Gołąbek prążkowany

Gołąbek prążkowany
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

gołąbkowce

Rodzina

gołąbkowate

Rodzaj

gołąbek

Gatunek

gołąbek prążkowany

Nazwa systematyczna
Russula nauseosa (Pers.) Fr.
Epicr. syst. mycol. (Upsaliae): 363 (1838)
Zasięg występowania
Mapa zasięgu
Zasięg występowania w Europie
Russula nauseosa G3.jpg

Gołąbek prążkowany (Russula nauseosa (Pers.) Fr.) – gatunek grzybów należący do rodziny gołąbkowatych (Russulaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Russula, Russulaceae, Russulales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1801 r. Persoon nadając mu nazwę Agaricus nauseosus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1838 r. Elias Fries, przenosząc go do rodzaju Russula[1]. Synonimy łacińskie[2]:

  • Agaricus nauseosus Pers. 1801
  • Russula nauseosa var. fusca J.E. Lange 1940

Nazwę polską podał Władysław Wojewoda w 1999 r., Alina Skirgiełło w 1991 r. podawała nazwę gołąbek ckliwy[3].

Morfologia

Kapelusz

Średnicy od 2 do 5 cm, u młodych okazów półkulisty, u starszych płaski z płytko wklęśniętym środkiem i pofalowanymi brzegami. Podczas suchej pogody powierzchnia matowa, a w czasie wilgotnej śliska, lepka i błyszcząca. Kolor od delikatnie różowego poprzez oliwkowobrązowy do jasnożółtego[4].

Blaszki

Szeroko przyrośnięte, u młodych okazów kremowe, u starszych w kolorze od jasnoochrowego do żółtawego. Ostrza blaszek jednolite[4].

Trzon

O wysokości od 2 do 6 cm i grubości 0,5–1,2 cm. Jest walcowaty, u młodych okazów pełny, u starszych pusty. Biały, podłużnie pokryty delikatnymi włókienkami, u starszych okazów siwiejący[4].

Miąższ

Kruchy i niezmiennie biały, bez smaku i zapachu[4].

Wysyp zarodników

Ochrowy lub żółty[5]. Zarodniki jajowate lub eliptyczne, pokryte brodawkami o wysokości do 1,2 μm. Rozmiar zarodników: 7–11 × 6–9 μm. Cystydy duże, co najwyżej z dwoma przegrodami[6].

Występowanie i siedlisko

Występuje w Ameryce Północnej i w Europie[6].

Rośnie głównie na pogórzu i w górach, w lasach iglastych i mieszanych na kwaśnych glebach, głównie pod świerkami i sosnami. Owocniki pojawiają się od lipca do października[4].

Znaczenie

Grzyb jadalny. Żyje w symbiozie (mikoryza) z niektórymi gatunkami drzew[4].

Gatunki podobne

  • gołąbek skromny (Russula puellaris), ale ma żółknący trzon[4]
  • gołąbek turecki (Russula turci), ale ma wyraźny zapach jodoformu[4].

Przypisy

  1. a b c Index Fungorum (ang.). [dostęp 2013-03-05].
  2. Species Fungorum (ang.). [dostęp 2013-04-15].
  3. Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
  4. a b c d e f g h Pavol Škubla: Wielki atlas grzybów. Poznań: Elipsa, 2007. ISBN 978-83-245-9550-1.
  5. Andreas Gminder: Atlas grzybów. Jak bezbłędnie oznaczać 340 gatunków grzybów Europy Środkowej. 2008. ISBN 978-83-258-0588-3.
  6. a b Rogers Mushrooms. Russula nauseosa. [dostęp 2012=10-16].zły zapis daty dostępu

Media użyte na tej stronie

Distribution of Russula nauseosa.svg
Autor: Thkgk, Licencja: CC0
Distribution of Russula nauseosa in Europe.
Russula nauseosa G3.jpg
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 3.0
Russula nauseosa