Godinus Stilevoyt

Godinus Stilevoyt (Godinus Stillevogt[1], także Godinus scultetus) – w źródłach burmistrz wspólnoty Niemców wrocławskich, albo już sołtys lokowanego właśnie, bez żadnego przywileju miasta Wrocławia. Był wyznaczony przez księcia Henryka I w roku 1214 do organizacji pierwszej gminy miejskiej we Wrocławiu na prawie magdeburskim. Godinus świadkuje również na dokumencie z 1214 dotyczącym założenia kościoła i szpitala św. Ducha przez opactwo Panny Marii na Piasku[2]. Jego syn Aleksander był kolejnym burmistrzem wrocławskim scultetus de Wratislavia[3].

W XII do lewobrzeżnego Wrocławia napływali goście m.in. Waloni, Niemcy i Żydzi szukający opieki u księcia lub biskupa. Od XIII w. rozpoczyna się także proces lokacji Wrocławia. Osada wrocławska powstała wokół dzisiejszego Nowego Targu i posiadała już w 1214 własny statut, pola i lasy. Na początku XIII w. popierał napływ niemieckich osadników książę Henryk I, dzięki czemu we Wrocławiu osiadli we Wrocławiu Niemcy posiadali ze swym sołtysem Godinusem osobną gminę i statut[4]. Obecność ich dowodzi, że na terytorium miejskim obowiązywało specjalne sądownictwo według prawa magdeburskiego, a sołtysi sprawowali tam władzę w imieniu księcia. W 1221 książę Henryk nadał prawo niemieckie gościom mieszkającym na Piasku we Wrocławiu. W 1241 nastąpiła lokacja Starego Miasta i w 1261 jego rozszerzenie.

Synem Godinusa był Gedko[5], pierwszy wójt Krakowa[6].

Przypisy

  1. ↑ Stillevogt oznacza zastępcę wójta (w dialekcie średnio-górno-niemieckim), [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. 7, 1948.
  2. ↑ Buśko. Historia Wrocławia. Od pradziejów do końca czasów habsburskich. 2002.
  3. ↑ Stein. Der Rat und die Ratsgeschlechter des alten Breslau. 1963, s. 8.
  4. ↑ Studia i materiały do historii wojskowości. PAN. WIH. t. 30. 1989, Goliński s. 23.
  5. ↑ „Gedko dictus Stilvoyt, wymieniony w dokumencie lokacyjnym na pierwszym miejscu, należał do znanej rodziny wrocławskiej. [...] Należałoby zatem przyjąć, że któryś z przodków Gedki, może ojciec, pełnił tę właśnie funkcję.”, [w:] Dzieje Krakowa. Kraków do schyłku wieków średnich, 1998. s. 132
  6. ↑ „Gedko oder Gotke Stillevogt war der Sohn des ersten Breslauer Schultheißen Godinus Stillevogt, der Breslau zu deutschem Recht ansetzte.”, [w:] „Schlesien: eine Vierteljahrsschrift für Kunst, Wissenschaft und Volkstum”, t. 25-26, 1980, s. 170.