Górnicza (gmina)

Górnicza
	gmina wiejska
	1874–1909
Państwo	Królestwo Polskie
Gubernia	gubernia piotrkowska
Powiat	będziński
Data powstania	1874
Data likwidacji	1909
Siedziba	Dąbrowa Górnicza
Populacja (1877); • liczba ludności	; 8975
brak współrzędnych
	Portal Polska

Górnicza – dawna gmina wiejska istniejąca w latach 1874–1909 w guberni piotrkowskiej. Siedzibą władz gminy była Dąbrowa Górnicza.

Gmina powstała w 1874 roku w powiecie będzińskim (bendińskim) w guberni piotrkowskiej w związku z połączeniem gminy Osad Górniczych z gminą Zagórze Olkuskie oraz częścią gminy Olkusko-Siewierskiej (Starej Dąbrowy). Gmina obejmowała odtąd Starą Dąbrowę z koloniami, Zagórze, Sielec, Niwkę, Klimontów, Konstantynów, Bobrek, Środulę, Dańdówkę, Józefów i Niepiekło oraz osadę miejską Modrzejów (dawne miasto, zdegradowane w 1870)^[1]^[2]^[3]. Gmina obejmowała 152 mórg i liczyła około 3000 stałych mieszkańców (4000 niestałych); podlegała pod sąd gminny okręgu I w Dąbrowie Górniczej^[4]. W 1877 roku gmina liczyła już 8975 mieszkańców^[2].

W 1902 roku w skład nowo utworzonego miasta Sosnowice (Sosnowiec) wszedł m.in. Sielec z gminy Górniczej^[5]^[6].

W 1909 roku z gminy Górniczej wydzielono nową gminę Zagórze^[7]. Z pozostałej części gminy Górnicza powstała gmina Dąbrowa Górnicza (składająca się z wsi Stara Dąbrowa z koloniami: Huta Bankowa, Łabędzka, Reden, Ksawera, Mydlice, Niepiekło, Huty Cynkowe, Ksawera i Koszelew^[8]).

Przypisy

↑ Zygmunt Woźniczka: Sztygarka z tradycji Staszica
↑ ^a ^b Skorowidz Królestwa Polskiego czyli Spis alfabetyczny miast, wsi, folwarków, kolonii i wszystkich nomenklatur w guberniach Królestwa Polskiego, z wykazaniem: gubernii, powiatu, gminy, parafii, sądu pokoju lub gminnego, oraz najbliższej stacyi pocztowej, wraz z oddzielnym spisem gmin podług najświeższej ich liczby i nazwy ułożony, wykazujący: odległość każdej danej gminy od miasta powiatowego i sądu swojego gminnego; czy i jakie znajdują się w gminie zakłady fabryczne lub przemysłowe, szkoły itp. oraz ludność każdej gminy, obejmujący także podział sądownictwa krajowego świeżo urządzonego. T. 2
↑ Powiat będziński, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 1: Abablewo – Januszowo, Warszawa 1900, s. 119 .
↑ Gmina Górnicza, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 721 .
↑ Strona Urzędu Miasta w Sosnowcu
↑ Andrzej Gawryszewski: Ludność Polski w XX wieku (The population of Poland in the 20th century). Warszawa: Polska Akademia Nauk, Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania im. Stanisława Leszczyńskiego, 2005.
↑ Zagórze, Klimontów, Józefów, Bobrek, Niwka, Dańdówka, Konstantynów, Środula oraz osada Modrzejów
↑ Śląski Instytut Naukowy w Katowicach (1976): Dąbrowa Górnicza – Zarys rozwoju miasta

[gazeta-1] Zygmunt Woźniczka: Sztygarka z tradycji Staszica

[autonazwa1-2] Skorowidz Królestwa Polskiego czyli Spis alfabetyczny miast, wsi, folwarków, kolonii i wszystkich nomenklatur w guberniach Królestwa Polskiego, z wykazaniem: gubernii, powiatu, gminy, parafii, sądu pokoju lub gminnego, oraz najbliższej stacyi pocztowej, wraz z oddzielnym spisem gmin podług najświeższej ich liczby i nazwy ułożony, wykazujący: odległość każdej danej gminy od miasta powiatowego i sądu swojego gminnego; czy i jakie znajdują się w gminie zakłady fabryczne lub przemysłowe, szkoły itp. oraz ludność każdej gminy, obejmujący także podział sądownictwa krajowego świeżo urządzonego. T. 2

[3] Powiat będziński, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 1: Abablewo – Januszowo, Warszawa 1900, s. 119 .

[4] Gmina Górnicza, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 721 .

