Zagórze (gmina)
| gmina wiejska | |||
| 1867–1874 i 1909–1954[1] | |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Województwo | 1919–39: kieleckie (II RP) | ||
| Powiat | |||
| Data powstania | 1 stycznia 1867 | ||
| Data likwidacji | 29 września 1954 | ||
| Siedziba | |||
| Szczegółowy podział administracyjny (1952) | |||
| |||
Portal  Polska | |||
Zagórze (początkowo Zagórze Olkuskie) – dawna gmina wiejska, istniejąca w dwóch odsłonach, w latach 1867–1874 i 1909–1954. Siedzibą władz gminy było Zagórze (obecnie dzielnica Sosnowca)[2].
Gmina Zagórze Olkuskie powstała w 1867 roku w Królestwie Polskim, gdzie należała do powiatu będzińskiego w guberni piotrkowskiej[3][4]. 19 maja?/ 31 maja 1870 do gminy przyłączono pozbawiony praw miejskich Modrzejów[5]. W 1874 gmina Zagórze została zniesiona, a jej obszar połączony ze zniesioną gminą Osad Górniczych oraz Starą Dąbrową z gminy Olkusko-Siewierska, tworząc nową gminę Górniczą[6][7][8].
Gminę Zagórze – o mniejszym obszarze – reaktywowano w 1909, a więc bez terenów które w 1902 utworzyły wschodnią część nowo utworzonego miasta Sosnowca. W 1915 roku, decyzją władz okupacyjnych, gminę Zagórze zmniejszono jeszcze bardziej, wydzielając z niej nową gminę Niwka, natomiast Konstantynów, Środulę i osadę (zdegradowane miasto) Modrzejów włączono do Sosnowca[9].
W okresie międzywojennym gmina Zagórze należała do powiatu będzińskiego w woj. kieleckim. Po wojnie gmina przez bardzo krótki czas zachowała przynależność administracyjną, lecz już 18 sierpnia 1945 roku została wraz z całym powiatem będzińskim przyłączona do woj. śląskiego[10] (od 6 lipca 1950 roku pod nazwą woj. katowickie[11], a od 9 marca 1953 jako woj. stalinogrodzkie[12]).
Zarówno 1 stycznia 1946 roku, jak i 1 lipca 1952 roku gmina Zagórze składała się z 3 gromad: Józefów, Klimontów i Zagórze[13][14]. Jednostka została zniesiona 29 września 1954 roku wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin[15].
W 1954 roku Zagórze i Klimontów otrzymały prawa osiedla[16], a w 1967 roku prawa miejskie[17]. Po reaktywowaniu gmin 1 stycznia 1973 roku gminy Zagórze nie przywrócono[18].
Przypisy
- ↑ Od 1919 jednostka administracyjna nowo utworzonego polskiego woj. kieleckiego; w czasie II wojny światowej przejściowo poza administracją polską.
- ↑ Główny Urząd Statystyczny w Warszawie: Województwa centralne i wschodnie Rzeczypospolitej Polskiej – podział na gminy według stanu z dnia 1.IV 1933 roku, Książnica-Atlas, Lwów 1933
- ↑ Postanowienie z 17 (29) września 1866, ogłoszone 5 (17) stycznia 1867 (Dziennik Praw, rok 1866, tom 66, nr 219, s. 279)
- ↑ Postanowienie z 29 grudnia 1867 (10 stycznia 1868), ogłoszone 8 (20) lutego 1868 (Dziennik Praw, rok 1868, tom 67, nr 228, s. 359)
- ↑ Postanowienie z 20 marca (1 kwietnia) 1870, ogłoszone 19 (31) maja 1870 (Dziennik Praw, rok 1870, tom 70, nr 241, s. 123)
- ↑ Skorowidz Królestwa Polskiego czyli Spis alfabetyczny miast, wsi, folwarków, kolonii i wszystkich nomenklatur w guberniach Królestwa Polskiego, z wykazaniem: gubernii, powiatu, gminy, parafii, sądu pokoju lub gminnego, oraz najbliższej stacyi pocztowej, wraz z oddzielnym spisem gmin podług najświeższej ich liczby i nazwy ułożony, wykazujący: odległość każdej danej gminy od miasta powiatowego i sądu swojego gminnego; czy i jakie znajdują się w gminie zakłady fabryczne lub przemysłowe, szkoły itp. oraz ludność każdej gminy, obejmujący także podział sądownictwa krajowego świeżo urządzonego. T. 2
- ↑ Powiat będziński, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 1: Abablewo – Januszowo, Warszawa 1900, s. 119.
- ↑ Zagórze (poz. 9), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIV: Worowo – Żyżyn, Warszawa 1895, s. 265.
- ↑ Akta gminy Niwka – Archiwum Państwowe w Katowicach. [dostęp 2010-02-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)].
- ↑ Dz.U. z 1945 r. nr 27, poz. 167
- ↑ Dz.U. z 1950 r. nr 28, poz. 255
- ↑ Dz.U. z 1953 r. nr 13, poz. 51
- ↑ Podział administracyjny województwa śląsko-dąbrowskiego wraz ze skorowidzem gmin i gromad wydanym przez Wydawnictwa Instytutu Śląskiego w 1947 roku (stan z dnia 1 stycznia 1946)
- ↑ Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
- ↑ Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
- ↑ Dz.U. z 1954 r. nr 49, poz. 253
- ↑ Dz.U. z 1966 r. nr 52, poz. 318
- ↑ Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
Media użyte na tej stronie
.svg)
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).