Gnojno (województwo świętokrzyskie)

Artykuł50°36′11″N 20°50′40″E
- błąd39 m
WD50°36'0.0"N, 20°49'59.9"E
- błąd14 m
Odległość903 m
Gnojno
wieś
Ilustracja
Dwór Gnoińskich z XVI wieku
Państwo Polska
Województwo świętokrzyskie
Powiatbuski
GminaGnojno
Liczba ludności (2011)803[1][2]
Strefa numeracyjna41
Kod pocztowy28-114[3]
Tablice rejestracyjneTBU
SIMC0238084[4]
Położenie na mapie gminy Gnojno
Mapa konturowa gminy Gnojno, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Gnojno”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego
Mapa konturowa województwa świętokrzyskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Gnojno”
Położenie na mapie powiatu buskiego
Mapa konturowa powiatu buskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Gnojno”
Ziemia50°36′11″N 20°50′40″E/50,603056 20,844444
Strona internetowa

Gnojnowieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie buskim, w gminie Gnojno[5][4].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego. Miejscowość jest siedzibą gminy Gnojno.

Przez miejscowość przebiega droga wojewódzka nr 765.

Historia Gnojna sięga czasów rzymskich. Wioska leżała na bursztynowym szlaku, a grodzisko zostało założone przez Słowian kultury łużyckiej. Pierwsza historyczna wzmianka datowana jest na 18 marca 1241 i dotyczy spalenia miejscowego kościoła przez Tatarów podczas bitwy pod Chmielnikiem, która faktycznie rozegrała się na polach wsi Glinka i Skadla, na wschód od Gnojna.

Miejscowość związana z działalnością braci polskich. W Gnojnie zbudowano zbór ariański ufundowany przez wyznającą ideologię braci polskich rodzinę Gnoińskich. Zbór z portretem założyciela Jana Gnoińskiego zburzono całkowicie w 1945. Z arianizmem związana była również żona założyciela zboru, Janina Gnoińska Sienieńska herbu Rak[6].

Części wsi

Integralne części wsi Gnojno[5][4]
SIMCNazwaRodzaj
0238121Kalebykolonia
0238138Krzywdakolonia
0238090Piaskiprzysiółek
0238109Piła Gnoińskaprzysiółek
0238115Zagrądyczęść wsi

Zabytki

We wsi znajdują się obiekty wpisane do rejestru zabytków nieruchomych[7]:

  • kościół parafialny pw. św. Jana Chrzciciela, z lat 1596–1598, nr rej.: A-44/1-2 z 18.10.1956 i z 22.06.1967,
  • kostnica na cmentarzu kościelnym z XV w., nr rej.: A-44/1-2 z 28.02.1958,
  • zespół dworski, nr rej.: 45/1-2 z 13.04.1933, z 13.07.1946, z 11.12.1957 i z 23.06.1967:
    • dwór z 2 poł. XVI w., przebudowany w XVII w. i w 1960,
    • park z XIX w.

Przypisy

  1. Wieś Gnojno w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2022-02-18] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  2. GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 315 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. a b c GUS. Rejestr TERYT.
  5. a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
  6. J. Szymański, Szlakiem Braci Polskich. Przewodnik turystyczny po Kielecczyźnie, Kielce 1962, s. 125.
  7. Narodowy Instytut Dziedzictwa: Rejestr zabytków nieruchomych – województwo świętokrzyskie. 2021-09-30. s. 2. [dostęp 2015-10-09].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Gnojno (gmina) location map.png
Autor: Smat, Licencja: CC BY-SA 2.0
Location map
Świętokrzyskie Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Świętokrzyskie Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 51.4 N
  • S: 50.1N
  • W: 19.6 E
  • E: 22 E
Busko County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Busko County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 50.65 N
  • S: 50.26 N
  • W: 20.59 E
  • E: 21.16 E
Dwór w Gnojnie.JPG
Autor: Arianus, Licencja: CC BY-SA 4.0
Gnojno - dwór Gnoińskich z 2 poł. XVI w.