Globalne obciążenie chorobami

Globalne obciążenie chorobami (z ang. Global Burden of Disease, GBD) – próba sprecyzowania rozmiaru utraty zdrowia z powodu chorób, urazów i czynników zagrożenia według wieku, płci, w rozmieszczeniu w przestrzeni i w czasie. Jest kompleksową miarą stanu zdrowia obejmującą analizę umieralności, niepełnosprawności i czynników zagrażających zdrowiu[1][2][3].

Historia

Pierwsze ogólnoświatowe badanie obciążenia zdrowotnego zostało przeprowadzone przez grupę setek ekspertów z całego świata z uczestnictwem Światowej Organizacji Zdrowia, Szkoły Zdrowia Publicznego Uniwersytetu Harwarda, Instytutu Miar Zdrowia i Ewaluacji[4] i Banku Światowego. W badaniu wykorzystano nową miarę zdrowia, wskaźnik DALY. Wyniki tego badania zostały opublikowane w raporcie Banku Światowego 1993 roku pt. Inwestowanie w zdrowie[5].

Obciążenie chorobowe (wartości wskaźnika DALY)
dla chorób zakaźnych i pasożytniczych, 2004

     brak danych

     mniej niż 250

     250–500

     500–1000

     1000–2000

     2000–3000

     3000–4000

     4000–5000

     5000–6250

     6250–12500

     12500–25000

     25000–50000

     więcej niż 50000

Cel

  1. Systematyczne wykorzystanie w ocenie stanu zdrowia danych o chorobowości i niepełnosprawności oraz o ilości lat utraconych w wyniku przedwczesnego zgonu lub z powodu niepełnosprawności,
  2. Wykorzystanie obiektywnych metod epidemiologicznych i demograficznych do estymacji i predykcji stanu zdrowia,
  3. Zastosowanie miary, którą można także wykorzystać do pomiaru efektywności ekonomicznej działań zdrowotnych. Taką miarą jest wskaźnik DALY.

Wyniki

Globalne badania obciążenia zdrowotnego przeprowadzone w 2010 roku objęły 291 głównych przyczyn zgonów i niepełnosprawności i 67 zagrożeń zdrowotnych. Analizę wykonano w rozbiciu na 21 regionów świata i na różne grupy płci i wieku[6]. Analiza obciążenia chorobami za okres 1990–2013 wykazała dalsze zmniejszanie umieralności, przy proporcjonalnym zwiększeniu udziału chorób niezakaźnych i urazów. Podobne trendy przedstawiono w raporcie z 2015 roku[7]. Inne choroby, dla których współczynniki umieralności uległy zwiększeniu, to HIV/AIDS, rak trzustki i migotanie przedsionków[8]. Dane dla Europy, włączając Polskę, znajdują się w oddzielnym raporcie przygotowanym przez Instytut Miar Zdrowia i Ewaluacji[2].

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Światowa Organizacja Zdrowia: Global Burden of Disease (ang.). [dostęp 2014-01-19].
  2. ↑ a b The Global Burden of Disease: generating evidence, guiding policy. (ang.). Institute for Health Metrics and Evaluation, University of Washington, 2013. [dostęp 2014-01-20].
  3. ↑ Mirosław J. Wysocki, Izabela Sakowska, Justyna Car. Miary obciążeń zdrowotno-społecznych - nowe mierniki sytuacji zdrowotnej ludności. „Przegląd Epidemiologiczny”. 59, s. 125-134, 2005. 
  4. ↑ Institute for Health Metrics and Evaluation. [dostęp 2014-01-19].
  5. ↑ World Bank: World Development Report 1993: Investing in Health. Oxford: 1993. ISBN 0-19-520890-0.Sprawdź autora:1.
  6. ↑ Murray CJ, Ezzati M, Flaxman AD, Lim S, Lozano R, Michaud C et al.. GBD 2010: design, definitions, and metrics. „Lancet”. 380 (9859), s. 2063–6, 2013. DOI: 10.1016/S0140-6736(12)61899-6 (ang.). Sprawdź autora:1.
  7. ↑ GBD 2015 Mortality and Causes of Death Collaborators, and others. Global, regional, and national life expectancy, all-cause mortality, and cause-specific mortality for 249 causes of death, 1980–2015: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2015. „Lancet”. 388, Published: October 08, 2016 (ang.). Sprawdź autora:1.
  8. ↑ GBD 2013 Mortality and Causes of Death Collaborators (Mohsen Naghavi, Haidong Wang, Rafael Lozano et al.). Global, regional, and national age–sex specifi c all-cause and cause-specifi c mortality for 240 causes of death, 1990–2013: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2013. „Lancet”. DOI: 10.1016/S0140-6736(14)61682-2 (ang.). [dostęp 2017-01-30]. Sprawdź autora:1.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Infectious and parasitic diseases world map - DALY - WHO2004.svg
(c) Lokal_Profil, CC BY-SA 2.5
Age-standardised disability-adjusted life year (DALY) rates from Infectious and parasitic diseases by country (per 100,000 inhabitants).