Gloria Swanson
 Gloria Swanson (1941) | |
| Imię i nazwisko | Gloria May Josephine Svensson |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | 27 marca 1899 |
| Data i miejsce śmierci | 4 kwietnia 1983 |
| Zawód | |
| Lata aktywności | 1914–1983 |
Gloria Swanson, właśc. Gloria May Josephine Svensson (ur. 27 marca 1899 w Chicago, zm. 4 kwietnia 1983 w Nowym Jorku) – amerykańska aktorka, jedna z najwybitniejszych gwiazd w historii kina niemego.
Pochodzenie
Jej ojciec Joseph Theodore Svensson był z pochodzenia Szwedem. Matka Adelaide Klanowski miała korzenie polskie, niemieckie i francuskie[1][2].
Kariera
W latach 20. należała do czołowych gwiazd ekranu. Uznanie i olbrzymią popularność uzyskała dzięki rolom w takich filmach jak: Kaprys losu (1919), Sadie Thompson (1928, nominacja do Oscara), Królowa Kelly (1928) oraz The Trespasser (1929, nominacja do Oscara).
W 1927 założyła własną wytwórnię filmową.
W epoce kina dźwiękowego występowała sporadycznie. Za najwybitniejszy film tego okresu (a być może również w całej jej karierze) uznaje się Bulwar Zachodzącego Słońca Billy’ego Wildera (1950). Została za niego nominowana najpierw do Złotego Globu (nagrodę otrzymała), a potem do Oscara (przegrała rywalizację o tę cenną statuetkę z Judy Holliday). Poza tym scena z filmu, w której Gloria Swanson mówi: „Dobrze, panie DeMille, jestem gotowa na zbliżenie mojej twarzy” znalazła się na siódmym miejscu na liście 100 najlepszych kwestii filmowych w historii kina ogłoszonej przez Amerykański Instytut Filmowy w 2005. Ponadto w 2006 magazyn Premiere umieścił jej rolę w tym filmie na 69. pozycji wśród 100 najlepszych ról w historii kina.
W latach 60. i 70. współpracowała z telewizją. W 1971 wystąpiła na Broadwayu. Była także malarką i projektantką kostiumów.
Posiada dwie gwiazdy w hollywoodzkiej Alei Sław: jedną za produkcje filmowe – z numerem 6748, drugą za produkcje telewizyjne – numer 6301.
Życie prywatne
Około 1928 roku Swanson została wegetarianką i zwolenniczką zdrowej żywności. Była znana z przynoszenia w miejsca publiczne własnych posiłków w papierowej torbie. Od aktora Dirka Benedicta[3], który w młodym wieku walczył z rakiem prostaty, dowiedziała się o diecie makrobiotycznej. Odmówił on konwencjonalnej terapii, a swój powrót do zdrowia przypisywał dobroczynnemu działaniu tego rodzaju diety i zdrowego odżywiania się. W 1975 Swanson objeżdżała Stany Zjednoczone i pomagała promować książkę Sugar Blues, którą napisał jej mąż William Dufty.
W początkach roku 1980 wydała autobiografię Swanson on Swanson, która stała się krajowym bestsellerem. Książka została przetłumaczona na język francuski, włoski i szwedzki. Przez całe życie była członkiem Kościoła Luterańskiego. Jej ojciec był wyznania luterańskiego.
Związki i relacje
Była sześciokrotnie zamężna:
- Wallace Beery (27.03.1916 – 1919, rozwód);
- Herbert K. Somborn (20.12.1919 – 09.08.1922, rozwód), córka Gloria (ur. 1920);
- Henri de la Falaise (29.01.1925 – 06.11.1931, rozwód);
- Michael Farmer (16.08.1931 – 07.11.1934, rozwód), córka Michele;
- George William Davey (29.01.1945 – 28.12.1948, rozwód);
- William Dufty (od 02.02.1976 do jej śmierci).
Filmografia
- 1915: Jego nowe zajęcie (His New Job)
- 1915: Romans amerykańskiej księżnej (The Romance of an American Duchess)
- 1915: The Broken Pledge
- 1915: Sweedie Goes to College
- 1915: The Fable of Elvira and Farina and the Meal Ticket
- 1915: Ambition of the Baron, The jako epizod
- 1915: At the End of a Perfect Day
- 1916: A Dash of Courage
- 1916: A Social Club
- 1916: The Nick of Time Baby
- 1916: Haystacks and Steeples
- 1916: The Danger Girl
- 1916: Hearts and Sparks
- 1917: Teddy at the Throttle jako Gloria Dawn
- 1917: A Pullman Bride
- 1917: Baseball Madness
- 1917: Dangers of a Bride
- 1918: Society for Sale jako Phylis Clyne
- 1918: The Secret Code The jako Sally Carter Rand
- 1918: Wife or Country jako Sylvia Hamilton
- 1918: Station Content jako Kitty Manning
- 1918: Her Decision jako Phyllis Dunbar
- 1918: Till I Come Back to You
- 1919: Kaprys losu (Male and Female) jako Lady Mary Lasenby
- 1919: Nie zmieniaj męża (Don’t Change Your Husband) jako Leila Porter
- 1919: For Better, for Worse jako Sylvia Norcross
- 1920: Po co zmieniać żonę? (Why Change Your Wife?) jako Beth Gordon
- 1920: Something to Think About jako Ruth Anderson
- 1921: Sprawki Anatola (The Affairs of Anatol) jako Vivian
- 1921: The Great Moment jako Nada i Nadine Pelham
- 1921: Under the Lash jako Deborah Krillet
- 1922: Beyond the Rocks jako Theodora Fitzgerald
- 1922: Her Gilded Cage jako Suzanne Ornoff
- 1922: The Impossible Mrs. Bellew jako Betty Bellew
- 1922: Moja amerykańska żona (My American Wife) jako Natalie Chester
- 1922: Her Husband’s Trademark jako Lois Miller
- 1923: Prodigal Daughters jako Swifty Forbes
- 1923: Hollywood jako ona sama
- 1923: Ósma żona Sinobrodego (Bluebeard’s Eighth Wife) jako Mona deBriac
- 1923: Zaza jako Zaza
- 1924: The Humming Bird jako Toinette
- 1924: Manhandled jako Tessie McGuire
- 1924: Wages of Virtue jako Carmelita
- 1924: Her Love Story jako księżna Marie
- 1924: Madame Sans-Gêne jako Madame Sans-Gêne
- 1924: Skandal towarzyski (A Society Scandal) jako Marjorie Colbert
- 1925: Stage Struck jako Jennie Hagen
- 1926: Fine Manners jako Orchid Murphy
- 1926: The Untamed Lady jako St.Clair Van Tassel
- 1927: Miłość (The Love of Sunya) jako Sunya Ashling
- 1928: Sadie Thompson jako Sadie Thompson
- 1929: The Trespasser jako Marion Donnell
- 1929: Królowa Kelly (Queen Kelly) jako Kitty
- 1930: Co za wdowa! (What a Widow!) jako Tamarind Brook
- 1931: Tonight or Never jako Nella Vago
- 1931: Indiscreet jako Geraldine Trent
- 1933: Kontrakt małżeński (Perfect Understanding) jako Judy
- 1934: Music in the Air jako Frieda
- 1941: Tata szuka żony (Father Takes a Wife) jako Leslie Co
- 1943: Happy Times and Jolly Moments
- 1950: Bulwar Zachodzącego Słońca (Sunset Blvd.) jako Norma Desmond
- 1952: Troje do sypialni C (Three for Bedroom C) jako Ann Haven
- 1956: Mój syn Neron (Mio figlio Nerone) jako Agrippina
- 1961: Straightaway jako Lorraine Carrington
- 1963: Doktor Kildare (Dr. Kildare)
- 1964: The Alfred Hitchcock Hour jako pani Daniels
- 1965: My Three Sons jako Margaret McSterling
- 1974: Mordercze pszczoły (Killer Bees) jako Madame Maria von Bohlen
- 1974: Port lotniczy 1975 (Airport 1975) jako Gloria Swanson
Nagrody
Przypisy
- ↑ Lawrence J. Quirk: The Films of Gloria Swanson. USA: Citadel Press, 1984, s. 256. ISBN 0-8065-0874-4.Sprawdź autora:1.
- ↑ Christiane Harzig: Peasant Maids, City Women. USA: Cornell University Press, 1996, s. 283. ISBN 0-8014-8395-6.
- ↑ Dirk Benedict: Confessions of a Kamikase Cowboy. Avery Publishing Group, 1991.
Linki zewnętrzne
- Gloria Swanson w bazie IMDb (ang.)
- Gloria Swanson w bazie Filmweb
- Clancy Sigal: Gloria Swanson, queen of the silent screen, dies – archive, 1983 (ang.). theguardian.com, 5 kwietnia 2019. [dostęp 2019-04-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-04-05)].
- ISNI: 0000 0001 2132 6630
- VIAF: 51696347
- LCCN: n50011542
- GND: 122997506
- NDL: 00516480
- LIBRIS: tr58ds7c4w56f4q
- BnF: 119258131
- SUDOC: 02738540X
- NLA: 36342836
- NKC: xx0095210
- BNE: XX1132038
- NTA: 068607164
- PLWABN: 9810656791905606
- NUKAT: n2005140259
- J9U: 987007463612705171
- PTBNP: 1601088
- CANTIC: a11990260
- WorldCat: lccn-n50011542
Media użyte na tej stronie
Studio publicity portrait for the 1950 film Sunset Boulevard — with Gloria Swanson and William Holden.
Autor: User:Bryan Derksen, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Stylized silhouette of the Golden Globe award, for use as an icon.
Publicity photo of Gloria Swanson for Argentinean Magazine. (Printed in USA)
Autor: Allan warren, Licencja: CC BY-SA 3.0
Glori Swanson in her New York apartment
Actress Gloria Swanson in a frame or production still from the 1920 film Why Change Your Wife?.
Publicity still of Gloria Swanson.