Goliat

Dawid trzymający odciętą głowę Goliata, ilustracja autorstwa Gustave Doré z 1866 r.
Goliat rzucający wyzwanie Izraelitom – miniatura pochodząca z Biblii Maciejowskiego z XIII wieku

Goliat (heb. גָּלְיָת Golyāṯ; arab. جالوت Ǧālūt) – opisany w Starym Testamencie olbrzymi filistyński wojownik pochodzący z miasta Gat. Według Biblii jego wzrost miał wynosić aż sześć łokci i jedną piędź (ok. 3 metrów). Zginął z ręki Dawida, który pokonał go wyrzuconym z procy kamieniem[1].

O postaci wspominają źródła starotestamentowe: Pierwsza[2] oraz Druga Księga Samuela[3], Pierwsza Księga Kronik[4] oraz Mądrość Syracha[5]. Goliat jest również opisany w Koranie.

Relacja biblijna

Pierwsza Księga Samuela

Wtedy wystąpił z obozu filistyńskiego pewien harcownik imieniem Goliat, pochodzący z Gat. Był wysoki na sześć łokci i jedną piędź. Na głowie miał hełm z brązu, ubrany zaś był w łuskowy pancerz z brązu o wadze pięciu tysięcy syklów. Miał również na nogach nagolenice z brązu oraz brązowy, zakrzywiony nóż w ręku. Drzewce włóczni jego było jak wał tkacki, a jej grot ważył sześćset syklów żelaza. Poprzedzał go też [giermek] niosący tarczę. Stanąwszy naprzeciw, krzyknął w kierunku wojsk izraelskich te słowa: «Po co się ustawiacie w szyku bojowym? Czyż ja nie jestem Filistynem, a wy sługami Saula? Wybierzcie spośród siebie człowieka, który by przeciwko mnie wystąpił. Jeżeli zdoła ze mną walczyć i pokona mnie, staniemy się waszymi niewolnikami, jeżeli zaś ja zdołam go zwyciężyć, wy będziecie naszymi niewolnikami i służyć nam będziecie». Potem dodał Filistyn: «Oto urągałem dzisiaj wojsku izraelskiemu. Dajcie mi człowieka, będziemy z sobą walczyć».

1 Księga Samuela, Rdz 17, 4-10

Druga Księga Samuela

Kiedy doszło do nowej walki z Filistynami w Gob, Elchanan z Betlejem, syn Jaira, zabił Goliata z Gat, którego drzewce dzidy wyglądało jak wał tkacki.

2 Księga Samuela, Rdz 21, 19

Encyklopedia Żydowska wyjaśnia, że ten fragment Biblii odnosi się do pierwotnej tradycji żydowskiej, która głosiła, że śmierć Goliata nastąpiła z ręki Elchanana, syna Jaira. Z czasem jednak wydarzenie to zaczęto przypisywać Dawidowi, Elchanan natomiast pokonać miał Lachmiego, brata Goliata z Gat[6]. Opisuje to poniższy fragment z Pierwszej Księgi Kronik.

I była znowu wojna z Filistynami, podczas której Elchanan, syn Jaira, zabił Lachmiego, brata Goliata z Gat, a drzewce jego włóczni było jak wał tkacki.

1 Księga Kronik, Rdz 20, 5

Targum Jonatana stara się rozwiązać problem biblijnej sprzeczności, wyjaśniając że Elchanan to alternatywne imię Dawida[7].

Znalezisko archeologiczne

4 sierpnia 2005 roku w Tell es-Safi w okolicach Doliny Terebintu (Dolina Elah) zespół archeologów z Uniwersytetu Bar-Ilana w Ramat Ganie odkrył pierwszy pozabiblijny przekaz imienia Goliat, umieszczony na fragmencie skorupy z X w. p.n.e.[8]

Uzbrojenie Goliata

Opis zbroi Goliata przedstawia zapewne najbogatsze ówczesne uzbrojenie.

Według opisu biblijnego Goliat miał na sobie:

Dodatkowo, szedł przed nim giermek niosący tarczę.

Miecz Goliata przechowywano w przybytku w Nob[9].

Przypisy

  1. ↑ 1 Księga Samuela 17
  2. ↑ PISMO ŚWIĘTE - 1 Sm 17, biblia.deon.pl [dostęp 2021-05-26].
  3. ↑ PISMO ŚWIĘTE - 2 Sm 21, biblia.deon.pl [dostęp 2021-05-26].
  4. ↑ PISMO ŚWIĘTE - 1 Krn 20, biblia.deon.pl [dostęp 2021-05-26].
  5. ↑ PISMO ŚWIĘTE - Syr 47, biblia.deon.pl [dostęp 2021-05-26].
  6. ↑ Emil G. Hirsch, Gerson B. Levi, ELHANAN, www.jewishencyclopedia.com [dostęp 2021-05-26].
  7. ↑ מקראות גדולות - שמואל - (page 414 of 475), hebrewbooks.org [dostęp 2021-05-26].
  8. ↑ „National Geographic” listopad 2008, s. 53–65.
  9. ↑ Por. 1 Sm 21, 1-9.

Media użyte na tej stronie

David-goliath28.jpg
The young Hebrew David hoists the head of the Philistine Goliath
Goliath challenges the Israelites (Maciejowski Bible).PNG
Goliath challenges the Israelites scene from Maciejowski Bible