Orany (gmina w powiecie trockim)

Orany
gmina wiejska
1919–20
Państwo

 II Rzeczpospolita

Województwo

(1919–20: okręg wileński)

Powiat

trocki

Siedziba

Orany

Populacja (1919)
• liczba ludności


7.843[1]

brak współrzędnych
Portal Polska

Orany – dawna gmina wiejska istniejąca na Wileńszczyźnie (obecnie na Litwie). Siedzibą władz gminy było miasteczko Orany (obecnie Stare Orany, lit. Senoji Varėna), położone 4 km na północ od Oran[2], na prawym brzegu Mereczanki; w latach międzywojennych miejscowość ta była dużo większa od Oran na południowym brzegu (dzisiaj jest odwrotnie)[3].

Początkowo gmina należała do powiatu trockiego w guberni wileńskiej[4]. 7 czerwca 1919 jednostka weszła w skład utworzonego pod Zarządem Cywilnym Ziem Wschodnich okręgu wileńskiego[1][5], przejętego 9 września 1920 przez Tymczasowy Zarząd Terenów Przyfrontowych i Etapowych[6].

W związku z demarkacją granicy z Litwą Środkową w 1920 roku północna część gminy weszła w skład Litwy Kowieńskiej, natomiast południowa część (na prawym brzegu Mereczanki) znalazła się w strefie tzw. pasa neutralnego. Odcinek ten (bez formalnego statusu gminy) przyznano Polsce w lutym 1923 w myśl decyzji Rady Ambasadorów i dołączono częściowo do powiatu grodzieńskiego w woj. białostockim i częściowo do powiatu lidzkiego w woj. nowogródzkim[7][8][9][10].

Dopiero w 1925 roku z północnej części tego obszaru (na prawym brzegu Uły, oraz z części gminy Koniawa) utworzono nową gminę Orany w powiecie lidzkim w woj. nowogródzkim; natomiast z południowej części (na lewym brzegu Uły, oraz z części dawnej gminy Merecz) utworzono nową gminę Marcinkańce w powiecie grodzieńskim w woj. białostockim[11].

Przypisy

  1. a b Spis ludności na terenach administrowanych przez Zarząd Cywilny Ziem Wschodnich z mapą, Eugenjusz Romer, Lwów-Warszawa, 1919
  2. W 1984 obie miejscowości połączono, lecz już w 1994 ponownie rozdzielono
  3. WIG - Mapa Operacyjna Polski 1:300 000
  4. Gmina Orany, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VII: Netrebka – Perepiat, Warszawa 1886, s. 571.
  5. Dz. Urz. ZCZW z 1919 r. Nr 5, poz. 41
  6. Dziennik Rozkazów z 1920 r. Nr 35, poz. 753
  7. Analogicznie, odcinek byłej gminy Merecz na prawym brzegu Mereczanki przyłączono do powiatu lidzkiego w woj. nowogródzkim
  8. Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej: Rocznik Statystyki Rzeczypospolitej Polskiej, R. 1, cz. 2 (1920/1922) (pol.). s. 359-360. [dostęp 2010-11-21].
  9. Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej: Rocznik Statystyki Rzeczypospolitej Polskiej, R. 3 (1924) (pol.). s. przypis na s. 7. [dostęp 2010-11-21].
  10. Andrzej Gawryszewski: Ludność Polski w XX wieku. Warszawa: Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania im. Stanisława Leszczyckiego PAN, 2005, s. 23. ISBN 83-87954-66-7.
  11. Dz.U. z 1925 r. nr 16, poz. 110, skorygowany przez Dz.U. z 1926 r. nr 7, poz. 53

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flag of Poland (1927–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).