Golina (powiat jarociński)
wieś | |
![]() Kościół św. Andrzeja Apostoła | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (31.12.2007) | 1909[1] |
Strefa numeracyjna | 62 |
Tablice rejestracyjne | PJA |
SIMC | 0199361 |
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
![]() |
Golina – wieś sołecka w Polsce, w województwie wielkopolskim, w powiecie jarocińskim, w gminie Jarocin.
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa kaliskiego.
Położenie
Położona na Wysoczyźnie Kaliskiej nad rzeką Lubieszką, ok. 5 km na południe od Jarocina i ok. 40 km na północny zachód od Ostrowa Wlkp., przy drodze krajowej nr 15 Trzebnica – Golina – Gniezno – Toruń – Ostróda i linii kolejowej Krotoszyn – Golina – Jarocin. W skład wsi wchodzą przysiółki: Bielawy, Golinka, Patoka.
Historia i współczesność
Pierwszym śladem osadnictwa jest pochodzące z wczesnego średniowiecza grodzisko znajdujące się na południowy zachód od wsi, opuszczone na początku X wieku prawdopodobnie w związku z pierwszym etapem ekspansji państwa Polan.
Miejscowość wzmiankowana była po raz pierwszy w 1338 roku przy okazji nadania jej wraz z innymi dobrami koźmińskimi Maćkowi Borkowicowi przez króla Kazimierza Wielkiego. Nazwa – golina, oznacza nieuprawianą, „gołą” ziemię. Miejscowość słynie z wyszywanych tu już od XV wieku snutek golińskich, czyli haftu wykonywanego na płótnie. W XVII wieku własność Noskowskich, potem Przyjemskich, do 1945 roku tytularnymi dziedzicami wsi była rodzina Moszczeńskich, której dworek doszczętnie spłonął pod koniec II wojny światowej. W XIX wieku przez Golinę przeprowadzono linię kolejową i założono stację, a także placówkę pocztową. Aż do wczesnych lat powojennych głównym źródłem utrzymania ludności było rolnictwo. W XIX wieku wybudowano ponadto gorzelnię, która została zburzona. Dzisiaj w tym miejscu znajdują się Zakłady Przemysłu Mięsnego Biernacki. W latach 1918–1939, podobnie jak dziś, wiele osób wyjeżdżało do pracy sezonowej za granicę, głównie za nieodległą wówczas granicę niemiecką.
Obecnie wieś ma charakter rolniczo-przemysłowy z niewielkim procentem osób zatrudnionych w usługach (głównie w handlu). Przeważa uprawa buraków cukrowych i pszenżyta oraz hodowla świń. Od 1999 roku wiele osób znajduje zatrudnienie w przemyśle mięsnym – aktualnie największym pracodawcą są lokalne Zakłady Mięsne. Z racji bogatych walorów przyrodniczo-krajobrazowych oraz położenia w bliskim sąsiedztwie Jarocina w Golinie znajduje się gospodarstwo agroturystyczne oraz motel. Wieś ma przedszkole, szkołę podstawową oraz gimnazjum.
W 2011 roku decyzją zebrania wiejskiego uchwalone zostało logo Sołectwa. Przedstawia ono golińskie drewniane Sanktuarium Matki Bożej Pocieszenia. Jest to jeden z najcenniejszych zabytków na terenie Wielkopolski. Kościół otaczają dwie snutki golińskie – wywodzący się z Goliny jedyny w swoim rodzaju biały haft nasnuwany na płótnie, znany na całym świecie[2].
Zabytki
Kościół św. Andrzeja Apostoła ufundowany w XIV wieku, w obecnej barokowej formie z lat: 1726–1743. Jest to świątynia jednonawowa, zbudowana z drewna oraz tzw. muru pruskiego, pokryta gontowym dachem. Wewnątrz znajdują się trzy ołtarze z połowy XVII wieku – dwa boczne (jeden z wizerunkiem Matki Boskiej i św. Antoniego, drugi – św. Benona) oraz ołtarz główny, bogato rzeźbiony, z postaciami św. Piotra i św. Pawła, mieszczący słynący łaskami obraz Matki Boskiej Pocieszenia. Uwagę zwraca również rzeźbiona ambona z wizerunkiem proroka Jonasza w paszczy ryby oraz polichromia wykonana przez Antoniego Wiktora Gosienieckiego w 1935 roku. Kościół jest uznanym sanktuarium maryjnym z cudownym obrazem koronowanym w 1970 roku. Co roku odbywają się dwa odpusty: ruchomy na przełomie sierpnia (pierwsza niedziela po św. Augustynie) i września oraz 30 listopada.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Jarocin 2010. Jarocin: 2010-01-26. Cytat: tabela 8.1. (Zameldowania, stan na 31 grudnia 2007).
- ↑ Logo Sołectwa. [dostęp 2013-12-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-08-17)].
Linki zewnętrzne
- Sanktuarium w Golinie
- Szlak turystyczny wiodący przez Golinę. jarocin.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-02-10)].
- Zespół Folklorystyczny Snutki
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Greater Poland Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 53.70 N
- S: 51.05 N
- W: 15.68 E
- E: 19.19 E
Autor: Sławomir Milejski, Licencja: CC BY 3.0
Golina, kościół par. p.w. św. Andrzeja, 2 poł. XVIII
Autor:
Mapa gminy Jarocin, Polska
Autor:
Mapa powiatu jarocińskiego, Polska