Gołasze Mościckie

Artykuł

52°59′25″N 22°27′38″E

- błąd

38 m

WD

52°59'25"N, 22°27'38"E

- błąd

38 m

Odległość

4 m

Gołasze Mościckie
wieś
Ilustracja
Gołasze Mościckie - fragment wsi
Państwo

 Polska

Województwo

 podlaskie

Powiat

wysokomazowiecki

Gmina

Kulesze Kościelne

Liczba ludności (2011)

130[1][2]

Strefa numeracyjna

86

Kod pocztowy

18-208[3]

Tablice rejestracyjne

BWM

SIMC

0400343[4]

Położenie na mapie gminy Kulesze Kościelne
Mapa konturowa gminy Kulesze Kościelne, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Gołasze Mościckie”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa podlaskiego
Mapa konturowa województwa podlaskiego, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Gołasze Mościckie”
Położenie na mapie powiatu wysokomazowieckiego
Mapa konturowa powiatu wysokomazowieckiego, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Gołasze Mościckie”
Ziemia52°59′25″N 22°27′38″E/52,990278 22,460556

Gołasze Mościckiewieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie wysokomazowieckim, w gminie Kulesze Kościelne[4][5].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa łomżyńskiego.

Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Bartłomieja Apostoła w Kuleszach Kościelnych[6].

Historia

Nazwa miejscowości pochodzi od słowa most. We wsi znajdują się niewielkie jeziorka, na których prawdopodobnie zbudowane były mostki lub kładki[7].

Tutejsza szlachta przyjęła nazwisko Mościcki. Trudno określić jej rodowód. Być może była to gałąź rodu Gołaszewskich, albo gałąź rodu Mościckich herbu Ślepowron, która przybyła tu z północnego Mazowsza.

Podczas popisu pospolitego ruszenia z roku 1528 wzmiankowano Seło Gołase Mostiska Zemanie. We wsi mieszało 7 rycerzy, którzy wystawili wspólnie 2 konnych jeźdźców na wojnę[7].

Niektórzy wzmiankowani Mościccy:

  • 1493 r. – Martino et Alberto haeredibus de Mościska, jako jedni z fundatorów kościoła w Kuleszach[8].
  • połowa wieku XVI – bracia: Michał, Mikołaj i Stefan
  • koniec XVI w. – Paweł Mościcki, stolnik podlaski
  • wiek XVIII – Wojciech, komornik ziemski bielski
  • jeden z Mościckich walczył jako oficer w Legionach Polskich we Włoszech
  • Ludwik Mościcki, uczestnik powstania styczniowego
  • Bolesław Euzebiusz Mościcki (1877-1918), dowodził 1. Zaamurskim Pułkiem Kawalerii, w 1918 r. 1. Pułkiem Ułanów Krechowieckich, pośmiertnie odznaczony najwyższymi polskimi odznaczeniami wojskowymi[7].

Pod koniec XIX w. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich określa Gołasze jako starodawne gniazdo szlacheckie w powiecie mazowieckim[8].

Gołasze Mościckie w 1827 r. liczyły 17 domów i 93 mieszkańców. W 1891 r. we wsi mieszkało 22 drobnoszlacheckich gospodarzy. Pierwszy Powszechny Spis Ludności z 1921 r. notuje tu 29 domów i 171 mieszkańców[7]. Natomiast w 2011 r. liczba mieszkańców wsi wynosiła 136[9].

W czasie II wojny światowej Niemcy dokonali we wsi egzekucji grupy mężczyzn, a także spalili żywcem rolnika Aleksandra Kordulskiego[10].

Obecnie większość mieszkańców wsi (powyżej 70%) trudni się prowadzeniem gospodarstw rolnych, ukierunkowanych głównie na produkcję mleka.

Obiekty zabytkowe (według stanu z 1985 r.)

  • dom drewniany z początku XX w.[7]

Zobacz też

Przypisy

  1. Wieś Gołasze Mościckie w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2021-02-05] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  2. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 319 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. a b GUS. Wyszukiwarka TERYT.
  5. Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
  6. Opis parafii na stronie diecezji
  7. a b c d e Gmina Kulesze Kościelne :: Powiat Wysokomazowiecki :: Województwo podlaskie | Historia, www.kuleszek.pl [dostęp 2017-11-23] (pol.).
  8. a b Gołasze, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 663.
  9. http://si.wrotapodlasia.pl/pl/Sieci_szerokopasmowe/var/resources/2/242/24/zalacznik1podlaskiep1.pdf str. 24, dostęp: sierpień 2015 r.
  10. Waldemar Monkiewicz. Pacyfikacje wsi w regionie białostockim (1939, 1941-1944). „Białostocczyzna”. 1 (9), s. 30, 1988. 

Media użyte na tej stronie

Kulesze Kościelne (gmina) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Kulesze Kościelne, Polska
Podlaskie Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Podlaskie Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 54.50 N
  • S: 52.17 N
  • W: 21.45 E
  • E: 24.10 E
Powiat wysokomazowiecki location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu wysokomazowieckiego, Polska
Golasze Moscickie fc00.jpg
Autor: Fczarnowski, Licencja: CC BY-SA 4.0
Gołasze Mościckie - fragment wsi