Gołaszyn (województwo lubelskie)

Artykuł51°57′54″N 22°21′28″E
- błąd38 m
WD51°57'N, 22°21'E, 51°54'N, 22°18'E
- błąd2300 m
Odległość1850 m
Gołaszyn
wieś
Państwo Polska
Województwo lubelskie
Powiatłukowski
GminaŁuków
SołectwoGołaszyn
Wysokość162–169[1] m n.p.m.
Liczba ludności (2021-06-30)1080[2]
Strefa numeracyjna25
Kod pocztowy21-400
Tablice rejestracyjneLLU
SIMC0679411
Położenie na mapie gminy wiejskiej Łuków
Mapa konturowa gminy wiejskiej Łuków, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Gołaszyn”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa lubelskiego
Mapa konturowa województwa lubelskiego, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Gołaszyn”
Położenie na mapie powiatu łukowskiego
Mapa konturowa powiatu łukowskiego, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Gołaszyn”
Ziemia51°57′54″N 22°21′28″E/51,965000 22,357778

Gołaszynwieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie łukowskim, w gminie Łuków, przy drodze krajowej nr 63 w strefie podmiejskiej Łukowa.

Leży nad rzeką Krzna Północna, w północno-zachodniej części Równiny Łukowskiej.

Według danych z 30 czerwca 2013 roku miejscowość liczyła 1022 mieszkańców. W ciągu 8 lat liczba ta wzrosła do 1080.

Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Przemienienia Pańskiego w Łukowie[3], a kolonia za torami – do parafii Najświętszej Maryi Panny Matki Kościoła w Łukowie[4].

Historia

Pierwsza wzmianka historyczna o miejscowości pojawia się w 1448 roku w Kodeksie Dyplomatycznym Małopolski [5]. Pierwotna nazwa miejscowości to Gołaszyn Most (Golaszinmost). Wieś szlachecka, założona przez szlachtę mazurską, która otrzymała tu nadanie ziemskie od króla.

W 1827 roku w 43 domach mieszkało 223 mieszkańców, a przeszło 50 lat później, też w 43 domach, mieszkało już 322 mieszkańców, gospodarujących na 1 022 morgach gruntu. Folwark Gołaszyn w 1890 roku miał obszar 179 mórg i 21 prętów[6].

W 1920 roku w 62 domach (26 domów podwójnych, 1 kryty blachą, 1 gontem, pozostałe kryte słomą) mieszkało 456 mieszkańców (81 rodzin, w tym 2 żydowskie)[7].

Położenie miejscowości przy głównym szlaku drogowym Łuków–Siedlce spowodowało duże zniszczenia w okresie II wojny światowej.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa siedleckiego.

Rezerwat Kra Jurajska

Na terenie Gołaszyna znajduje się rezerwat przyrody nieożywionej Kra Jurajska o powierzchni 8 ha[8]. Rezerwat ten został ustanowiony dla ochrony unikatowych w skali światowej skamieniałości amonitów w 1981 roku. Pod warstwą ziemi znajduje się tu pokład czarnego iłu zawierającego skamieniałe muszle amonitów, małż, ramienionogów i otwornic. Według opinii naukowców odłamy kry w stanie wewnątrz nienaruszonym zostały przeniesione przez lądolód z północy, prawdopodobnie z pogranicza zach. Litwy i Łotwy. Iły te poza obszarem rezerwatu mogą być wykorzystywane do produkcji keramzytu, jednak dotychczas eksploatacja nie została podjęta. Zaznaczyć należy, że w przypadku podjęcia eksploatacji byłaby możliwość dokładnego zbadania i zaprezentowania znajdujących się tam skamielin.

Przypisy

  1. Geoportal.gov.pl > Geoportal Krajowy [1], [dostęp 2021-07-08].
  2. Miejscowości i sołectwa Gminy Łuków. Dane aktualne na dzień: 30.06.2021 r. [W:] Gmina Łuków. Oficjalny serwis internetowy > Dane statystyczne [2], [dostęp 2021-07-08].
  3. Kolegiata, Parafia Przemienienia Pańskiego, Łuków. W: Diecezja Siedlecka > Diecezja > Parafie > Dekanat łukowski I. [3], dostęp 2018-10-13.
  4. Parafia NMP Matki Kościoła, Łuków: W: Diecezja Siedlecka > Diecezja > Parafie > Dekanat łukowski I. [4], dostęp 2018-10-13.
  5. Franciszek Piekosiński (1905), Kodeks dyplomatyczny Małopolski. T. 4, 1386-1450, str. 477, dostępne online: https://polona.pl/item/719949/266/ [31.10.2016]
  6. Gołaszyn 1(1), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 663.
  7. Jan Cegiełko (1996), Fakty i wydarzenia wsi Gołaszyn z lat 1918-1944, dostępne w archiwum rodziny Cegiełko
  8. Centralny Rejestr Form Ochrony Przyrody. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska > Wyszukiwanie form ochrony przyrody > Nazwa własna: Kra Jurajska. [5], [dostęp 2021-07-08].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie