Gmachówka cieśla

Gmachówka cieśla

Camponotus herculeanus[1]
(Linnaeus, 1758)
(c) The photographer and www.AntWeb.org, CC BY 4.0
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	stawonogi
Podtyp	sześcionogi
Gromada	owady
Rząd	błonkoskrzydłe
Podrząd	trzonkówki
Infrarząd	żądłówki
Nadrodzina	osy
Rodzina	mrówkowate
Podrodzina	Formicinae
Plemię	Camponotini
Rodzaj	Camponotus
Podrodzaj	(Camponotus)
Gatunek	gmachówka cieśla
Synonimy Formica herculeanus Linnaeus, 1758 Formica castanea Lepeletier de Saint-Fargeau, 1835 Formica atra Zetterstedt, 1838 Formica intermedia Zetterstedt, 1838 Camponotus herculeanus var. whymperi Forel, 1902 Camponotus herculeanus whymperi Forel, 1902 Camponotus whymperi Forel, 1902 Camponotus herculeanus var. montanus Ruzsky, 1904 Camponotus herculeanus montanus Ruzsky, 1904 Camponotus herculeanus var. shitkowi Ruzsky, 1904 Camponotus herculeanus var. nadigi Menozzi, 1922 Camponotus herculeanus var. eudokiae Ruzsky, 1926 Camponotus herculeanus caucasicus Arnol'di, 1967

Gmachówka cieśla, gmachówka koniczek (Camponotus herculeanus) – gatunek mrówki z podrodziny Formicinae.

Rozmieszczenie i środowisko

Gatunek borealno-górski, relikt postglacjalny, zamieszkuje głównie cieniste bory, rzadziej śródleśne polany i poręby. W Polsce pospolity w górach i na północnym wschodzie^[2].

Zasiedla Europę, Bliski Wschód i wschodnią Palearktykę^[3].

Charakterystyka

Gmachówka cieśla należy do dużych mrówek. Czerwonobrunatne robotnice z niewielką czerwoną plamą na nasadzie odwłoka, osiągają wielkość od 5,0 do 12 mm, natomiast królowa do 16 mm. Mrówki drapieżne, choć ich głównym pokarmem jest spadź mszyc oraz sok (potrafi nacinać pąki) i nektar niektórych roślin. Aktywna głównie nocą. Tworzy kolonie monoginiczne. Lot godowy w czerwcu^[4].

Samica gmachówki cieśli

Gniazda

Gniazduje w próchniejących pniakach i korzeniach oraz w drewnie żywych drzew iglastych, wybierając przede wszystkim drzewa osłabione przez grzyby. Najczęściej zakłada gniazda w świerkach, jodłach i sosnach, często częściowo spróchniałych, drążąc kanały i budując komory w drewnie wczesnym. Gniazdo może sięgać w drzewie nawet wysokości 10 m. Drzewo zasiedlone przez mrówki można rozpoznać po ciemniejących drobnych wiórach drewna znajdujących się u podstawy pnia.

Podgatunki

U gmachówki cieśli wyodrębniono 2 podgatunki:

• Camponotus herculeanus eudokiae Ruzsky, 1926
• Camponotus herculeanus herculeanus Linnaeus, 1758

Przypisy

Zobacz też

• Błonkoskrzydłe Polski

Linki zewnętrzne

• Species: Camponotus herculeanus – AntWeb. [dostęp 2009-12-19].