[sosnowiec-5] Strona Urzędu Miasta w Sosnowcu

[pan-6] Andrzej Gawryszewski: Ludność Polski w XX wieku (The population of Poland in the 20th century). Warszawa: Polska Akademia Nauk, Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania im. Stanisława Leszczyńskiego, 2005.

[7] Zagórze, Klimontów, Józefów, Bobrek, Niwka, Dańdówka, Konstantynów, Środula oraz osada Modrzejów

[8] Śląski Instytut Naukowy w Katowicach (1976): Dąbrowa Górnicza – Zarys rozwoju miasta

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

Przynależność wojewódzka	gubernia piotrkowska (1867–1915) woj. kieleckie (II RP) (1919–39) woj. kieleckie (1945) woj. śląskie (1945–50) woj. katowickie (1950–53) woj. stalinogrodzkie (1953–56) woj. katowickie (1956–75)
Miasta	Będzin (do 1948 →) Czeladź (do 1870 i 1915–51 →) Dąbrowa (Górnicza) (1916–49 →) Grodziec (od 1951) Kazimierz Górniczy (od 1967) Klimontów (od 1967) Koziegłowy (do 1870) Łagisza (1969–72 →) Modrzejów (do 1870) Mrzygłód (do 1870 i 1915–19) Porąbka (1967–72 →) Siewierz (do 1870) Sosnowiec (1902–28 →) Strzemieszyce Wielkie (od 1954) Włodowice (do 1870) Wojkowice (od 1962) Zagórze (od 1967) Zawiercie (1915–26 →) Ząbkowice (od 1962) Żarki (do 1870)
Osiedla (1954–72)	Gołonóg (1957–60) Kazimierz (1954–66 →) Klimontów (1954–66) Maczki (1958–72 →) Ostrowy Górnicze (1956–66 →) Porąbka (1956–66) Wojkowice Komorne (1954–62) Zagórze (1954–66) Ząbkowice (1956–62)
Gminy wiejskie (1867–1954 i 1973–75)	Bobrowniki (1867–1954 i od 1973) Choroń (1867–1925) Dąbrowa Górnicza (1909–16) Gołonóg (de facto 1941–54, de jure 1950–54) Górnicza (1874–1909) Grodziec (1915–51) Gzichów (1867–1915) Kazimierz (1950–54) Koziegłowy (1867–1919) Koziegłowy (1919–26 →) Koziegłówki (1919–26 →) Kromołów (← 1890–1926 →) Łagisza (1915–54) Łosień (1867–1954 i od 1973) Mierzęcice (1915–26 →) Mrzygłód (1919–26 →) Myszków (1924–26 →) Niegowa (1867–1926 →) Niwka (1915–53) Olkusko-Siewierska (1867–1915, 1919–41 i 194?–49) Osad Górniczych (1867–1874) Ożarowice (1867–1941 i 1945–49) Pińczyce (1867–1926 →) Poraj (1915–19 i 1925–26 →) Poręba (Mrzygłodzka) (1867–1926 →) Psary (od 1973) Rokitno Szlacheckie (1867–1926 →) Rudnik–Wielki (1867–1926 →) Sączów (1941–45 i 1950–54) Siewierz (1890–1926 →) Strzemieszyce (1941–4?) Strzemieszyce Wielkie (1950–54) Sulików (1867–1915) Włodowice (1867–1926 →) Wojkowice Kościelne (de facto 1867–1941, de jure 1867–1949; i od 1973) Wysoka (1915–19) Zagórze (Olkuskie) (1867–1874 i 1909–54) Ząbkowice (de facto 1941–54, de jure 1950–54; i od 1973) Żarki (1867–1926 →)
Gromady (1954–72)	Błędów (1954–61) Bobrowniki (1954–72) Dąbie (1954–72) Dobieszowice (1954–72) Gołonóg (1954–56) Kazimierz (1954) Klimontów (1954) Łagisza (1954–68) Łosień (1954–72) Maczki (1954–57) Okradzionów (1954–72) Ostrowy Górnicze (1954–55) Ożarowice (1954–56 →) Porąbka (1954–55) Psary (1954–72) Rogoźnik (1954–72) Sarnów (1954–72) Sączów (1954–72) Siemonia (1954–61) Strzemieszyce Małe (1954–72) Strzemieszyce Wielkie (1954) Strzyżowice (1954–72) Tąpkowice (1954–56 →) Tuczna Baba / Tucznawa (1954–72) Ujejsce (1954–72) Wojkowice Komorne (1954) Wojkowice Kościelne (1954–72) Zagórze (1954) Ząbkowice (1954–55) Żychcice (1954–61)

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne

Górnicza (gmina)

Przypisy

Media użyte na tej stronie