISBN 83-7430-069-8, OCLC 749286062.

Linki zewnętrzne

  • Ascariasis. CDC Division of Parasitic Diseases. [dostęp 2007-10-13].

Star of life.svg Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

Media użyte na tej stronie

Star of life.svg

The Star of Life, medical symbol used on some ambulances.

Star of Life was designed/created by a National Highway Traffic Safety Administration (US Gov) employee and is thus in the public domain.
Glista ludzka.GIF
Cykl życiowy glisty ludzkiej
Ascaris lumbricoides (Round worm).JPG
Autor: Department of Pathology, Calicut Medical College, Licencja: CC BY-SA 4.0
Resected segment of small intestine which is partly cut opened showing multiple creamy white adult worms filling the lumen.
Ascaris lumbricoides.jpeg
Ascaris lumbricoides. Glista ludzka.