Gnejusz Kalpurniusz Pizon

Gnejusz Kalpurniusz Pizon
Data urodzenia

43 p.n.e.

Data i miejsce śmierci

20 n.e.
Rzym, Cesarstwo Rzymskie

Rodzaj działalności

polityczna, urzędnicza

Trybun wojskowy
Okres urzędowania

od 26 p.n.e.
do 25 p.n.e.

Kwestor
Okres urzędowania

od 19 p.n.e.
do 18 p.n.e.

Namiestnik Syrii
Okres urzędowania

od 17
do 19

Poprzednik

Kwintus Cecyliusz Metellus Silan

Następca

Gnejusz Sencjusz Saturninus

Gnejusz Kalpurniusz Pizon (Gnaeus Calpurnius Piso; ur. 44/43 p.n.e., zm. 20 n.e.), syn Gnejusza Kalpurniusza Pizona (konsula w 23 p.n.e. razem z cesarzem Augustem) oraz brat Pizona Augura (konsula w 1 p.n.e.).

Życiorys

Członek rodziny, której przedstawiciele sprawowali najwyższe urzędy w Rzymie od trzech stuleci. Trybun wojskowy w kampanii w Hiszpanii w 26/25 p.n.e.; kwestor 19/18 p.n.e. Przyjaciel cesarza Tyberiusza, wraz z którym pełnił urząd konsula w 7 p.n.e. Został wyznaczony namiestnikiem prowincji Syrii w 17 n.e. w ścisłym związku z misją Germanika na Wschodzie.
Rywalizował z Germanikiem, który formalnie wyrzekł się przyjaźni z nim tuż przed swą śmiercią w niejasnych okolicznościach w październiku 19 n.e. Pizon był powszechnie podejrzewany wraz z żoną Munacją Planciną (Munatia Plancina) o otrucie Germanika. Nowo wybrany gubernator Syrii, Gnejusz Sencjusz Saturninus, zmusił go do udania się do stolicy.

Po powrocie do Rzymu został oskarżony o bezprawne opuszczenie prowincji i zdradę i postawiony przed sądem. Popełnił samobójstwo. Skazany pośmiertnie na zatarcie pamięci o nim, karę traktowaną jako najcięższą dla członka stanu senatorskiego. Zachowała się inskrypcja zawierająca treść tego wyroku - Senatus Consultum de Cn. Pisone patre - dekretu wydanego 10 grudnia 20 n.e. Wyrok postanawiał, że:

  • żadnej kobiecie nie wolno było opłakiwać śmierci Pizona, jak nakazywała tradycja,
  • nakazano zniszczenie prywatnych i publicznych wizerunków Pizona,
  • krewni Pizona nie mogli pokazywać jego imagines, czyli woskowych masek, tradycyjnie noszonych w czasie pogrzebów i przechowywanych w atriach,
  • imię Pizona zostało usunięte z bazy pomnika Germanika,
  • skonfiskowano własność Pizona.

Jego spadkobiercy (dwóch synów i wnuczka) otrzymali większość majątku, ale nie jako dziedzictwo, tylko jako nowe nadanie senatu i cesarza. Przy tym najstarszy syn musiał zaprzestać noszenia imienia Gnejusz, jakie nosił ojciec i jakie było tradycyjnie używane w tej rodzinie. Wyrok nie spowodował zmniejszenia znaczenia rodu Kalpurniuszy Pizonów. Potomkowie zachowali większość majątku i osiągali najwyższe urzędy.

Potomkowie

  • Gnejusz (Lucjusz) Kalpurniusz Pizon - zmuszony wyrokiem na ojca do zmiany imienia; konsul w 27 n.e.
    • Kalpurnia - zamężna z konsulem Lucjuszem Noniuszem Asprenasem
    • Lucjusz Kalpurniusz Pizon; konsul w 57 n.e.
      • Kalpurnia - zamężna z Kalpurniuszem Galerianusem
        • Gajusz Kalpurniusz Pizon; konsul w 97 n.e.
  • Marek Kalpurniusz Pizon

Linki zewnętrzne