Golonka (potrawa)

Golonka na kapuście kiszonej z kminkiem

Golonka – nazwa tradycyjnej polskiej potrawy^[1] z tuszy świni domowej.

Do tradycyjnych posiłków należą golonki z kapustą i borowikami (prawdziwkami), a także z pieczonym boczkiem i świeżą papryką. W lokalach gastronomicznych dostępna jest również golonka z żurawiną i świeżym chrzanem, po węgiersku, bawarsku lub nadzieniem z zielonego pieprzu. W Beskidach na golonce przyrządzić można kwaśnicę lub – w zależności od regionu – kapuśniak. W Beskidzie Śląskim i Żywieckim serwowana jest golonka duszona w piwie. Beskidzką golonkę zdaniem restauratorów wyróżnia większa zawartość pieprzu i ostrzejszy aromat. Smak golonki podkreślać mają pieczone ziemniaki i kiszona kapusta, zdarza się, że podawana jest z frytkami. Upieczoną golonkę można pozostawić aż do wystudzenia, pokrojoną na zimno podaje się jako wędlinę do chleba^[2].

Lista produktów tradycyjnych (Polska)

Potrawy z golonki na „Liście produktów tradycyjnych Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi” (wybór)^[3]:

• Golonka faszerowana grzybami leśnymi z Rudki
• Golonka faszerowana z Ejszeryszek
• Golonka sądecka tradycyjna
• Golonka po pomorsku; Noga na ciepło lub Golonka na ciepło;. obok golonki po kaszubsku i kociewsku
• Golonka w słoju z Górna
• Golonka po wielkopolsku
• Golonka podkarpacka z Pilzna
• Golonko po beskidzku

Produkty lokalne (Śląsk)

Dania główne^[4]

• Ciapkapusta z golonkiem (Piłka)
• Golonka z karmelizowaną cebulą i pieczywem (Koszwice)
• Pieczone golonko (Kochanowice)
• Golonko na piwie (Pławniowice)
• Golonko po bawarsku (Rachowice)

Przypisy