Gmach Powiatowego Związku Samorządowego w Radomiu

Gmach Powiatowego Związku Samorządowego w Radomiu
Symbol zabytku nr rej. 824/11 z 19.07.2011
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 mazowieckie

Miejscowość

 Radom

Adres

ul. Moniuszki 9

Styl architektoniczny

modernizm

Architekt

Alfons Pinno

Kondygnacje

4

Rozpoczęcie budowy

1925

Ukończenie budowy

1927

Położenie na mapie Radomia
Mapa konturowa Radomia, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Gmach Powiatowego Związku Samorządowego w Radomiu”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Gmach Powiatowego Związku Samorządowego w Radomiu”
Ziemia51°23′54,6″N 21°09′13,7″E/51,398500 21,153806

Gmach Powiatowego Związku Samorządowego w Radomiuzabytkowy budynek znajdujący się w Radomiu u zbiegu ulic Moniuszki i Sienkiewicza.

Historia

Sala Obrad w gmachu Powiatowego Związku Samorządowego. Okres międzywojenny.

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 roku przyjęto nową organizację administracji terytorialnej państwa, w wyniku czego Radom utracił pozycję siedziby władz regionalnych[1]. Jako największe obok Częstochowy i Sosnowca miasto nowo powstałego województwa kieleckiego zyskał status miasta wydzielonego na prawie powiatu[2]. Sytuacja ta sprawiła, że miasto stało się siedzibą dwóch urzędów powiatowych – grodzkiego i ziemskiego, konieczna zatem stała się budowa nowego obiektu dla władz powiatu ziemskiego (według międzywojennej nomenklatury powiatowego związku samorządowego). Nowy gmach, reprezentujący charakterystyczny dla dwudziestolecia międzywojennego tzw. klasycyzujący modernizm, wzniesiono w latach 1925–1927 według projektu Alfonsa Pinno na narożnej parceli u zbiegu ulic Moniuszki i Sienkiewicza[3][4][5]. Pierwotną funkcję pełnił budynek do wybuchu II wojny światowej. W latach 1939–1945 zajmowany był przez niemiecką żandarmerię. W okresie PRL był siedzibą Urzędu Bezpieczeństwa oraz Komitetu Miejskiego PZPR. Od 1989 roku gmach jest siedzibą radomskiej Rady Miejskiej oraz niektórych wydziałów urzędu miasta[3].

Architektura

Fronton gmachu.

Czteropiętrowy gmach prezentuje styl klasycyzującego modernizmu i jest dziełem typowym dla okresu dwudziestolecia międzywojennego. Budynek posiada trzy fasady. Boczne, od strony ulic Sienkiewicza i Moniuszki są kolejno sześcio- i pięcioosiowe, od strony fasady narożnej ozdobione jednoosiowymi pseudoryzalitami. Reprezentacyjna fasada narożna posiada pięć osi i ozdobiona jest czterokolumnowym portykiem korynckim, zwieńczonym balustradą. Wnętrza posiadają oryginalny układ i elementy wystroju. Najbardziej reprezentacyjnym pomieszczeniem gmachu jest sala obrad Rady Miejskiej oraz oryginalna, reprezentacyjna klatka schodowa[5][6].

Przypisy

  1. red. S. Witkowski, Radom: dzieje miasta w XIX i XX w., Warszawa 1985
  2. Mały Rocznik Statystyczny 1939, Warszawa 1939
  3. a b A. Sawicki, Radom: zabytki architektury, Radom 2013, s. 66
  4. red. W. Kalinowski, Urbanistyka i architektura Radomia, Lublin 1979, s. 195–196
  5. a b Pałac Ślubów w Radomiu w rejestrze zabytków.
  6. A. Sawicki, Radom: zabytki architektury, Radom 2013, s. 66

Media użyte na tej stronie

Radom location map.svg
Autor:
Twórcy OpenStreetMap
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Location map of Radom, Poland
Ta mapa of Radom została utworzona dzięki danym z projektu OpenStreetMap, zbieranym przez społeczność. Mapa ta może być niekompletna i zawierać błędy. Niewskazane jest poleganie wyłącznie na niej w nawigacji.
Masovian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Masovian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.55N
  • S: 50.95 N
  • W: 19.15 E
  • E: 23.25 E
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Radom.Moniuszki 9.JPG
Autor: Rafał Terkner, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Radom - "Pałac Ślubów".
Sejmik powiatowy radom.jpg
Autor: NieznanyUnknown author, Licencja: CC BY-SA 4.0
Radom City Council, 1927 - 1939
Radom.Moniuszki 9 02.JPG
Autor: Rafał Terkner, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Radom - "Pałac Ślubów".