Gmach Dyrekcji Lasów Państwowych w Radomiu

Gmach Dyrekcji Lasów Państwowych w Radomiu

nr rej. 173/14 z 26.02.2014
(c) Rafał T / fotopolska.eu, CC BY-SA 3.0
Państwo	Polska
Województwo	mazowieckie
Miejscowość	Radom
Adres	ul. 25 Czerwca 68
Styl architektoniczny	modernizm
Architekt	Walery Sahajdakowski
Kondygnacje	4
Ukończenie budowy	1938
Położenie na mapie Radomia Gmach Dyrekcji Lasów Państwowych w Radomiu
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Gmach Dyrekcji Lasów Państwowych w Radomiu
Położenie na mapie województwa mazowieckiego Gmach Dyrekcji Lasów Państwowych w Radomiu
51°24′11,1″N 21°09′52,4″E/51,403083 21,164556

Gmach Dyrekcji Lasów Państwowych – zabytkowy budynek znajdujący się w Radomiu przy ulicy 25 Czerwca 68.

Historia

Współczesna historia gospodarki leśnej w regionie radomskim oraz na Sandomierszczyźnie sięga 1809 roku. Wówczas gospodarkę leśną nowo powstałego departamentu radomskiego Księstwa Warszawskiego nadzorowała specjalna jednostka urzędowa^[1]. Po powstaniu Królestwa Kongresowego utworzono Wydział Dóbr i Lasów Państwowych podlegający sandomierskiej komisji wojewódzkiej (1818). W 1837 roku województwo sandomierskie przemianowano na gubernię sandomierską. W związku z tym funkcję Wydziału Dóbr i Lasów Państwowych przejęła Sekcja Dóbr i Lasów Wydziału Skarbowego urzędu gubernialnego^[1]. W 1880 roku ukazem carskim utworzono w Królestwie Kongresowym trzy okręgi leśne, w tym radomski nadzorowany przez Radomski Okręgowy Urząd Leśny. Obejmował on gubernie lubelską, radomską, siedlecką oraz kielecką^[1]. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości utworzono dziesięć dyrekcji okręgowych lasów państwowych. Radomska Dyrekcja Lasów Państwowych obejmowała województwa lubelskie i kieleckie (1924). W latach 1924–1938 siedzibą urzędu był Pałac Sandomierski^[1]. W 1938 roku oddano do użytku nową siedzibę urzędu wzniesioną przy ówczesnej ulicy 1 Maja 68 (obecnie ul. 25 Czerwca). W okresie II wojny światowej budynek zajął niemiecki Urząd Leśny^[1][2]. Budynek zajmowany był przez leśników w latach 1945–1975, kiedy zlikwidowano radomską dyrekcję okręgową. Wówczas gmach przejął radomski Komitet Wojewódzki PZPR^[1]. Podczas tzw. wydarzeń radomskich w czerwcu 1976 roku budynek został zdobyty, zdemolowany i spalony przez demonstrujących robotników.^[1] Mimo że Okręgowy Zarząd Lasów Państwowych w Radomiu reaktywowano w 1983 roku, budynek pozostawał siedzibą władz partyjnych do 1990 roku, kiedy ostatecznie zwrócono go leśnikom^[1]. Od 1992 roku gmach jest siedzibą jednej z siedemnastu Regionalnych Dyrekcji Lasów Państwowych, obejmującej swoim zasięgiem większość Sandomierszczyzny (województwo świętokrzyskie i południowe powiaty województwa mazowieckiego)^[1].

Architektura

Detale skrzydła północnego

Gmach wzniesiony w 1938 roku według projektu inż. Walerego Sahajdakowskiego pod kierunkiem inż. arch. J.Zabłockiego jest modelowym przykładem architektury modernistycznej, realizowanej w Radomiu w latach trzydziestych XX w.^[2][3] Zachował się oryginalny wystrój elewacji, którego ważnym elementem jest umieszczone na elewacji skrzydła północnego oryginalne godło państwowe z okresu II Rzeczypospolitej oraz napis LASY PAŃSTWOWE^[2]. W wyniku pożaru wywołanego w czasie protestów robotniczych w 1976 roku nie zachowało się w całości oryginalne wyposażenie wnętrza^[2]. Budynek stanowi ważny element historycznej zabudowy ulicy 25 Czerwca^[2].

Otoczenie

Od wschodu do gmachu przylega zabytkowy Park Leśniczówka, którego teren należał pierwotnie do Lasów Państwowych. Od północy z obiektem sąsiaduje gmach Zespołu Szkół Muzycznych im. Oskara Kolberga^[1][4].

Przypisy