Gniewomierz

Gniewomierz
wieś
Ilustracja
Kościół św. Antoniego w Gniewomierzu
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Powiat

legnicki

Gmina

Legnickie Pole

Liczba ludności (31.12.2017)

475[1]

Strefa numeracyjna

76

Kod pocztowy

59-241[2]

Tablice rejestracyjne

DLE

SIMC

0365010

Położenie na mapie gminy Legnickie Pole
Mapa konturowa gminy Legnickie Pole, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Gniewomierz”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Gniewomierz”
Położenie na mapie powiatu legnickiego
Mapa konturowa powiatu legnickiego, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Gniewomierz”
Ziemia51°09′39″N 16°13′04″E/51,160833 16,217778

Gniewomierz (niem. Oyas[1]) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie legnickim, w gminie Legnickie Pole, nad rzeką Wierzbiak.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa legnickiego.

Nazwa

Nazwa miejscowości wywodzi się od Gniewomira - pogańskiego imienia używanego we wczesnym średniowieczu przez Słowian. Imię to składa się z członu Gniewo- ("gniew") oraz -mir ("pokój, spokój, dobro"), oznacza "ten, który uśmierza gniew". Należało prawdopodobnie do pierwszego właściciela lub zasadźcy miejscowości, a więc nazwa wsi jest patronimiczna.

Miejscowość została wymieniona w staropolskiej, zlatynizowanej formie Gnevomir Ujasd (pol. Ujazd Gniewomira) w łacińskim dokumencie wydanym w 1202 roku we Wrocławiu przez kancelarię biskupa wrocławskiego Cypriana[3]. W dokumencie z 1217 roku wydanym przez biskupa wrocławskiego Lorenza miejscowość wymieniona jest w zlatynizowanej, staropolskiej formie Gneomirovici[4]. Na podstawie średniowiecznych dokumentów polska administracja zmieniła po zakończeniu II wojny światowej nazwę na polską Gniewomierz.

Zabytki

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[5]:

  • kościół filialny pw. św. Antoniego Padewskiego, wzmiankowany w 1251 r., wzniesiony w 1500 r., przebudowany w XVIII i XX w. Orientowany, jednonawowy, nakryty dachem dwuspadowym[6].
  • cmentarz przykościelny.

Zobacz też

Przypisy

  1. a b Wykaz sołectw. Gmina Legnickie Pole. [dostęp 2014-04-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-01-25)].
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 319 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. Grünhagen 1866 ↓, s. 60.
  4. Grünhagen 1866 ↓, s. 98.
  5. Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 94. [dostęp 2012-08-31].
  6. Józef Pilch: Leksykon zabytków architektury Dolnego Śląska. Warszawa: Wydawnictwo „Arkady”, 2005, s. 86. ISBN 83-213-4366-X.

Bibliografia

  • Colmar Grünhagen: Regesten zur Schleisischen Geschichte. Breslau: Josef Max & COMP., 1866.

Media użyte na tej stronie

Lower Silesian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of [[:en:Lower Silesian Voivodeship]Lower Silesian Voivodeship]], Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 51.9134 N
  • S: 49.9809 N
  • W: 14.7603 E
  • E: 17.9091 E
POL województwo dolnośląskie flag.svg
Flaga województwa dolnośląskiego
SM Gniewomierz kościół św Antoniego ID 593479.jpg
Autor: Sławomir Milejski, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Gniewomierz, kościół fil. p.w. św. Antoniego, 1500, 1712, 1862, l. 50.XX