Gmach Najwyższej Izby Kontroli w Warszawie

Gmach Najwyższej Izby Kontroli
w Warszawie
Ilustracja
Gmach od strony al. J.Ch. Szucha
Państwo Polska
MiejscowośćWarszawa
Adresal. Jana Chrystiana Szucha 23
Styl architektonicznynowy klasycyzm
ArchitektTadeusz Leśniewski
Stefan Colonna-Walewski
Ukończenie budowy1935
Położenie na mapie Warszawy
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Gmach Najwyższej Izby Kontroliw Warszawie”
Ziemia52°13′02,31″N 21°01′23,74″E/52,217308 21,023261

Gmach Najwyższej Izby Kontroli – monumentalny biurowiec znajdujący się przy alei Jana Chrystiana Szucha 23 w Warszawie, wzniesiony dla Najwyższej Izby Kontroli Państwa. Od 1945 siedziba Ministerstwa Spraw Zagranicznych

Opis

(c) Bundesarchiv, Bild 121-0286 / CC-BY-SA 3.0
Wejście do gmachu zajętego przez Ordnungspolizei w listopadzie 1939

Gmach został wzniesiony w 1935 według projektu Tadeusza Leśniewskiego przy współpracy Stefana Colonny-Walewskiego[1][2]. Najwyższa Izba Kontroli Państwa przeniosła się tam z budynku przy ul. Poznańskiej 30[3].

Elementem wyróżniającym gmachu, zaprojektowanego w stylu nowego klasycyzmu połączonego ze strukturalizmem, jest fasada w kolorze czerwonym. Ten efekt uzyskano poprzez obłożenie jej płytami ciemnoczerwonego piaskowca wąchockiego. Reprezentacyjny hol został wyłożony czarnym marmurem[1]. Detale zewnętrzne i wystrój wnętrz wykonano w stylu art déco[4].

W czasie II wojny światowej budynek znalazł się w obrębie niemieckiej dzielnicy policyjnej. Władze okupacyjne przeznaczyły go na siedzibę Policji Porządkowej (Ordnungspolizei − OrPo)[5]. W budynku ulokowały się także podległe OrPo: Komenda Policji Ochronnej (Schutzpolizei), dowództwo pułku policji SS (SS-Polizei-Regiment Warschau, od lipca 1942 SS-Polizei-Regiment 22) oraz Komenda Żandarmerii (Gendarmerie)[6].

Gmach nie został zniszczony w czasie wojny i w 1945 stał się siedzibą Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Ok. 1950 do budynku (od strony ul. Litewskiej) dobudowano skrzydło boczne w stylu neoracjonalizmu[1].

Przypisy

  1. a b c Marta Leśniakowska: Architektura w Warszawie 1918–1939. Warszawa: Arkada Pracownia Historii Sztuki, 2006, s. 60. ISBN 83-60350-00-0.
  2. Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 300. ISBN 83-01-08836-2.
  3. Poznańska 30 róg Żulińskiego 10. warszawa1939.pl. [dostęp 2015-01-11].
  4. Siedziby Najwyższej Izby Kontroli. W: Najwyższa Izba Kontroli [on-line]. nik.gov.pl. [dostęp 2015-01-11].
  5. Krzysztof Dunin-Wąsowicz: Warszawa w latach 1939–1945. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1984, s. 57. ISBN 83-01-04207-9.
  6. Witold Żarnowski: Raczej zginąć, niż zdradzić sprawę. Areszt śledczy gestapo w al. Szucha 25. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej i Muzeum Niepodległości, 2014, s. 25–26. ISBN 978-83-7629-664-7.

Media użyte na tej stronie

Warszawa outline with districts v4.svg
(c) Mfloryan at pl.wikipedia, CC BY 2.5
Mapa Warszawy - podkład lokalizacyjny
Masovian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Masovian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.55N
  • S: 50.95 N
  • W: 19.15 E
  • E: 23.25 E
Ministerstwo Spraw Zagraniczych al. Szucha 23.JPG
Autor: Adrian Grycuk, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Gmach Ministerstwa Spraw Zagranicznych w al. J.Ch. Szucha 23 w Warszawie
Bundesarchiv Bild 121-0286, Warschau, Stabsgebäude der Kdo. der Schutzpolizei.jpg
(c) Bundesarchiv, Bild 121-0286 / CC-BY-SA 3.0
Dla celów dokumentacyjnych Niemieckie Archiwum Federalne często zachowywało oryginalny opis fotografii, który może być błędny, tendencyjny, przestarzały bądź politycznie skrajny. Info non-talk.svg
Kdo. d. Sch. Pol. Warschau, Stabsgebäude des Kdo. d. Sch. P. Warschau, Nov. 1939